Podstawy prawne wypisywania recept

Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r., poz. 551)

• Akty prawnePersonel w podmiotach lec...

• 2 września 2022

• AAA

• ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tekst jednolity)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. 1. Ustawa określa zasady:

1) wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej;

2) uzyskiwania prawa wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej;

3) kształcenia zawodowego pielęgniarki i położnej;

4) kształcenia podyplomowego pielęgniarki i położnej.

2. Zasady odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych określa ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 174, poz. 1038, z późn. zm.).

Art. 2. Zawody pielęgniarki i położnej są samodzielnymi zawodami medycznymi.

Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) prawie wykonywania zawodu - należy przez to rozumieć odpowiednio prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub prawo wykonywania zawodu położnej;

2) państwie członkowskim Unii Europejskiej - należy przez to rozumieć również państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederację Szwajcarską;

3) obywatelach państw członkowskich Unii Europejskiej - należy przez to rozumieć obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Konfederacji Szwajcarskiej, a także:

a) członków ich rodzin w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2014 r. poz. 1525 oraz z 2015 r. poz. 1274),

b) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650, z późn. zm.),

c) cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

d) cudzoziemców, którym nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej,

e) obywateli państw trzecich, którzy ubiegają się o przyjęcie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

f) obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celach innych niż wykonywanie pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym i mają prawo do wykonywania pracy oraz posiadają dokument pobytowy wydany zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającym jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2002, str. 1, z późn. zm.), oraz obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wykonywania pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym,

g) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 151 ust. 1, art. 151b ust. 1, art. 157a ust. 1 lub art. 157g ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

h) obywateli państw trzecich posiadających wizę krajową w celu odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej, z adnotacją "student", wizę krajową w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, wizę krajową w celu odbycia stażu lub wizę krajową w celu udziału w programie wolontariatu europejskiego,

i) obywateli państw trzecich przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

j) obywateli państw trzecich przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności studenta na warunkach określonych w art. 149b ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;

4) podmiocie leczniczym - należy przez to rozumieć podmiot leczniczy, o którym mowa w art. 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 217, z późn. zm.).

Rozdział 2

Zasady wykonywania zawodów

Art. 4. 1. Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:

1) rozpoznawaniu warunków i potrzeb zdrowotnych pacjenta;

2) rozpoznawaniu problemów pielęgnacyjnych pacjenta;

3) planowaniu i sprawowaniu opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem;

4) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności ratunkowych;

5) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;

6) orzekaniu o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych;

7) edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia.

2. Za wykonywanie zawodu pielęgniarki uważa się również:

1) nauczanie zawodu pielęgniarki lub położnej, wykonywanie pracy na rzecz doskonalenia zawodowego pielęgniarek i położnych lub nauczanie innych zawodów medycznych, których programy kształcenia wymagają współudziału pielęgniarki lub położnej;

2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie pielęgniarstwa;

3) kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych;

4) zatrudnienie w podmiocie leczniczym na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

5) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

6) zatrudnienie w organach administracji publicznej, których zakres działania obejmuje nadzór nad ochroną zdrowia;

7) pełnienie służby na stanowiskach służbowych w Ministerstwie Obrony Narodowej oraz w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej, na których wykonuje się czynności związane z ochroną zdrowia i opieką zdrowotną;

8) pełnienie służby na stanowiskach służbowych w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej i innych stanowiskach Służby Więziennej, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem i nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej przez podmiot leczniczy dla osób pozbawionych wolności;

9) zatrudnienie w domach pomocy społecznej określonych w przepisach o pomocy społecznej, z uwzględnieniem uprawnień zawodowych pielęgniarki określonych w ustawie;

10) zatrudnienie na stanowisku pielęgniarki w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1457);

11) sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu pielęgniarek i położnych lub wykonywanie pracy na rzecz samorządu;

12) powołanie do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy pielęgniarki, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, albo pełnienie funkcji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, jeżeli z pełnieniem tej funkcji jest związane zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy.

Art. 5. 1. Wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:

1) rozpoznawaniu ciąży, sprawowaniu opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej, a także prowadzeniu w określonym zakresie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej;

2) kierowaniu na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka;

3) prowadzeniu porodu fizjologicznego oraz monitorowaniu płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej;

4) przyjmowaniu porodów naturalnych, w przypadku konieczności także z nacięciem krocza, a w przypadkach nagłych także porodu z położenia miednicowego;

5) podejmowaniu koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym ręcznego wydobycia łożyska, a w razie potrzeby ręcznego zbadania macicy;

6) sprawowaniu opieki nad matką i noworodkiem oraz monitorowaniu przebiegu okresu poporodowego;

7) badaniu noworodków i opiece nad nimi oraz podejmowaniu w razie potrzeby wszelkich niezbędnych działań, w tym natychmiastowej reanimacji;

8) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;

9) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych;

10) profilaktyce chorób kobiecych i patologii położniczych;

11) rozpoznawaniu u matki lub dziecka objawów nieprawidłowości wymagających skierowania do lekarza;

12) sprawowaniu opieki położniczo-ginekologicznej nad kobietą;

13) prowadzeniu działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie:

a) przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa,

b) przygotowywania do rodzicielstwa oraz pełnego przygotowania do urodzenia dziecka, łącznie z poradnictwem na temat higieny i żywienia. 1a.

W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wykonywanie zawodu położnej może polegać również na udzielaniu pacjentom świadczeń zdrowotnych w zakresie:

1) rozpoznawania warunków i potrzeb zdrowotnych,

2) rozpoznawania problemów pielęgnacyjnych,

3) planowania i sprawowania opieki pielęgnacyjnej,

4) samodzielnego udzielania w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych,

5) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,

6) edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia

- zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami i umiejętnościami zawodowymi.

2. Za wykonywanie zawodu położnej uważa się również:

1) nauczanie zawodu położnej lub pielęgniarki, wykonywanie pracy na rzecz doskonalenia zawodowego położnych i pielęgniarek lub nauczanie innych zawodów medycznych, których programy kształcenia wymagają współudziału położnej lub pielęgniarki;

2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie wykonywania zawodu położnej, w szczególności opieki nad kobietą, noworodkiem lub rodziną;

3) kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych;

5) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

6) zatrudnienie w organach administracji publicznej, których zakres działania obejmuje nadzór nad ochroną zdrowia;

7) zatrudnienie w domach pomocy społecznej określonych w przepisach o pomocy społecznej, z uwzględnieniem uprawnień zawodowych położnej określonych w ustawie;

8) zatrudnienie na stanowisku położnej w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;

9) sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu pielęgniarek i położnych lub wykonywanie pracy na rzecz samorządu;

10) powołanie do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy położnej, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, albo pełnienie funkcji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, jeżeli z pełnieniem tej funkcji jest związane zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy.

Art. 6. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaj i zakres świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, które mogą być udzielane samodzielnie bez zlecenia lekarskiego przez pielęgniarkę i położną,

2) wykaz produktów leczniczych oraz środków pomocniczych, do stosowania których są uprawnione pielęgniarki i położne samodzielnie bez zlecenia lekarskiego,

3) rodzaje materiałów, które mogą być pobierane przez pielęgniarkę i położną do celów diagnostycznych samodzielnie bez zlecenia lekarskiego,

4) rodzaj i zakres medycznych czynności ratunkowych wykonywanych przez pielęgniarkę,

5) wykaz badań diagnostycznych do samodzielnego przeprowadzania przez pielęgniarkę i położną - biorąc pod uwagę niezbędne kwalifikacje oraz wymagany zakres umiejętności i obowiązków.

Art. 7. Zawód pielęgniarki i położnej może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone albo przyznane przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych oraz osoba, o której mowa w art. 24 i art. 25.

Art. 8. 1. Osobie posiadającej prawo wykonywania zawodu przysługuje prawo posługiwania się tytułem zawodowym "pielęgniarka" albo "pielęgniarz", "położna" albo "położny".

2. Tytułami, o których mowa w ust. 1, mogą posługiwać się osoby posiadające prawo wykonywania zawodu, a także osoby, o których mowa w art. 24, z zastrzeżeniem art. 9.

3. Tytuły, o których mowa w ust. 1, podlegają ochronie prawnej.

4. Pielęgniarce i położnej posiadającej ukończone szkolenie specjalizacyjne przysługuje prawo posługiwania się tytułem zawodowym specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa albo dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.

Art. 9.

Obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej ma prawo używania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułu zawodowego "pielęgniarka" albo "pielęgniarz" lub "położna" albo "położny", jeżeli posiada kwalifikacje uprawniające do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej określone w ustawie.

Art. 10. 1. Pielęgniarki i położne mają prawo używania uroczystego stroju zawodowego. Uroczysty strój zawodowy pielęgniarki i położnej podlega ochronie prawnej.

2. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych określi, w drodze uchwały, wzór uroczystego stroju zawodowego pielęgniarki i położnej oraz zasady jego używania, mając na uwadze tradycję i historyczne uwarunkowania obu zawodów.

Art. 11. 1. Pielęgniarka i położna wykonują zawód, z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo, wykorzystując wskazania aktualnej wiedzy medycznej oraz pośrednictwo systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

2. Pielęgniarka i położna podczas i w związku z wykonywaniem czynności polegających na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 i art. 5 ust. 1 pkt 1- 9, korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.).

Art. 12. 1. Pielęgniarka i położna są obowiązane, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi, do udzielenia pomocy w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować stan nagłego zagrożenia zdrowotnego.

2. Pielęgniarka i położna mogą odmówić wykonania zlecenia lekarskiego oraz wykonania innego świadczenia zdrowotnego niezgodnego z ich sumieniem lub z zakresem posiadanych kwalifikacji, podając niezwłocznie przyczynę odmowy na piśmie przełożonemu lub osobie zlecającej, chyba że zachodzą okoliczności, o których mowa w ust. 1.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, pielęgniarka i położna mają obowiązek niezwłocznego uprzedzenia pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego bądź opiekuna faktycznego o takiej odmowie i wskazania realnych możliwości uzyskania tego świadczenia u innej pielęgniarki, położnej lub w podmiocie leczniczym.

4. W przypadku odstąpienia od realizacji świadczeń zdrowotnych z przyczyn, o których mowa w ust. 2, pielęgniarka i położna mają obowiązek uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej.

Art. 13. Pielęgniarka i położna mają prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta oraz do uzyskania od lekarza pełnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych, zapobiegawczych i dających się przewidzieć następstwach podejmowanych działań, w zakresie niezbędnym do udzielanych przez siebie świadczeń zdrowotnych.

Art. 14. 1. Pielęgniarka i położna mają prawo do uzyskania pełnej informacji o celowości, planowanym przebiegu i dających się przewidzieć skutkach eksperymentu medycznego, w którym mają uczestniczyć.

2. W przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka i położna mogą odmówić uczestniczenia w eksperymencie, podając przełożonemu przyczynę odmowy na piśmie.

Art. 15. 1. Pielęgniarka i położna wykonują zlecenia lekarskie zapisane w dokumentacji medycznej.

2. Zapis w dokumentacji medycznej, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy zleceń wykonywanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego.

3. W przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka i położna mają prawo domagać się od lekarza, który wydał zlecenie, by uzasadnił potrzebę jego wykonania.

4. Pielęgniarka i położna mają prawo do samodzielnego orzekania o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych wykonywanych na rzecz pacjenta niezdolnego do samodzielnej egzystencji i samoopieki.

Art. 15a.

1. W ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo samodzielnie:

1) ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty,

2) ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty

- jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie. 1a.

W przypadku leków określonych w wykazach, o których mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 784, 999, 1096 i 1590), zwanej dalej „ustawą o refundacji”, objętych refundacją w ramach kategorii dostępności refundacyjnej określonej w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy, dla których istnieją refundowane odpowiedniki, pielęgniarka i położna, o których mowa w ust. 1 i 2, wystawiając receptę, może przyjąć jako zakres zarejestrowanych wskazań wskazania określone dla wszystkich odpowiedników refundowanych w ramach tej kategorii dostępności refundacyjnej.

2. W ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo wystawiać:

1) recepty na leki, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, niezbędne do kontynuacji leczenia, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie;

2) zlecenia na wyroby medyczne.

3. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1 i 2, obejmują również wystawianie recept osobom, o których mowa w art. 43-46 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, na zasadach określonych w tej ustawie oraz w ustawie o refundacji, z wyjątkiem uprawnienia do wystawiania recept przez:

1) położną - świadczeniobiorcom, o których mowa w art. 43a ust. 1 i 1a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

2) pielęgniarkę-świadczeniobiorcom, o których mowa w art.43b ust.1 ustawy, o której mowa

w pkt 1.3a. Pielęgniarka i położna, o których mowa w ust. 1 i 2, wystawiają recepty na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne na zasadach określonych w art. 95b, art. 96a i art. 96b ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.).

4. W przypadku wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne określone w wykazach, o których mowa w art. 37 ustawy o refundacji, pielęgniarka i położna są obowiązane do odnotowania na recepcie, w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie ust. 8, odpłatności, jeżeli lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny występuje w tych wykazach w co najmniej dwóch odpłatnościach, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji. 4a.

Określenie odpłatności na recepcie w postaci elektronicznej może nastąpić przy wykorzystaniu narzędzia informatycznego, o którym mowa w art. 9b ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2019 r. poz. 408, 730 i 1590). 4b.

Pielęgniarka lub położna oraz świadczeniodawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki błędnego działania narzędzia informatycznego, o którym mowa w art. 9b ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, polegającego na nieprawidłowym określeniu odpłatności w związku z rozbieżnością danych zawartych w narzędziu a przepisami prawa, w szczególności z wykazami, o których mowa w art. 37 ust. 1 ustawy o refundacji.

5. Pielęgniarka i położna wystawiając receptę są obowiązane do szczegółowego uzasadnienia w dokumentacji medycznej przyczyn dokonania adnotacji, o której mowa w art. 44 ust. 2 zdanie drugie ustawy o refundacji.

6. Pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo mają prawo wystawiać skierowania na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta.

7. Obowiązek ukończenia kursu specjalistycznego, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie dotyczy pielęgniarek i położnych, które w ramach kształcenia w szkołach pielęgniarskich i w szkołach położnych lub w ramach szkolenia specjalizacyjnego nabyły wiedzę objętą takim kursem.

8. Minister właściwy do spraw zdrowia po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz:

a) substancji czynnych zawartych w lekach, o których mowa w ust. 1,

b) środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, o których mowa w ust. 1,

c) wyrobów medycznych, o których mowa w ust. 1,

2) wykaz badań diagnostycznych, o których mowa w ust. 6,

3) (uchylony) 4) (uchylony) 5) (uchylony) 6) (uchylony) - biorąc pod uwagę niezbędne kwalifikacje oraz wymagany zakres umiejętności i obowiązków pielęgniarki i położnej.

Art. 15b. 1. Pielęgniarka i położna wykonują czynności zawodowe, o których mowa w art. 15a ust. 1, po uprzednim osobistym badaniu fizykalnym pacjenta lub badaniu za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, a także po analizie dostępnej dokumentacji medycznej pacjenta.

2. Pielęgniarka i położna, o których mowa w art. 15a ust. 1, mogą, bez dokonania badania pacjenta, wystawić receptę niezbędną do kontynuacji leczenia oraz receptę albo zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację zaopatrzenia w wyroby medyczne, jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, recepty, zlecenia lub wydruk, o którym mowa w art. 96b ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, mogą być przekazane:

1) przedstawicielowi ustawowemu pacjenta albo osobie upoważnionej przez pacjenta do ich odbioru;

2) osobie trzeciej, jeżeli pacjent oświadczy podmiotowi udzielającemu świadczeń zdrowotnych, że recepty, zlecenia lub wydruk mogą być odebrane przez osoby trzecie bez szczegółowego określania tych osób.

4. Upoważnienie lub oświadczenie, o których mowa w ust. 3, odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta albo dołącza do tej dokumentacji.

5. Informację o wystawieniu recepty lub zlecenia, o których mowa w ust. 2, zamieszcza się w dokumentacji medycznej pacjenta. Informację o osobie, której przekazano taką receptę lub zlecenie, odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta albo dołącza do tej dokumentacji.

Art. 16.

Pielęgniarka i położna są obowiązane:

1) informować pacjenta o jego prawach zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2012 r. poz. 159 i 742 oraz z 2013 r. poz. 1245);

2) udzielić pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu albo osobie wskazanej przez pacjenta informacji o stanie zdrowia pacjenta, w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej lub opieki podczas ciąży oraz prowadzenia porodu i połogu;

3) zgłosić Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych lub podmiotowi odpowiedzialnemu za wprowadzenie produktu leczniczego do obrotu działanie niepożądane produktu leczniczego zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne.

Art. 17. 1. Pielęgniarka i położna są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy:

1) tak stanowią odrębne przepisy;

2) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;

3) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;

4) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych osobom uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń.

3. Pielęgniarka i położna, z zastrzeżeniem sytuacji, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta.

Art. 18. Pielęgniarka i położna mają obowiązek prowadzenia i udostępniania dokumentacji medycznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Art. 19. 1. Pielęgniarka i położna mogą wykonywać zawód:

1) w ramach umowy o pracę;

2) w ramach stosunku służbowego;

3) na podstawie umowy cywilnoprawnej;

4) w ramach wolontariatu;

5) w ramach praktyk zawodowych wymienionych w art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.

2. Pielęgniarka i położna wykonujące zawód w formach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, są obowiązane, w terminie 14 dni od dnia nawiązania stosunku służbowego lub zawarcia umowy, poinformować o tym fakcie okręgową radę pielęgniarek i położnych właściwą ze względu na miejsce wykonywania zawodu, wskazując:

1) numer dokumentu poświadczającego posiadanie prawa wykonywania zawodu albo ograniczonego prawa wykonywania zawodu;

2) datę zatrudnienia i stanowisko, a w przypadku umów na czas określony - datę zakończenia umowy;

3) miejsce wykonywania zawodu.

3. Pielęgniarka i położna wykonujące zawód w formach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, są obowiązane poinformować okręgową radę pielęgniarek i położnych, właściwą ze względu na miejsce wykonywania zawodu, o rozwiązaniu albo wygaśnięciu umowy, w terminie 14 dni od dnia rozwiązania albo wygaśnięcia umowy.

4. Pracodawca nie może podejmować działań dyskryminujących ze względu na formę wykonywania zawodu przez pielęgniarkę lub położną.

5. Odmowa zmiany formy wykonywania zawodu przez pielęgniarkę lub położną wykonującą zawód w podmiocie leczniczym w ramach umowy o pracę nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia.

Art. 20.

Pielęgniarka lub położna wykonująca indywidualną praktykę lub indywidualną specjalistyczną praktykę może zatrudniać osoby niebędące pielęgniarkami lub położnymi do wykonywania czynności pomocniczych (współpracy).

Art. 21.

Jeżeli pielęgniarka lub położna zamierza wykonywać indywidualną praktykę, indywidualną specjalistyczną praktykę lub grupową praktykę, na obszarze innej okręgowej izby pielęgniarek i położnych niż tej, której jest dotychczas członkiem, jest obowiązana dokonać wyboru, o którym mowa w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych.

Art. 22. 1. Okręgowa izba pielęgniarek i położnych jest uprawniona do wizytacji w celu oceny wykonywania zawodu przez pielęgniarkę lub położna w ramach praktyki zawodowej wpisanej do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą w rozumieniu przepisowo działalności leczniczej.

2. Wizytacja jest przeprowadzana przez pielęgniarki lub położne upoważnione przez okręgową radę pielęgniarek i położnych.

3. Osoby, o których mowa w ust. 2, wykonując czynności wizytacyjne za okazaniem upoważnienia, mają prawo:

1) żądania informacji i dokumentacji;

2) wstępu do pomieszczeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą;

3) udziału w czynnościach związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych;

4) wglądu do dokumentacji medycznej;

5) żądania ustnych i pisemnych wyjaśnień.

4. Po wykonaniu czynności wizytacyjnych sporządza się wystąpienie powizytacyjne, które zawiera:

1) imię i nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania, albo nazwę albo firmę oraz adres siedziby;

2) miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych;

3) datę rozpoczęcia i zakończenia czynności wizytacyjnych;

4) imiona i nazwiska osób wykonujących czynności wizytacyjne;

5) opis stanu faktycznego;

6) opis ewentualnych nieprawidłowości;

7) wnioski osób wykonujących czynności wizytacyjne;

8) datę i miejsce sporządzenia wystąpienia powizytacyjnego.

5. Jeżeli w wystąpieniu powizytacyjnym stwierdzono postępowanie sprzeczne z zasadami etyki zawodowej lub zawinione naruszenie przepisów dotyczących wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej, okręgowa rada pielęgniarek i położnych powiadamia okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej.

6. W przypadku stwierdzenia w trakcie wizytacji, że pielęgniarka lub położna wykonująca zawód w ramach praktyki zawodowej wpisanej do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej rażąco narusza warunki wykonywania działalności objętej wpisem, okręgowa rada pielęgniarek i położnych wykreśla tę praktykę z rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Art. 23. 1. Pielęgniarka i położna mogą wykonywać w podmiocie leczniczym dodatkową opiekę pielęgnacyjną, o której mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z pacjentem, osobą bliską, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, lub opiekunem prawnym.

2. Pielęgniarka lub położna, o których mowa w ust. 1, informują podmiot leczniczy, w którym będą wykonywać opiekę pielęgnacyjną na podstawie umowy określonej w ust. 1, najpóźniej w dniu podjęcia opieki.

Art. 24. 1. Pielęgniarka lub położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej może czasowo i okazjonalnie wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zawód pielęgniarki lub położnej bez konieczności stwierdzenia prawa wykonywania zawodu odpowiednio pielęgniarki lub położnej, jeżeli przed rozpoczęciem po raz pierwszy czasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu złoży w okręgowej izbie pielęgniarek i położnych:

1) pisemne oświadczenie o zamiarze czasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej;

2) dokument potwierdzający obywatelstwo;

3) zaświadczenie, wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, stwierdzające, że zgodnie z prawem wykonuje zawód pielęgniarki lub położnej w tym państwie oraz że w momencie wydania zaświadczenia nie obowiązuje jej ograniczenie wykonywania zawodu, zawieszenie prawa wykonywania zawodu albo zakaz wykonywania zawodu oraz nie toczy się przeciwko niej postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej;

4) zaświadczenie, wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, stwierdzające, że posiada jeden z dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej;

5) oświadczenie o posiadaniu polisy ubezpieczeniowej od odpowiedzialności cywilnej dotyczącej wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej lub posiadaniu innego dokumentu potwierdzającego indywidualne lub zbiorowe środki zabezpieczenia w zakresie odpowiedzialności zawodowej;

6) oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i w piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej.

1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, oraz cudzoziemca, któremu w Rzeczypospolitej Polskiej nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej.

2. Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji uprawniającymi do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu pielęgniarki, o których mowa w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2, uważa się dokumenty wydane przez odpowiednie władze w Rumunii i potwierdzające kwalifikacje pielęgniarki:

1) Certificat de competenţe profesionale de asistent medical generalist uzyskany w wyniku kształcenia ponadśredniego w şcoală postliceală, poświadczający kształcenie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2007 r.,

2) Diplomã de absolvire de asistent medical generalist uzyskany w wyniku krótkiego cyklu studiów wyższych, poświadczający kształcenie rozpoczęte przed dniem 1 października 2003 r.,

3) Diplomã de liccnţă de asistent medical generalist uzyskany w wyniku długiego cyklu studiów wyższych, poświadczający kształcenie rozpoczęte przed dniem 1 października 2003 r. - jeżeli zostało do nich dołączone zaświadczenie potwierdzające, że osoba posługująca się tymi dokumentami rzeczywiście i zgodnie z prawem wykonywała zawód pielęgniarki przez okres co najmniej 3 kolejnych lat z 5 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia, a wymieniona działalność obejmowała pełną odpowiedzialność za planowanie, organizację i opiekę pielęgniarską nad pacjentem.

3. Pielęgniarka lub położna zamierzająca czasowo i okazjonalnie wykonywać zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kolejnych latach oświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 5, składa raz w roku.

4. Zaświadczenia oraz dokumenty, o których mowa w ust. 1, ponownie przedstawia się okręgowej izbie pielęgniarek i położnych tylko w przypadku istotnej zmiany okoliczności potwierdzonych zaświadczeniami lub dokumentami.

5. Pielęgniarka lub położna, czasowo i okazjonalnie wykonujące zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie mają obowiązku rejestracji swojej działalności w systemie ubezpieczeń celem dokonania rozliczeń związanych z czasowym i okazjonalnym wykonywaniem zawodu, ale są obowiązane poinformować właściwą instytucję ubezpieczeniową o tymczasowym i okazjonalnym wykonywaniu zawodu przed rozpoczęciem jego wykonywania, a w nagłych wypadkach - po zakończeniu jego wykonywania.

6. W przypadku gdy okręgowa rada pielęgniarek i położnych - biorąc pod uwagę długość, częstotliwość, regularność i ciągłość oraz charakter udzielanych świadczeń zdrowotnych - uzna, że wykonywanie zawodu nie ma charakteru czasowego i okazjonalnego, informuje pielęgniarkę lub położną o konieczności uzyskania stwierdzenia prawa wykonywania zawodu. 7.

7. Przepisów ust. 1-6 nie stosuje się do pielęgniarek i położnych udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umów międzynarodowych zawartych z państwem członkowskim Unii Europejskiej w celu współpracy transgranicznej w zakresie ratownictwa medycznego.

Art. 25. Pielęgniarka lub położna o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, nieposiadające prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale posiadające to prawo w innym państwie, mogą brać udział w naradzie pielęgniarskiej lub położnych oraz udzielać świadczeń zdrowotnych wymienionych w art. 4 ust. 1 lub w art. 5 ust. 1, których potrzeba wynika z narady, jeżeli zostały zaproszone przez:

1) szpitale lub instytuty badawcze, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr 96, poz. 618, z późn. zm.);

2) Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych lub właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych;

3) pielęgniarkę lub położną posiadającą prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, każdorazowo po uzyskaniu zgody właściwej okręgowej rady pielęgniarek i położnych.

Art. 26. 1. Pielęgniarka lub położna, które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, a zamierzają podjąć jego wykonywanie, mają obowiązek zawiadomić o tym właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych i odbyć trwające nie dłużej niż 6 miesięcy przeszkolenie pod nadzorem innej osoby uprawnionej do wykonywania odpowiednio zawodu pielęgniarki lub położnej, legitymującej się co najmniej 5-letnim doświadczeniem zawodowym, zwanej dalej "opiekunem". Opiekuna wskazuje kierownik podmiotu, w którym odbywa się przeszkolenie.

2. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych określi miejsce, czas trwania i program przeszkolenia dla pielęgniarki i położnej, o których mowa w ust. 1.

2a. Okres przeszkolenia określonego zgodnie z ust. 2 wlicza się do okresu wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej.

2b. Okres niewykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej rozpoczyna się z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia umowy lub stosunku, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1-3, albo porozumienia - w przypadku wykonywania zawodu w ramach wolontariatu, oraz z dniem zakończenia lub zawieszenia wykonywania praktyki zawodowej.

3. Przeszkolenie może odbyć się również na podstawie umowy o pracę u pracodawcy, który zatrudnia albo ma zamiar zatrudnić pielęgniarkę lub położną, o których mowa w ust. 1, z zachowaniem warunków określonych w ust. 1.

4. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych określi, w drodze uchwały, ramowy program przeszkolenia, sposób i tryb odbywania oraz zaliczenia przeszkolenia, mając na uwadze konieczność odnowienia wiedzy i umiejętności praktycznych przez pielęgniarki i położne powracające do wykonywania zawodu oraz czas, w którym pielęgniarka i położna nie wykonywały zawodu.

5. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pielęgniarka lub położna, o której mowa w ust. 1, jest zwolniona z odbycia przeszkolenia, o którym mowa w ust. 1, pod warunkiem że przez pierwsze 3 miesiące wykonywania zawodu udziela świadczeń zdrowotnych pod nadzorem innej pielęgniarki lub położnej.

Art. 26a. Pielęgniarka lub położna, które zamierzają zaprzestać wykonywania zawodu przez czas określony, zgłaszają to niezwłocznie właściwej okręgowej radzie pielęgniarek i położnych, z podaniem przewidywanego okresu niewykonywania zawodu.

Art. 26b. (uchylony)

Art. 27. 1. Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie całkowitej albo częściowej niezdolności pielęgniarki lub położnej do wykonywania zawodu, spowodowanej jej stanem zdrowia, okręgowa rada pielęgniarek i położnych powołuje komisję lekarską, zwaną dalej "komisją", złożoną ze specjalistów odpowiednich dziedzin medycyny.

2. Komisja wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności pielęgniarki lub położnej do wykonywania zawodu.

3. Pielęgniarka lub położna, których sprawa dotyczy, są obowiązane do stawienia się przed komisją.

4. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, na podstawie orzeczenia komisji, podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres trwania niezdolności do wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych na okres trwania niezdolności do wykonywania zawodu.

5. Pielęgniarka lub położna, których sprawa dotyczy, są uprawnione do uczestnictwa, z prawem zabrania głosu, w posiedzeniu okręgowej rady pielęgniarek i położnych w czasie rozpatrywania ich sprawy.

6. Jeżeli pielęgniarka lub położna odmawia poddania się badaniu przez komisję lub jeżeli okręgowa rada pielęgniarek i położnych na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego uzna, że dalsze wykonywanie zawodu lub ściśle określonych czynności zawodowych ze względu na stan zdrowia pielęgniarki lub położnej nie jest możliwe - okręgowa rada pielęgniarek i położnych podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych.

7. Pielęgniarce lub położnej, w stosunku do których podjęto uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych, przysługuje prawo wniesienia odwołania od uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych do Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o podjęciu uchwały przez okręgową radę pielęgniarek i położnych.

8. Pielęgniarka lub położna, o których mowa w ust. 7, mogą wystąpić do okręgowej rady pielęgniarek i położnych o uchylenie uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych, jeżeli ustaną przyczyny zawieszenia lub ograniczenia.

9. Postępowanie w sprawach określonych w ust. 1-6 jest poufne i odbywa się z zachowaniem przepisów o ochronie danych osobowych.

10. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia, skład komisji, tryb orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu oraz szczegółowy sposób i tryb postępowania w sprawach zawieszania prawa wykonywania zawodu albo ograniczenia wykonywania określonych czynności zawodowych, mając na względzie zapewnienie prawidłowego wykonywania zawodu oraz ochronę praw osób, wobec których wszczęto postępowanie.

Rozdział 3

Prawo wykonywania zawodu

Art. 28.

Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki przysługuje osobie:

1) posiadającej świadectwo lub dyplom ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej bądź uzyskane w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej świadectwo lub dyplom, pod warunkiem że dyplom lub świadectwo zostały uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne ze świadectwem ukończenia szkoły pielęgniarskiej lub dyplomem, zgodnie z odrębnymi przepisami, oraz że spełniają minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej;

2) posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych;

3) której stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki;

4) która wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Art. 29. 1. Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki przysługuje obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli: 1) posiada jeden z tytułów wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy;

2) posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną, wydany przez odpowiednie władze lub organizację państwa członkowskiego Unii Europejskiej;

3) przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że dyplom, świadectwo lub inny dokument, o których mowa w pkt 2, jest zgodny z wymaganiami zawartymi w przepisach prawa Unii Europejskiej;

4) ma pełną zdolność do czynności prawnych;

5) jego stan zdrowia, potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki;

6) przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że nie został pozbawiony prawa wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu;

7) złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki;

8) wykazuje nienaganną postawę etyczną.

2. Zaświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, mogą być przedkładane w okresie 3 miesięcy od dnia ich wystawienia.

3. Za wystarczające, w zakresie spełnienia wymagań dotyczących zaświadczenia o stanie zdrowia, uznaje się dokumenty odnoszące się do stanu zdrowia wymagane do wykonywania zawodu pielęgniarki w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego obywatelem jest pielęgniarka lub z którego przybywa. W przypadku gdy dokumenty tego rodzaju w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego obywatelem jest pielęgniarka lub z którego przybywa, nie są wymagane, za wystarczające uważa się dokumenty wydane w tym państwie odnoszące się do stanu zdrowia.

4. W przypadku gdy odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej nie wydają zaświadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 6, za wystarczające uznaje się złożenie oświadczenia następującej treści: "Świadoma(y) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oświadczam, że nie byłam(em) karana(y) za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz że nie toczy się przeciwko mnie postępowanie karne w sprawie o umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, oraz że nie zachodzą okoliczności, które zgodnie z zasadami etyki zawodowej mogłyby mieć wpływ na wykonywanie zawodu pielęgniarki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej". Oświadczenie powinno również zawierać imię i nazwisko pielęgniarki, oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia oraz podpis pielęgniarki.

Art. 30. 1. Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji, uprawniającym do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu pielęgniarki, uważa się dyplomy, świadectwa lub inne dokumenty wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli kształcenie zostało rozpoczęte przed dniem:

1) 29 czerwca 1977 r. w Królestwie Belgii, Republice Włoskiej, Republice Federalnej Niemiec, Republice Francuskiej, Wielkim Księstwie Luksemburga i Królestwie Niderlandów,

2) 29 czerwca 1979 r. w Królestwie Danii, w Republice Irlandii i Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,

3) 1 stycznia 1981 r. w Republice Greckiej,

4) 1 stycznia 1986 r. w Republice Portugalii i Królestwie Hiszpanii,

5) 3 października 1990 r. w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej, pod warunkiem że dokument poświadczający formalne kwalifikacje pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną uprawnia do wykonywania zawodu pielęgniarki na terytorium Republiki Federalnej Niemiec na tych samych zasadach jak dokument poświadczający tego rodzaju kwalifikacje przyznany przez odpowiednie władze lub organizacje Republiki Federalnej Niemiec,

6) 1 stycznia 1994 r. w Republice Austrii, Republice Finlandii, Królestwie Szwecji, Królestwie Norwegii i Republice Islandii,

7) 1 maja 1995 r. w Księstwie Liechtensteinu,

8) 1 czerwca 2002 r. w Konfederacji Szwajcarskiej,

9) 1 maja 2004 r. w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej, Republice Słowenii, Republice Litewskiej, Republice Łotewskiej, Republice Estońskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty lub Republice Cypryjskiej,

10) 1 stycznia 2007 r. w Republice Bułgarii i Rumunii,

10a) 1 lipca 2013 r. w Republice Chorwacji - oraz do dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji zostało dołączone zaświadczenie potwierdzające, że osoba posługująca się tymi dokumentami wykonywała zawód pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną przez okres co najmniej 3 kolejnych lat z 5 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia;

11) 11 marca 1990 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Litewskiej,

12) 20 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Estońskiej,

13) 21 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Łotewskiej,

14) 25 czerwca 1991 r. w byłej Jugosławii, w przypadku Republiki Słowenii,

14a) 8 października 1991 r. w byłej Jugosławii, w przypadku Republiki Chorwacji,

15) 1 stycznia 1993 r. w byłej Czechosłowacji - oraz do dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji zostało dołączone zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje odpowiednio: Republiki Litewskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Słowenii, Republiki Chorwacji, Republiki Czeskiej lub Republiki Słowackiej, potwierdzające, że dokument ten ma na terytorium tych państw taką samą moc, jak dokumenty wymienione w odniesieniu do tych państw w wykazie, o którym mowa w art. 34 ust. 2, oraz że osoba posługująca się tymi dokumentami wykonywała zawód pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną przez okres co najmniej 3 kolejnych lat z 5 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia.

2. Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji, uprawniającym do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu pielęgniarki, o których mowa w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2, uważa się dokumenty wydane przez odpowiednie władze w Rumunii i potwierdzające kwalifikacje pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną (Certificat de competenţe profesionale de asistent medical generalist) z wykształceniem pomaturalnym uzyskanym w şcoală postliceală, jeżeli dokumenty te zostały wydane albo kształcenie w tej szkole zostało rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2007 r. oraz do tych dokumentów zostało dołączone zaświadczenie potwierdzające, że osoba posługująca się tymi dokumentami, rzeczywiście i zgodnie z prawem wykonywała zawód pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną przez okres co najmniej 5 kolejnych lat z 7 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia, a wymieniona działalność obejmowała pełną odpowiedzialność za planowanie, organizację i opiekę pielęgniarską nad pacjentem.

3. Jeżeli pielęgniarka będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki, inny niż dokumenty zamieszczone w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2, uznaje się go za równoważny z tymi dokumentami, pod warunkiem że przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, stwierdzające, że ten dyplom, świadectwo lub inny dokument został uzyskany po ukończeniu kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej i jest traktowany przez te władze lub organizacje za równoważny z dokumentami zamieszczonymi w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2.

Art. 31.

Prawo wykonywania zawodu położnej przysługuje osobie:

1) posiadającej świadectwo lub dyplom ukończenia polskiej szkoły położnych bądź uzyskane w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom lub świadectwo zostały uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne ze świadectwem ukończenia szkoły położnych lub dyplomem, zgodnie z odrębnymi przepisami, oraz że spełniają minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej;

2) posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych;

3) której stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu położnej;

4) która wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Art. 32. 1. Prawo wykonywania zawodu położnej przysługuje obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli:

1) posiada jeden z tytułów wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy;

2) posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej, wydany przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli kształcenie w zakresie położnictwa spełnia jeden z następujących warunków:

a) odbyło się w pełnym wymiarze godzin i trwało co najmniej 3 lata, co można dodatkowo wyrazić przy pomocy równoważnych punktów ECTS, obejmowało co najmniej 4600 godzin kształcenia teoretycznego i praktycznego, z czego przynajmniej 1/3 stanowiła praktyka kliniczna,

b) odbyło się w pełnym wymiarze godzin i trwało co najmniej 2 lata, co można dodatkowo wyrazić przy pomocy równoważnych punktów ECTS, obejmowało co najmniej 3600 godzin, pod warunkiem posiadania dokumentu potwierdzającego posiadanie kwalifikacji pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną, o którym mowa w załączniku V pkt 5.2.2 do dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, str. 22, z późn. zm., zwanej dalej "dyrektywą",

c) odbyło się w pełnym wymiarze godzin i trwało co najmniej 18 miesięcy, co można dodatkowo wyrazić przy pomocy równoważnych punktów ECTS, obejmowało co najmniej 3000 godzin, pod warunkiem posiadania dokumentu potwierdzającego posiadanie kwalifikacji pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną, o którym mowa w załączniku V pkt 5.2.2 do dyrektywy, po którym nastąpiła roczna praktyka zawodowa potwierdzona zaświadczeniem wydanym zgodnie z ust. 1a,

d) rozpoczęło się przed dniem 18 stycznia 2016 r. i było prowadzone w pełnym wymiarze godzin oraz obejmowało co najmniej 3 lata kształcenia teoretycznego i praktycznego, w trakcie którego był realizowany co najmniej program określony w załączniku V pkt 5.5.1 do dyrektywy, a wymogi związane z dopuszczeniem do takiego kształcenia obejmowały 10 lat kształcenia ogólnego lub równorzędny poziom kształcenia, lub trwało co najmniej 18 miesięcy i obejmowało co najmniej 3000 godzin, a wymogi związane z dopuszczeniem do takiego kształcenia obejmowały ukończone kształcenie pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną poświadczone dokumentem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji, o którym mowa w załączniku V pkt 5.2.2 do dyrektywy;

4) ma pełną zdolność do czynności prawnych;

5) jego stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu i został potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej;

7) złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu położnej;

8) wykazuje nienaganną postawę etyczną.

1a. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, jest wydawane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Zaświadczenie potwierdza, że jego posiadacz po uzyskaniu dokumentu potwierdzającego posiadanie kwalifikacji położnej z powodzeniem wykonywał w danym okresie pełen zakres czynności położnej w szpitalu lub w upoważnionym podmiocie wykonującym działalność leczniczą.

2. Zaświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, mogą być przedstawiane w okresie 3 miesięcy od dnia ich wystawienia.

3. Za wystarczające, w zakresie spełnienia wymagań dotyczących zaświadczenia o stanie zdrowia, uznaje się dokumenty odnoszące się do stanu zdrowia wymagane do wykonywania zawodu położnej w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego obywatelem jest położna lub z którego przybywa. W przypadku gdy dokumenty tego rodzaju w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego obywatelem jest położna lub z którego przybywa, nie są wymagane, za wystarczające uważa się dokumenty wydane w tym państwie odnoszące się do stanu zdrowia.

4. W przypadku gdy odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej nie wydają zaświadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 6, za wystarczające uznaje się złożenie oświadczenia następującej treści: "Świadoma(y) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oświadczam, że nie byłam(em) karana(y) za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz że nie toczy się przeciwko mnie postępowanie karne w sprawie o umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, oraz że nie zachodzą okoliczności, które zgodnie z zasadami etyki zawodowej mogłyby mieć wpływ na wykonywanie zawodu położnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej". Oświadczenie powinno również zawierać imię i nazwisko położnej, oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia oraz podpis położnej.

Art. 33. 1. Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji, uprawniającym do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu położnej, o którym mowa w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2, uważa się dyplomy, świadectwa lub inne dokumenty wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które nie spełniają minimalnych wymogów kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej, jeżeli kształcenie zostało rozpoczęte przed dniem:

1) 23 stycznia 1983 r. w Królestwie Belgii, Królestwie Danii, Republice Federalnej Niemiec, Republice Greckiej, Republice Francuskiej, Republice Irlandii, Republice Włoskiej, Wielkim Księstwie Luksemburga, Królestwie Niderlandów i Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,

2) 1 stycznia 1986 r. w Królestwie Hiszpanii i Republice Portugalii,

3) 3 października 1990 r. w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej, pod warunkiem że dokument poświadczający formalne kwalifikacje położnej uprawnia do wykonywania zawodu położnej na terytorium Republiki Federalnej Niemiec na tych samych zasadach jak dokument poświadczający tego rodzaju kwalifikacje przyznany przez odpowiednie władze lub organizacje Republiki Federalnej Niemiec,

4) 1 stycznia 1994 r. w Republice Austrii, Republice Finlandii, Królestwie Szwecji, Królestwie Norwegii i Republice Islandii,

5) 1 maja 1995 r. w Księstwie Liechtensteinu,

6) 1 czerwca 2002 r. w Konfederacji Szwajcarskiej,

7) 1 maja 2004 r. w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej, Republice Słowenii, Republice Litewskiej, Republice Łotewskiej, Republice Estońskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty lub Republice Cypryjskiej,

8) 1 stycznia 2007 r. w Republice Bułgarii i Rumunii,

8a) 1 lipca 2013 r. w Republice Chorwacji - oraz do dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji zostało dołączone zaświadczenie potwierdzające, że osoba posługująca się tymi dokumentami wykonywała zawód położnej przez okres co najmniej 3 kolejnych lat z 5 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia;

9) 11 marca 1990 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Litewskiej,

10) 20 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Estońskiej,

11) 21 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w przypadku Republiki Łotewskiej,

12) 25 czerwca 1991 r. w byłej Jugosławii, w przypadku Republiki Słowenii,

12a) 8 października 1991 r. w byłej Jugosławii, w przypadku Republiki Chorwacji,

13) 1 stycznia 1993 r. w byłej Czechosłowacji - oraz do dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji zostało dołączone zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje odpowiednio: Republiki Litewskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Słowenii, Republiki Chorwacji, Republiki Czeskiej lub Republiki Słowackiej, potwierdzające, że dokument ten ma na terytorium tych państw taką samą moc, jak dokumenty wymienione w odniesieniu do tych państw w wykazie, o którym mowa w art. 34 ust. 2, oraz że osoba posługująca się tymi dokumentami wykonywała zawód położnej przez okres co najmniej 3 kolejnych lat z 5 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia.

1a. W przypadku położnej będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, posiadającej dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej wydany przed datą określoną w załączniku V pkt 5.5.2 do dyrektywy, który odpowiada minimalnym wymogom kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej, ale jest uznawany tylko pod warunkiem uzupełnienia go roczną praktyką zawodową potwierdzoną zaświadczeniem wydanym zgodnie z art. 32 ust. 1a, kwalifikacje są uznawane po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej potwierdzające, że osoba ta faktycznie i zgodnie z prawem wykonywała zawód położnej przez co najmniej 2 kolejne lata w okresie 5 lat poprzedzających wydanie zaświadczenia.

2. W przypadku położnej będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, posiadającej dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej, której kształcenie zostało rozpoczęte przed dniem 3 października 1990 r. na terytorium byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej i odpowiada wszystkim minimalnym wymogom kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej, ale jest uznawane tylko pod warunkiem uzupełnienia go praktyką zawodową, kwalifikacje są uznawane po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez odpowiednie władze lub organizacje Republiki Federalnej Niemiec, że wykonywała zawód położnej przez co najmniej 2 lata po uzyskaniu dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji.

3. Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji, uprawniającym do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu położnej, o których mowa w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2, uważa się dokumenty potwierdzające kwalifikacje położnej (asistent medical obstetricăginecologi/pielęgniarka w zakresie położnictwa i ginekologii) wydane przed dniem 1 stycznia 2007 r. przez odpowiednie władze w Rumunii, jeżeli do tych dokumentów zostało dołączone zaświadczenie potwierdzające, że osoba posługująca się tymi dokumentami, rzeczywiście i zgodnie z prawem wykonywała zawód położnej przez okres co najmniej 5 kolejnych lat z 7 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia.

4. Jeżeli położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu położnej, inny niż dokumenty, zamieszczone w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2, uznaje się go za równoważny z tymi dokumentami, pod warunkiem że przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, stwierdzające, że ten dyplom, świadectwo lub inny dokument został uzyskany po ukończeniu kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej i jest traktowany przez te władze lub organizacje za równoważny z dokumentami zamieszczonymi w wykazie określonym na podstawie art. 34 ust. 2.

5. Przepisów ust. 1 nie stosuje się do następujących kwalifikacji uzyskanych w Republice Chorwacji przed dniem 1 lipca 2013 r.:

1) starsza pielęgniarka wyspecjalizowana w zakresie położnictwa i ginekologii (viša medicinska sestra ginekološko-opstetričkog smjera);

2) pielęgniarka wyspecjalizowana w zakresie położnictwa i ginekologii (medicinska sestra ginekološko-opstetričkog smjera);

3) starsza pielęgniarka uprawniona do wykonywania czynności położnej (viša medicinska sestra primaljskog smjera);

4) pielęgniarka uprawniona do wykonywania czynności położnej (medicinska sestra primaljskog smjera);

5) położna wyspecjalizowana w zakresie położnictwa i ginekologii (ginekološko-opstetrička primalja);

6) położna (primalja).

Art. 34. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie niezbędny do wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej, uwzględniając zakres uprawnień zawodowych określonych w art. 4 i art. 5 oraz biorąc pod uwagę obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa Unii Europejskiej.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", wykaz dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej.

Art. 35. 1. Cudzoziemcowi może być przyznane prawo wykonywania zawodu na stałe albo na czas określony, jeżeli:

1) posiada zezwolenie na pobyt stały;

2) posiada urzędowe poświadczenie znajomości języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, wydane na podstawie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224 i Nr 84, poz. 455 oraz z 2015 r. poz. 1132);

3) przedstawi zaświadczenie o wykonywaniu zawodu pielęgniarki lub położnej na podstawie przepisów obowiązujących w państwie, w którym dotychczas wykonywał zawód;

4) przedstawi zaświadczenie odpowiedniego organu państwa, którego jest obywatelem, że nie został pozbawiony prawa wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu; 5) posiada świadectwo ukończenia szkoły pielęgniarskiej lub szkoły położnych bądź uzyskane w innym państwie świadectwo uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne ze świadectwem ukończenia takiej szkoły, zgodnie z odrębnymi przepisami, pod warunkiem że spełnia minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej;

6) ma pełną zdolność do czynności prawnych;

7) jego stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki lub wykonywanie zawodu położnej;

8) odbył 6-miesięczny staż adaptacyjny we wskazanym podmiocie leczniczym;

9) wykazuje nienaganną postawę etyczną.

1a. Odbycie stażu adaptacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 8, nie wymaga posiadania zezwolenia na pracę i zwalnia z obowiązku odbycia przeszkolenia, o którym mowa w art. 26 ust. 1.

2. Przepisu ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do cudzoziemców, którzy ukończyli szkołę pielęgniarską lub szkołę położnych w Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych może przyznać prawo wykonywania zawodu na czas określony cudzoziemcowi nieposiadającemu zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, który spełnia warunki określone w ust. 1 pkt 2-8.

4. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych przyznaje, w drodze uchwały, prawo wykonywania zawodu albo odmawia przyznania tego prawa.

5. Koszty stażu adaptacyjnego ponosi odbywający staż. Zasady finansowania stażu adaptacyjnego reguluje umowa zawarta między odbywającym staż adaptacyjny a podmiotem leczniczym przyjmującym na staż.

6. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia:

1) ramowy program stażu adaptacyjnego,

2) sposób i tryb odbywania oraz zaliczania stażu adaptacyjnego,

3) szczegółowy zakres uprawnień zawodowych pielęgniarki i położnej w okresie odbywania stażu adaptacyjnego,

4) warunki, jakie powinien spełniać podmiot leczniczy, w którym odbywają się staże adaptacyjne - - uwzględniając zakres uprawnień zawodowych pielęgniarki i położnej określony w ustawie.

Art. 35a.

1. Osobie, która uzyskała kwalifikacje poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, można udzielić zgody na wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej oraz przyznać prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, na określony zakres czynności zawodowych, okres i miejsce zatrudnienia w podmiocie wykonującym działalność leczniczą, jeżeli spełnia następujące warunki:

1) złożyła oświadczenie, że wykazuje znajomość języka polskiego wystarczającą do wykonywania powierzonego jej zakresu czynności zawodowych;

2) uzyskała zaświadczenie od podmiotu wykonującego działalność leczniczą zawierające wykaz komórek organizacyjnych zakładu leczniczego i okres planowanego zatrudnienia ze wskazaniem zakresu czynności zawodowych zgodnego z posiadanym wykształceniem;

3) ma pełną zdolność do czynności prawnych;

4) jej stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej;

5) wykazuje nienaganną postawę etyczną;

6) ma co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe jako pielęgniarka lub położna, uzyskane w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających uzyskanie zaświadczenia, o którym mowa w pkt 2;

7) posiada dyplom pielęgniarki lub położnej, wydany w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, jeżeli dyplom lub jego duplikat jest zalegalizowany przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej, właściwego dla państwa, na którego terytorium lub w którego systemie szkolnictwa wydano ten dyplom, albo na dyplomie lub jego duplikacie umieszczono albo dołączono do dokumentu apostille, jeżeli dyplom został wydany przez uprawniony organ właściwy dla państwa będącego stroną Konwencji znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych, sporządzonej w Hadze dnia 5 października 1961 r. (Dz.U. z 2005 r. poz. 938), na którego terytorium lub w którego systemie szkolnictwa wydano ten dyplom.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej wykaz dokumentów poświadczających spełnienie warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 3-5.

3. Zgody określonej w ust. 1 udziela na wniosek osoby, o której mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze decyzji administracyjnej, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. W decyzji określa się zakres czynności zawodowych oraz okres i miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych wskazane w zaświadczeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2. Minister właściwy do spraw zdrowia może odstąpić od warunku zalegalizowania dyplomu lub duplikatu oraz posiadania apostille dyplomu lub jego duplikatu, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, jeżeli spełnienie tego warunku przez wnioskodawcę jest niemożliwe lub znacząco utrudnione.

4. W celu udzielenia zgody, o której mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw zdrowia może wystąpić o opinię do:

1) konsultanta krajowego właściwego w danej dziedzinie pielęgniarstwa lub konsultanta krajowego w dziedzinie pielęgniarstwa albo

2) konsultanta wojewódzkiego właściwego w danej dziedzinie pielęgniarstwa lub konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie pielęgniarstwa, na obszarze województwa, gdzie osoba, o której mowa w ust. 1, zamierza wykonywać zawód - przekazując dokumenty potwierdzające spełnienie warunków określonych w ust. 1, a także, jeżeli to konieczne, inne dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji zawodowych odpowiadających zakresowi świadczeń zdrowotnych wskazanych w zaświadczeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

5. Konsultant wydaje opinię, o której mowa w ust. 4, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia ministra właściwego do spraw zdrowia.

6. Na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 3, okręgowa rada pielęgniarek i położnych przyznaje adresatowi tej decyzji prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub prawo wykonywania zawodu położnej, na określony zakres czynności zawodowych, okres i miejsce jego wykonywania wskazane w decyzji, o której mowa w ust. 3. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych przyznaje prawo wykonywania zawodu oraz wydaje dokument „Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki” albo „Prawo wykonywania zawodu położnej”, w terminie 7 dni od dnia otrzymania decyzji, o której mowa w ust. 3, i wpisuje pielęgniarkę albo położną do rejestru, o którym mowa w art. 48 ust. 1. W przypadku odmowy wydania prawa wykonywania zawodu okręgowa rada pielęgniarek i położnych niezwłocznie informuje o tym ministra właściwego do spraw zdrowia, wskazując przyczyny takiego rozstrzygnięcia.

7. Podmiot, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, zatrudnia pielęgniarkę lub położną na podstawie umowy o pracę na czas określony nie dłuższy niż okres do dnia upływu ważności prawa wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 6. Przepisu art. 251 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1320) nie stosuje się.

8. Pielęgniarka lub położna, posiadająca prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 6, wykonuje zawód przez okres roku pod nadzorem innej pielęgniarki lub położnej wyznaczonej przez kierownika podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

9. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych po otrzymaniu od podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, powiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę skreśla pielęgniarkę albo położną z rejestru, o którym mowa w art. 48 ust. 1, jeżeli w terminie miesiąca od dnia rozwiązania tej umowy pielęgniarka albo położna nie poinformuje okręgowej izby pielęgniarek i położnych o zaistnieniu jednego z przypadków, o których mowa w ust. 10.

10. Pielęgniarka albo położna, posiadająca prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 6, nie może na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wykonywać zawodu poza podmiotem wykonującym działalność leczniczą, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, z wyjątkiem przypadku, gdy:

1) na wniosek pielęgniarki albo położnej zgody na wykonywanie zawodu w innym podmiocie udzielił minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze decyzji administracyjnej, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności, na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, wydanego przez kolejny podmiot wykonujący działalność leczniczą, w którym występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na świadczenia zdrowotne udzielane przez pielęgniarki lub położne;

2) minister właściwy do spraw zdrowia skierował pielęgniarkę albo położną w drodze decyzji administracyjnej do pracy w podmiocie wykonującym działalność leczniczą, w którym występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na świadczenia udzielane przez pielęgniarki lub położne;

3) pielęgniarka albo położna została skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii na podstawie art. 47 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2020 r. poz. 1845, 2112 i 2401);

4) pielęgniarka albo położna udziela świadczeń zdrowotnych w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń osobom, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583).

11. Prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 6, wygasa w przypadku:

1) uzyskania przez pielęgniarkę albo położną prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na innej podstawie;

2) wydania decyzji, o której mowa w ust. 27;

3) skreślenia z rejestru, o którym mowa w art. 48 ust. 1;

4) upływu czasu, na który zostało wydane;

5) ubezwłasnowolnienia całkowitego albo częściowego pielęgniarki albo położnej;

6) złożenia przez pielęgniarkę albo położną oświadczenia o zrzeczeniu się tego prawa;

7) śmierci pielęgniarki albo położnej.

12. Prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 6, jest wydawane na okres nie dłuższy niż 5 lat. Nie można przedłużyć ani wydać nowego prawa wykonywania zawodu na warunkach określonych w ust. 1 po upływie 5 lat od dnia jego wydania.

13. Dokument „Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki” albo „Prawo wykonywania zawodu położnej”, zawiera dokonane przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych adnotacje określające zakres czynności zawodowych, okres i miejsce zatrudnienia, na jakie zostało przyznane dane prawo wykonywania zawodu.

14. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii osobie, która uzyskała kwalifikacje pielęgniarki lub położnej poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, można udzielić zgody na wykonywanie zawodu pielęgniarki albo położnej oraz przyznać warunkowe prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, jeżeli spełnia warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 3-5 i 7.

15. Od osoby, o której mowa w ust. 14, nie jest wymagane zalegalizowanie dyplomów lub duplikatów oraz posiadanie apostille dyplomów lub ich duplikatów, o których mowa w ust. 1 pkt 7.

16. W przypadku posiadania przez osobę, o której mowa w ust. 14, co najmniej 3-letniego doświadczenia zawodowego, jako pielęgniarka lub położna, uzyskanego w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających dzień złożenia wniosku, osoba ta może uzyskać zgodę na samodzielne wykonywanie zawodu, z zastrzeżeniem ust. 19. W przypadku niespełniania warunku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, osoba, o której mowa w ust. 14, może uzyskać zgodę na wykonywanie zawodu pod nadzorem innej pielęgniarki lub położnej.

17. Zgody określonej w ust. 14 i 16 udziela na wniosek osoby, o której mowa w ust. 14 i 16, minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze decyzji administracyjnej, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio. W decyzji wskazuje się, czy dana osoba może wykonywać zawód samodzielnie, czy pod nadzorem innej pielęgniarki albo położnej.

17a. Zgody, o której mowa w ust. 14 i 16, nie udziela się w przypadku braku wyodrębnienia podmiotów leczniczych przeznaczonych do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19, z wyjątkiem sytuacji, o której mowa w ust. 17b.

17b. W przypadku wniosków o wydanie zgody, o której mowa w ust. 14 i 16, złożonych i nierozpatrzonych przed dniem zniesienia wyodrębniania podmiotów leczniczych przeznaczonych do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19, minister właściwy do spraw zdrowia może wydać zgodę, o której mowa w ust. 14 i 16, łącznie ze zgodą na wykonywanie zawodu poza podmiotem leczniczym przeznaczonym do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19. Przepisy ust. 21 stosuje się odpowiednio.

18. Na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 17, okręgowa rada pielęgniarek i położnych przyznaje adresatowi tej decyzji warunkowe prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub warunkowe prawo wykonywania zawodu położnej. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych przyznaje warunkowe prawo wykonywania zawodu oraz wydaje dokument „Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki” albo „Prawo wykonywania zawodu położnej”, w terminie 7 dni od dnia otrzymania decyzji, o której mowa w ust. 17, i wpisuje pielęgniarkę albo położną, której przyznała warunkowe prawo wykonywania zawodu, do rejestru, o którym mowa w art. 48 ust. 1. W dokumencie „Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki” albo „Prawo wykonywania zawodu położnej” zamieszcza się adnotację, że dane prawo wykonywania zawodu jest prawem warunkowym oraz wskazuje się, czy dana pielęgniarka albo położna może wykonywać zawód samodzielnie, czy pod nadzorem innej pielęgniarki albo położnej. W przypadku odmowy przyznania warunkowego prawa wykonywania zawodu okręgowa rada pielęgniarek i położnych niezwłocznie informuje o tym ministra właściwego do spraw zdrowia, wskazując przyczyny takiego rozstrzygnięcia.

19. Pielęgniarka albo położna, posiadająca warunkowe prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, uprawniające do samodzielnego wykonywania zawodu, przez pierwsze 3 miesiące zatrudnienia w zawodzie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wykonuje zawód pod nadzorem innej pielęgniarki albo położnej.

20. Pielęgniarka albo położna, posiadająca prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, nie może na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wykonywać zawodu poza podmiotem leczniczym przeznaczonym do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19. Pielęgniarka albo położna zgłasza ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w jakim podmiocie i na jaki okres została zatrudniona, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych w danym podmiocie. Brak dokonania zgłoszenia może stanowić podstawę do cofnięcia zgody, o której mowa w ust. 14 i 16. Cofnięcie zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej.

21. Minister właściwy do spraw zdrowia może udzielić, w drodze decyzji administracyjnej, zgody na wykonywanie zawodu przez pielęgniarkę albo położną, posiadającą prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, poza podmiotem leczniczym przeznaczonym do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19. Zgody tej udziela się na wniosek pielęgniarki albo położnej. W decyzji wskazuje się podmiot, w którym dana pielęgniarka albo położna będzie wykonywać zawód. Decyzji nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

21a. Pielęgniarka albo położna, posiadająca warunkowe prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, może w ramach wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej udzielać świadczeń zdrowotnych w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń osobom, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Wykonywanie zawodu w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń ofiarom konfliktu zbrojnego na Ukrainie nie wymaga zgody, o której mowa w ust. 21. Pielęgniarka lub położna zgłasza ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w jakim podmiocie leczniczym i na jaki okres została zatrudniona, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych w tym podmiocie. Brak dokonania zgłoszenia może stanowić podstawę do cofnięcia zgody, o której mowa w ust. 14 i 16. Cofnięcie zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej.

21b. Pielęgniarka lub położna, posiadająca warunkowe prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, może wykonywać zawód poza podmiotem leczniczym przeznaczonym do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19 bez zgody, o której mowa w ust. 21, w przypadku:

1) zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego oraz zniesienia stanu epidemii lub

2) braku wyodrębnienia podmiotów leczniczych przeznaczonych do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19.

21c. Pielęgniarka albo położna, o której mowa w ust. 21b, zgłasza ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w jakim podmiocie leczniczym i na jaki okres został zatrudniony, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych w tym podmiocie. Brak dokonania zgłoszenia może stanowić podstawę do cofnięcia zgody, o której mowa w ust. 14 i 16. Cofnięcie zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej.

22. Prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, zachowuje ważność przez okres 5 lat od dnia jego wydania.

23. Prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 18, wygasa w przypadku:

1) uzyskania przez pielęgniarkę albo położną prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na innej podstawie;

2) wydania decyzji, o której mowa w ust. 27;

3) skreślenia z rejestru, o którym mowa w art. 48 ust. 1;

4) upływu 5 lat od dnia jego wydania;

5) ubezwłasnowolnienia całkowitego albo częściowego pielęgniarki albo położnej;

6) złożenia przez pielęgniarkę albo położną oświadczenia o zrzeczeniu się tego prawa;

7) śmierci pielęgniarki albo położnej.

24. Dokumenty potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa odpowiednio w ust. 1 albo 14 i 16, wraz z wnioskiem, mogą zostać złożone przez wnioskodawcę do ministra właściwego do spraw zdrowia także za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Konsul Rzeczypospolitej Polskiej przesyła elektronicznie odwzorowane dokumenty do ministra właściwego do spraw zdrowia za pomocą środków komunikacji elektronicznej. W przypadku stwierdzenia przez ministra właściwego do spraw zdrowia, na podstawie przesłanych dokumentów, że wnioskodawca spełnia odpowiednie warunki, o których mowa w ust. 1 albo 14 i 16, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje decyzję, o której mowa w ust. 3 lub 17, i przesyła elektronicznie odwzorowaną decyzję do właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Po otrzymaniu decyzji, o której mowa w ust. 3 lub 17, konsul ten wydaje wizę, chyba że zachodzą podstawy do odmowy jej wydania.

25. W przypadku powzięcia przez ministra właściwego do spraw zdrowia uzasadnionych wątpliwości co do autentyczności dokumentów, potwierdzających spełnienie warunków, o których mowa w ust. 1 albo 14 i 16, minister właściwy do spraw zdrowia może zwrócić się do konsula Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium państwa, gdzie dokumenty te zostały wydane, lub do konsula Rzeczypospolitej Polskiej, do którego dokumenty te zostały złożone zgodnie z ust. 24, z wnioskiem o weryfikację autentyczności tych dokumentów.

26. W przypadku gdy w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii okręgowa rada pielęgniarek i położnych nie przyzna prawa wykonywania zawodu w terminach, o których mowa w ust. 6 albo 18, lub odmówi przyznania prawa wykonywania zawodu, o którym mowa w ust. 6 albo 18, do dnia prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie przyznania prawa wykonywania zawodu, pielęgniarka albo położna może wykonywać zawód na podstawie i w zakresie określonym w decyzji, o której mowa odpowiednio w ust. 3 albo 17, i jest w tym czasie uznawana za pielęgniarkę albo położną posiadającą odpowiednie prawo wykonywania zawodu.

27. W przypadku powzięcia przez ministra właściwego do spraw zdrowia wiarygodnych informacji, zgodnie z którymi wykonywanie świadczeń zdrowotnych przez daną pielęgniarkę lub położną stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjentów, minister właściwy do spraw zdrowia cofa tej pielęgniarce lub położnej zgodę, o której mowa w ust. 3 lub 17. Cofnięcie zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

Art. 36.

Cudzoziemcowi przyznaje się ograniczone prawo wykonywania zawodu na czas odbycia stażu adaptacyjnego lub kształcenia podyplomowego, jeżeli spełnia warunki określone w art. 35 ust. 1 pkt 2 i 5-7.

Art. 36a. Osoby, które ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną kształcącą w zawodzie pielęgniarki albo ukończyły szkołę policealną albo szkołę pomaturalną kształcącą w zawodzie położnej i nie uzyskały stwierdzenia prawa wykonywania zawodu, a spełniają wymagania określone w art. 28 pkt 2-4 albo art. 31 pkt 2-4, uzyskują, na swój wniosek, stwierdzenie prawa wykonywania zawodu.

Art. 37. 1. Prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu stwierdza, na wniosek osoby zainteresowanej, okręgowa rada pielęgniarek i położnych, właściwa ze względu na miejsce przyszłego wykonywania zawodu.

2. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych po przyjęciu wniosku niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 1 miesiąca od dnia jego złożenia, potwierdza otrzymanie wniosku oraz informuje wnioskodawcę o ewentualnych brakach, wzywając go do ich uzupełnienia.

3. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych stwierdza, w drodze uchwały, prawo wykonywania zawodu albo odmawia stwierdzenia tego prawa.

4. Postępowanie w sprawie stwierdzenia prawa wykonywania zawodu powinno się zakończyć niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wszystkich wymaganych dokumentów określonych ustawą.

5. W przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów wydanych przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej okręgowa rada pielęgniarek i położnych zwraca się do odpowiednich władz lub organizacji tego państwa o potwierdzenie autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów wydanych przez to państwo oraz o poświadczenie, że pielęgniarka lub położna zamierzająca wykonywać zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uzyskała wykształcenie zgodne z przepisami obowiązującymi w określonym państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Art. 38. 1. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych stwierdza prawo wykonywania zawodu obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji pielęgniarki lub położnej uzyskał w państwie innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, jeżeli zostały spełnione wymagania zawarte w przepisach prawa Unii Europejskiej dla kształcenia pielęgniarek odpowiedzialnych za opiekę ogólną lub dla kształcenia położnych, a Rzeczpospolita Polska jest pierwszym krajem Unii Europejskiej, w którym pielęgniarka lub położna składa wniosek o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu.

2. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych stwierdza prawo wykonywania zawodu obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, o którym mowa w ust. 1, jeżeli państwo członkowskie Unii Europejskiej potwierdziło kwalifikacje zawodowe pielęgniarki lub położnej wydane przez państwo trzecie oraz pielęgniarka lub położna legitymuje się 3-letnim doświadczeniem zawodowym zdobytym na terytorium państwa członkowskiego, które uznało kwalifikacje zawodowe. Do postępowania w sprawach określonych w zdaniu pierwszym stosuje się przepisy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

3. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, rozpatrując wniosek o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który nie spełnia wymagań określonych w niniejszej ustawie, stosuje przepisy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

4. Postępowanie w sprawie stwierdzenia prawa wykonywania zawodu na podstawie ust. 1-3 powinno się zakończyć niezwłocznie, nie później niż w terminie 4 miesięcy od dnia złożenia wszystkich wymaganych dokumentów określonych ustawą.

Art. 39. 1. Okręgowe rady pielęgniarek i położnych oraz Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych są obowiązane do współpracy z odpowiednimi władzami lub organizacjami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z którego pochodzi lub przybywa osoba ubiegająca się o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu. 2. W ramach współpracy, o której mowa w ust. 1, właściwa okręgowa rada pielęgniarek i położnych albo Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych:

1) posiadająca informacje dotyczące ważnego zdarzenia, które wystąpiło przed podjęciem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez pielęgniarkę lub położną będącą obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a które może mieć wpływ na wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - występuje do odpowiednich władz lub organizacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, którego pielęgniarka lub położna jest obywatelem lub z którego przybywa, z wnioskiem o weryfikację tych informacji oraz o zawiadomienie o działaniach, które zostały podjęte w związku z tym zdarzeniem;

2) jest obowiązana do weryfikacji, na wniosek odpowiednich władz lub organizacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, informacji, które mogą mieć wpływ na podjęcie lub wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej na terytorium tego państwa, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy od dnia przedstawienia tych informacji oraz poinformowania o wynikach weryfikacji odpowiednich władz lub organizacji tego państwa.

3. Właściwa okręgowa rada pielęgniarek i położnych albo Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, dokonując weryfikacji na podstawie wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, informuje odpowiednie władze lub organizację państwa członkowskiego Unii Europejskiej o toczącym się lub prawomocnie zakończonym postępowaniu w zakresie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych, nałożonych karach, środkach karnych albo zabezpieczających lub innych okolicznościach mogących mieć znaczenie dla wykonywania zawodu przez pielęgniarkę lub położną.

4. Dokumenty przekazane w ramach weryfikacji mogą być przedkładane w okresie 3 miesięcy od dnia ich wystawienia.

5. (uchylony)

6. Współpraca, o której mowa w ust. 1, odbywa się za pośrednictwem Systemu Wymiany Informacji na Rynku Wewnętrznym IMI, zwanego dalej "systemem IMI", o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1024/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym i uchylającym decyzję Komisji 2008/49/WE ("rozporządzeniu w sprawie IMI") (Dz. Urz. UE L 316 z 14.11.2012, str. 1, z późn. zm.).

7. Okręgowe rady pielęgniarek i położnych oraz Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych informują, w trybie ostrzeżenia w systemie IMI, odpowiednie władze lub organizacje pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej o pielęgniarce lub położnej, wobec których:

1) okręgowa rada pielęgniarek i położnych albo Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych podjęła uchwałę o:

a) zawieszeniu prawa wykonywania zawodu,

b) ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych,

2) sąd pielęgniarek i położnych wydał orzeczenie, w którym:

a) ograniczył zakres czynności w wykonywaniu zawodu,

b) zawiesił prawo wykonywania zawodu,

c) pozbawił prawa wykonywania zawodu,

3) sąd powszechny orzekł zakaz wykonywania zawodu,

4) sąd powszechny albo prokurator tytułem środka zapobiegawczego zastosował zawieszenie w wykonywaniu zawodu - w terminie 3 dni od dnia uprawomocnienia się uchwały, orzeczenia lub postanowienia o zastosowaniu środka zapobiegawczego.

8. Ostrzeżenie, o którym mowa w ust. 7, obejmuje:

1) imię (imiona) i nazwisko pielęgniarki lub położnej;

2) tytuł zawodowy;

3) informacje o organie, który nałożył sankcję, o której mowa w ust. 7;

4) zakres oraz okres obowiązywania ograniczenia, o którym mowa w ust. 7 pkt 1 lit. b albo pkt 2 lit. a;

5) okres obowiązywania zawieszenia albo zakazu, o których mowa w ust. 7;

6) informację o pozbawieniu prawa wykonywania zawodu.

9. Okręgowe rady pielęgniarek i położnych oraz Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych informują odpowiednie władze lub organizacje pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej, w trybie ostrzeżenia w systemie IMI, o tożsamości pielęgniarki lub położnej, które w postępowaniu o uznanie kwalifikacji posłużyły się podrobionymi lub przerobionymi dokumentami potwierdzającymi posiadanie kwalifikacji zawodowych, w terminie 3 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądowego w tej sprawie.

10. Okręgowe rady pielęgniarek i położnych oraz Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych niezwłocznie informują odpowiednie władze lub organizacje pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej o wygaśnięciu sankcji, o których mowa w ust. 7, oraz o wszelkich decyzjach wpływających na zmianę terminu ich wygaśnięcia.

11. Okręgowe rady pielęgniarek i położnych oraz Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych niezwłocznie informują na piśmie pielęgniarkę lub położną, których dotyczą ostrzeżenia, o których mowa w ust. 7 lub 9, o ich przekazaniu odpowiednim władzom lub organizacjom pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej za pośrednictwem systemu IMI oraz o możliwości złożenia wniosku o ich sprostowanie albo usunięcie.

12. W wyniku rozpatrzenia wniosku, o którym mowa w ust. 11, okręgowa rada pielęgniarek i położnych oraz Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych:

1) dokonują sprostowania w systemie IMI informacji objętej wnioskiem i zawiadamiają pielęgniarkę lub położną o sposobie jej sprostowania albo

2) usuwają informację objętą wnioskiem z systemu IMI i zawiadamiają o tym pielęgniarkę lub położną, albo

3) odmawiają sprostowania albo usunięcia informacji objętej wnioskiem z systemu IMI i zawiadamiają o tym pielęgniarkę lub położną.

13. Informacje przekazane w trybie ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 7, mogą być przetwarzane w systemie IMI wyłącznie przez okres obowiązywania sankcji, o których mowa w ust. 7. Ostrzeżenia usuwa się z systemu IMI w terminie 3 dni od dnia wykonania albo uchylenia uchwały, orzeczenia albo postanowienia o zastosowaniu środka zapobiegawczego, o których mowa w ust. 7.

Art. 40. 1. Do uchwał w sprawach stwierdzenia i przyznania prawa wykonywania zawodu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego dotyczące decyzji administracyjnych.

2. Od ostatecznych uchwał podjętych w przedmiocie stwierdzenia i przyznania prawa wykonywania zawodu skargę do sądu administracyjnego może wnieść także minister właściwy do spraw zdrowia.

3. W sprawach określonych w ust. 1, w których skargę do sądu administracyjnego wniósł inny uprawniony podmiot, minister właściwy do spraw zdrowia może wziąć udział w postępowaniu sądowym na prawach przysługujących prokuratorowi. Przepis art. 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.) stosuje się odpowiednio.

Art. 41. 1. Na podstawie uchwał o stwierdzeniu lub przyznaniu prawa wykonywania zawodu okręgowa rada pielęgniarek i położnych dokonuje wpisu do okręgowego rejestru pielęgniarek i położnych i wydaje dokument "Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki", "Prawo wykonywania zawodu położnej", "Ograniczone prawo wykonywania zawodu pielęgniarki" albo "Ograniczone prawo wykonywania zawodu położnej".

1a. W przypadku utraty dokumentów, o których mowa w ust. 1, właściwa okręgowa rada pielęgniarek i położnych wydaje na wniosek pielęgniarki albo położnej duplikat utraconego dokumentu.

1b. Minister właściwy do spraw zdrowia może upoważnić Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych do wykonania w jego imieniu zadań określonych w art. 14, art. 18, art. 34 ust. 2 i 3, art. 35, art. 36 ust. 1 i art. 37-39 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 725 i 1517 oraz z 2021 r. poz. 981).

1c. Dokumenty „Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki”, „Prawo wykonywania zawodu położnej”, „Ograniczone prawo wykonywania zawodu pielęgniarki” oraz „Ograniczone prawo wykonywania zawodu położnej” potwierdzające przyznanie prawa, o którym mowa w art. 28, art. 29, art. 31, art. 32 i art. 35-36, zawierają:

1) nazwę dokumentu - „Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki” albo „Prawo wykonywania zawodu położnej”, albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu pielęgniarki”, albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu położnej” i nazwę dokumentu w języku angielskim; 2) imię (imiona) i nazwisko pielęgniarki albo położnej;

3) tytuł zawodowy;

4) wizerunek twarzy pielęgniarki albo położnej, zgodny z zasadami określonymi w ustawie z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U. z 2021 r. poz. 816 i 1000);

5) numer prawa wykonywania zawodu albo numer ograniczonego prawa wykonywania zawodu;

6) datę uzyskania prawa wykonywania zawodu albo datę uzyskania ograniczonego prawa wykonywania zawodu;

7) wskazanie organu przyznającego prawo wykonywania zawodu albo wskazanie organu przyznającego ograniczone prawo wykonywania zawodu;

8) wpis lub adnotacje urzędowe;

9) wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej;

10) adnotację o treści odpowiednio: „Prawo wykonywania zawodu jest dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu pielęgniarki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej” albo „Prawo wykonywania zawodu jest dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu położnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”, albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu jest dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu pielęgniarki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”, albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu jest dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu położnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”;

11) numer seryjny dokumentu;

12) elementy zabezpieczające przed przerobieniem, podrobieniem i sfałszowaniem uwzględniające minimalne zabezpieczenia dla dokumentów publicznych kategorii drugiej określone w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 5 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych. 2. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia, wzory dokumentów, o których mowa w ust. 1, oraz szczegółowe rodzaje zabezpieczenia ich przed przerobieniem, podrobieniem lub użyciem przez osobę nieuprawnioną, kierując się koniecznością zapewnienia ochrony danych osobowych oraz sposobem użytkowania dokumentu.

Art. 42. 1. Prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu wygasa w przypadku:

1) śmierci;

2) zrzeczenia się prawa wykonywania zawodu;

3) utraty prawa wykonywania zawodu w wyniku prawomocnego orzeczenia przez sąd pielęgniarek i położnych lub orzeczonego przez sąd środka karnego polegającego na zakazie wykonywania zawodu;

4) utraty obywatelstwa polskiego, obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo cofnięcia zezwolenia na pobyt stały;

5) cofnięcia statusu rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;

6) utraty pełnej zdolności do czynności prawnych;

7) upływu czasu, na jaki zostało przyznane.

2. Jeżeli pielęgniarka lub położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, mająca miejsce zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zostanie pozbawiona w całości albo w części prawa wykonywania zawodu, zaświadczenie o prawie wykonywania zawodu oraz inne dokumenty świadczące o posiadaniu tego prawa tracą swoją ważność z dniem pozbawienia jej w całości albo w części prawa wykonywania zawodu.

Rozdział 4

Rejestry pielęgniarek i położnych oraz zaświadczenia

Art. 43. 1. Centralny Rejestr Pielęgniarek i Położnych prowadzi Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych.

2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, jest prowadzony w formie elektronicznej, w sposób uniemożliwiający jego uszkodzenie, zniszczenie lub dostęp osób nieupoważnionych.

3. W rejestrze, o którym mowa w ust. 1, są gromadzone dane pielęgniarek i położnych posiadających prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej.

4. Dane, o których mowa w ust. 3, są gromadzone i aktualizowane na podstawie danych wpisanych do rejestrów prowadzonych przez okręgowe rady pielęgniarek i położnych i przekazywanych na podstawie art. 48 ust. 7.

5. Dane pielęgniarek i położnych, których prawo wykonywania zawodu wygasło, są usuwane z rejestrów, o których mowa w ust. 3 i 4, po upływie 15 lat od dnia wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu.

Art. 44. 1. Rejestr, o którym mowa w art. 43 ust. 1, zawiera następujące dane pielęgniarki lub położnej:

1) imię (imiona) i nazwisko;

2) nazwisko rodowe;

3) imiona rodziców;

4) płeć;

5) miejsce i datę urodzenia;

6) numer PESEL, a w przypadku jego braku - cechy dokumentu potwierdzającego tożsamość: nazwę i numer dokumentu oraz kraj wydania;

7) numer identyfikacji podatkowej (NIP);

8) obywatelstwo (obywatelstwa);

9) adres miejsca zamieszkania;

10) tytuł zawodowy;

11) numer zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu albo o ograniczonym prawie wykonywania zawodu oraz numery poprzednich zaświadczeń o prawie wykonywania zawodu z określeniem organu wydającego zaświadczenie i daty wydania;

12) informację o posiadaniu prawa wykonywania zawodu w innym państwie niż Rzeczpospolita Polska;

13) informację o ograniczeniach w wykonywaniu zawodu;

14) nazwę ukończonej szkoły pielęgniarskiej lub szkoły położnych, numer dyplomu i datę jego wydania oraz rok ukończenia tej szkoły;

15) datę rozpoczęcia wykonywania zawodu;

16) datę i miejsce rozpoczęcia i ukończenia stażu podyplomowego - jeżeli dotyczy;

17) datę i rodzaj ukończonego kształcenia podyplomowego, nazwę organizatora kształcenia wydającego zaświadczenie oraz w przypadku szkolenia specjalizacyjnego - numer dyplomu oraz datę jego wystawienia;

18) stopień naukowy, datę jego uzyskania oraz nazwę organu nadającego stopień;

19) tytuł naukowy, datę jego uzyskania oraz nazwę organu nadającego tytuł;

20) nazwę pracodawcy oraz datę zatrudnienia i stanowisko, poczynając od daty rozpoczęcia wykonywania zawodu;

21) informację o prowadzeniu indywidualnej, indywidualnej specjalistycznej lub grupowej praktyki wraz z numerem wpisu do właściwego rejestru;

22) informację o zaprzestaniu wykonywania zawodu;

22a) informację o czasowym zaprzestaniu wykonywania zawodu, o którym mowa w art. 26a; 23) informację o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu; 24) informację o przyczynie wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu;

25) stosunek do służby wojskowej - w odniesieniu do obywateli Rzeczypospolitej Polskiej; 26) informację o skreśleniu z rejestru pielęgniarek lub rejestru położnych prowadzonego przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych;

27) datę zgonu.

2. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych udostępnia informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 10-13, 18 i 19, 21-24 i 26, w ramach informacji publicznej, w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r. poz. 782).

Art. 45. 1. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych na wniosek osoby wpisanej do rejestru, o którym mowa w art. 43 ust. 1, niezwłocznie wydaje wypis z rejestru, o którym mowa w art. 43 ust. 1, w zakresie dotyczącym tej osoby. Wydanie wypisu jest bezpłatne.

2. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych na wniosek odpowiednich władz lub organizacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej udostępnia z rejestru, o którym mowa w art. 43 ust. 1, niezbędne do uznania kwalifikacji informacje, o które wnoszą odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a które mogą mieć wpływ na podjęcie lub wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej na terytorium tego państwa.

3. Na wniosek upoważnionych organów udostępnia się informacje zawarte w rejestrze dla celów statystycznych.

4. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych udostępnia systemowi informacji w ochronie zdrowia, o którym mowa w ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, dane objęte rejestrem, o którym mowa w art. 43 ust. 2. 5. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych jest obowiązana na żądanie ministra właściwego do spraw zdrowia przekazywać nieodpłatnie informacje zawarte w Centralnym Rejestrze Pielęgniarek i Położnych.

Art. 45a. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych udziela organowi innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na jego wniosek, informacji na temat prawa wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej osoby wskazanej we wniosku, do celów świadczenia transgranicznej opieki zdrowotnej. Informacji udziela się za pośrednictwem Systemu Wymiany Informacji na Rynku Wewnętrznym IMI, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 41 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 649).

Art. 46. Pielęgniarka i położna wpisane do rejestru, o którym mowa w art. 43 ust. 1, są obowiązane do niezwłocznego zawiadomienia właściwej okręgowej rady pielęgniarek i położnych o wszelkich zmianach danych, o których mowa w art. 44 ust. 1, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

Art. 47. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych jest obowiązana przekazywać do dnia 15 stycznia każdego roku ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informację o liczbie i strukturze zatrudnienia pielęgniarek i położnych wykonujących zawód na terenie działania poszczególnych okręgowych rad pielęgniarek i położnych, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.

Art. 48. 1. Rejestr pielęgniarek i rejestr położnych prowadzi okręgowa rada pielęgniarek i położnych.

2. Rejestry, o których mowa w ust. 1, zawierają dane, o których mowa w art. 44 ust. 1, i są prowadzone w formie elektronicznej w sposób uniemożliwiający ich uszkodzenie lub zniszczenie. Dane zawarte w rejestrach nie mogą być z nich usunięte.

3. Wpisu danych do rejestrów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się na podstawie dokumentów przedstawionych przez pielęgniarkę lub położną w postępowaniu w sprawie stwierdzenia prawa wykonywania zawodu.

4. Wpisu, o którym mowa w ust. 3, dokonuje się niezwłocznie po podjęciu uchwały przez okręgową radę pielęgniarek i położnych w sprawie stwierdzenia prawa wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej.

5. Zmiany danych pielęgniarki i położnej wpisanych do rejestrów dokonuje się na podstawie pisemnego oświadczenia pielęgniarki lub położnej.

6. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych na wniosek osoby wpisanej do rejestru niezwłocznie wydaje wypis z rejestru, o którym mowa w ust. 1, w zakresie dotyczącym tej osoby. Wydanie wypisu jest bezpłatne. 7. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych jest obowiązana do przekazywania Naczelnej Radzie Pielęgniarek i Położnych danych, w formie elektronicznej, z prowadzonego przez siebie rejestru pielęgniarek i rejestru położnych, nie później niż w terminie 7 dni od daty dokonania wpisu do odpowiedniego rejestru.

Art. 49. 1. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych prowadzi rejestr obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej czasowo i okazjonalnie wykonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zawód pielęgniarki lub położnej, w ramach rejestru, o którym mowa w art. 43 ust. 1.

2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera następujące dane pielęgniarki lub położnej:

1) imię (imiona) i nazwisko;

2) obywatelstwo (obywatelstwa);

3) miejsce i datę urodzenia;

4) nazwę i numer oraz kraj wydania dokumentu potwierdzającego tożsamość;

5) adres miejsca zamieszkania w państwie, w którym na stałe wykonuje zawód pielęgniarki lub położnej;

6) adres pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

7) cechy identyfikacyjne zaświadczenia wydanego przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, potwierdzającego wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej w tym państwie;

8) cechy identyfikacyjne zaświadczenia wydanego przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie jednego z dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej;

9) cechy identyfikacyjne polisy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej dotyczącej wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej lub innego dokumentu potwierdzającego indywidualne lub zbiorowe środki zabezpieczenia w zakresie odpowiedzialności zawodowej.

10) (uchylony)

3. Okręgowa izba pielęgniarek i położnych może zwrócić się do odpowiedniej władzy lub organizacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym pielęgniarka lub położna na stałe wykonuje zawód pielęgniarki lub położnej, o przedstawienie informacji potwierdzających, że pielęgniarka lub położna prowadzi działalność zgodnie z prawem, wykonuje zawód w sposób należyty, jak również że nie zostały na nią nałożone kary dyscyplinarne lub sankcje karne związane z wykonywaniem zawodu. 4. Okręgowa izba pielęgniarek i położnych, na wniosek odpowiedniej władzy lub organizacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, udostępnia informacje pomocne przy rozpatrywaniu skarg składanych przez świadczeniobiorcę na pielęgniarki i położne czasowo i okazjonalnie wykonujące zawód. Świadczeniobiorca, który złożył skargę, jest informowany o sposobie rozpatrzenia skargi.

5. Wpis do rejestru określonego w ust. 1 następuje niezwłocznie i jest bezpłatny. Dokonywanie zmian w tym rejestrze jest bezpłatne i nie może skutkować opóźnieniami lub utrudnieniami w czasowym i okazjonalnym wykonywaniu zawodu.

6. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych udostępnia systemowi informacji w ochronie zdrowia, o którym mowa w ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, dane objęte rejestrem, o którym mowa w ust. 1.

Art. 50. 1. W przypadku wątpliwości co do aktualności danych zawartych w rejestrze pielęgniarek i położnych, w szczególności dotyczących wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu z przyczyny określonej w art. 42 ust. 1 pkt 1, okręgowa rada pielęgniarek i położnych może zwrócić się do podmiotów prowadzących zbiory meldunkowe, zbiory PESEL oraz ewidencję wydanych i utraconych dowodów osobistych o przekazanie danych niezbędnych do aktualizacji rejestrów.

2. Przekazanie danych, o których mowa w ust. 1, odbywa się w trybie udostępniania danych dla podmiotów określonych w art. 44h ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993, z późn. zm.).

Art. 51. 1. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, na wniosek pielęgniarki lub położnej będącej członkiem tej izby, wydaje:

1) zaświadczenie stwierdzające, że pielęgniarka lub położna posiada kwalifikacje zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz że posiadany dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji odpowiada dokumentom potwierdzającym formalne kwalifikacje pielęgniarki lub położnej wynikające z przepisów prawa Unii Europejskiej;

2) zaświadczenie o przebiegu pracy zawodowej;

3) inne zaświadczenia wymagane przez odpowiednie władze lub organizacje państw członkowskich Unii Europejskiej zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej;

4) europejską legitymację zawodową na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 65).

1a. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, na wniosek pielęgniarki będącej członkiem tej izby, wydaje zaświadczenie stwierdzające, że pielęgniarka ubiegająca się o uznanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną na zasadach praw nabytych w innym kraju członkowskim Unii Europejskiej faktycznie i zgodnie z prawem wykonywała zawód pielęgniarki, w tym ponosiła pełną odpowiedzialność za planowanie, organizację i sprawowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentami, przez co najmniej 3 kolejne lata w okresie 5 lat poprzedzających wydanie tego zaświadczenia, po uprzedniej weryfikacji tej pielęgniarki w rejestrze, o którym mowa w art. 41 ust. 1.

2. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych określi, w drodze uchwały, wzór zaświadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, biorąc pod uwagę ich treść.

Art. 51a. 1. Na wniosek osoby posiadającej dyplom ukończenia szkoły pielęgniarskiej prowadzącej kształcenie, o którym mowa w art. 52 ust. 3 pkt 1, lub szkoły położnych prowadzącej kształcenie, o którym mowa w art. 53 ust. 3 pkt 1 i 2, w języku innym niż polski, okręgowa rada pielęgniarek i położnych, właściwa dla miejsca kształcenia, wydaje zaświadczenie o posiadaniu kwalifikacji zgodnych z minimalnymi wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz że posiadany dyplom potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji odpowiada dokumentom potwierdzającym formalne kwalifikacje pielęgniarki lub położnej wynikające z prawa Unii Europejskiej.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) imię i nazwisko wnioskodawcy;

2) wskazanie daty ukończenia szkoły pielęgniarskiej lub szkoły położnych, jej nazwę i adres;

3) numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz obywatelstwo wnioskodawcy.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się dyplom ukończenia szkoły pielęgniarskiej lub szkoły położnych w języku obcym i w języku polskim, albo odpis tego dyplomu w języku obcym i w języku polskim, oraz suplement do dyplomu, które są zwracane wnioskodawcy po przeprowadzeniu postępowania.

4. Za wydanie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, pobiera się opłatę w wysokości 3% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207), obowiązującego w roku wydania zaświadczenia. Opłatę wnosi się na rachunek bankowy rady, która wydała to zaświadczenie.

Rozdział 5

Szkoły pielęgniarskie i szkoły położnych

Art. 52. 1. Pielęgniarka uzyskuje kwalifikacje zawodowe po ukończeniu szkoły pielęgniarskiej.

2. Szkołą pielęgniarską jest uczelnia prowadząca kształcenie na kierunku pielęgniarstwo na poziomie:

1) studiów pierwszego stopnia;

2) studiów drugiego stopnia.

3. Kształcenie w szkole pielęgniarskiej, o której mowa w ust. 2 pkt 1:

1) trwa co najmniej 3 lata i obejmuje co najmniej 4600 godzin kształcenia zawodowego, w tym kształcenie kliniczne stanowi co najmniej 1/2, a kształcenie teoretyczne co najmniej 1/3 wymiaru kształcenia;

2) może trwać krócej niż 3 lata - w przypadku pielęgniarek, które posiadają świadectwo dojrzałości i ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną, kształcącą w zawodzie pielęgniarki, jeżeli po ich ukończeniu pielęgniarka uzyska wiedzę, kwalifikacje i umiejętności odpowiadające wiedzy, kwalifikacjom i umiejętnościom uzyskiwanym po ukończeniu studiów, o których mowa w ust. 2 pkt 1.

4. (uchylony)

Art. 53. 1. Położna uzyskuje kwalifikacje zawodowe po ukończeniu szkoły położnych.

2. Szkołą położnych jest uczelnia prowadząca kształcenie na kierunku położnictwo na poziomie:

1) studiów pierwszego stopnia;

2) studiów drugiego stopnia.

3. Kształcenie w szkole położnych, o której mowa w ust. 2 pkt 1:

2) trwa co najmniej 18 miesięcy i obejmuje tę część programu kształcenia położnych, która nie została zrealizowana w ramach równoważnego kształcenia w szkole pielęgniarskiej - w przypadku osoby posiadającej jeden z dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji wymienionych w załączniku V pkt 5.2.2 do dyrektywy;

3) może trwać krócej niż 3 lata - w przypadku położnych, które posiadają świadectwo dojrzałości i ukończyły szkołę policealną albo szkołę pomaturalną, kształcącą w zawodzie położnej, jeżeli po ich ukończeniu położna uzyska wiedzę, kwalifikacje i umiejętności odpowiadające wiedzy, kwalifikacjom i umiejętnościom uzyskiwanym po ukończeniu studiów, o których mowa w ust. 2 pkt 1.

4. (uchylony)

Art. 54. 1. W trakcie kształcenia teoretycznego student zdobywa wiedzę zawodową, doświadczenie i umiejętności niezbędne do planowania, organizowania i sprawowania opieki zdrowotnej oraz oceny działań z tym związanych.

2. W trakcie kształcenia klinicznego student uczy się sprawowania kompleksowej opieki zdrowotnej jako członek zespołu, w bezpośrednim kontakcie z osobami zdrowymi i chorymi.

3. Kształcenie kliniczne odbywa się w podmiotach leczniczych, pod kierunkiem wykładowców pielęgniarstwa lub położnictwa oraz przy pomocy innych specjalistów, w szczególności pielęgniarek i położnych. Kształcenie kliniczne jest praktyką zawodową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668).

4. Studia, o których mowa w art. 52 ust. 3 pkt 1 i art. 53 ust. 3 pkt 1 i 2, są prowadzone w formie stacjonarnej lub niestacjonarnej. Treści programowe studiów realizowanych w obu formach są takie same, przy czym czas trwania studiów prowadzonych w formie niestacjonarnej nie może być krótszy niż czas trwania studiów prowadzonych w formie stacjonarnej i liczba godzin kształcenia zawodowego przewidziana na studiach niestacjonarnych nie może być mniejsza niż liczba godzin kształcenia zawodowego przewidziana na studiach prowadzonych w formie stacjonarnej.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania dotyczące:

1) sposobu realizacji programu kształcenia,

2) kadry prowadzącej kształcenie,

3) bazy dydaktycznej, w tym służącej kształceniu klinicznemu,

4) posiadania wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia - mając na względzie zakres treści programowych poszczególnych kierunków studiów, a także zapewnienie właściwej jakości kształcenia.

Art. 55. 1. Studia, o których mowa w art. 52 ust. 3 pkt 2 i art. 53 ust. 3 pkt 3, są prowadzone w formie stacjonarnej lub niestacjonarnej. Treści programowe studiów realizowanych w obu formach są takie same, przy czym czas trwania studiów prowadzonych w formie niestacjonarnej nie może być krótszy niż czas trwania studiów prowadzonych w formie stacjonarnej.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki prowadzenia studiów, o których mowa w art. 52 ust. 3 pkt 2 i art. 53 ust. 3 pkt 3, w tym:

1) świadectwa i dyplomy uzyskane przez pielęgniarki i położne uprawniające do podjęcia studiów,

2) minimalny okres kształcenia uzależniony od rodzaju ukończonej szkoły,

3) warunki i sposób ustalania programu nauczania, w tym wymiaru kształcenia teoretycznego i kształcenia klinicznego, w oparciu o porównanie standardów nauczania dla kierunków studiów pielęgniarstwo i położnictwo z programem kształcenia zrealizowanym w ukończonej szkole,

4) warunki i sposób zaliczania zajęć praktycznych i praktyki zawodowej, w oparciu o doświadczenie zawodowe,

5) sposób i tryb przeprowadzania teoretycznego i praktycznego egzaminu kończącego studia - biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia realizacji wszystkich treści kształcenia zawartych w standardach kształcenia, a także zapewnienie właściwej jakości i dostępności kształcenia.

Art. 56. 1. Pielęgniarka i położna będące obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej mają prawo używania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oryginalnego tytułu określającego wykształcenie, uzyskanego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, lub jego skrótu.

2. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych może wymagać, aby tytuł określający wykształcenie, uzyskany przez pielęgniarkę lub położną, był używany wraz ze wskazaniem nazwy i siedziby instytucji, która ten tytuł przyznała.

3. Jeżeli tytuł określający wykształcenie, uzyskany przez pielęgniarkę lub położną będące obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jest tożsamy i może być mylony z tytułem określającym wykształcenie używanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do którego pielęgniarka lub położna nie są uprawnione, w szczególności gdy jego uzyskanie wymaga na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dodatkowego wykształcenia, którego pielęgniarka lub położna będące obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej nie posiadają, okręgowa rada pielęgniarek i położnych może określić brzmienie tytułu, którym pielęgniarka lub położna mogą się posługiwać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 57. 1. Przy ministrze właściwym do spraw zdrowia działa Krajowa Rada Akredytacyjna Szkół Pielęgniarek i Położnych, zwana dalej "Krajową Radą".

2. W skład Krajowej Rady wchodzi do 12 członków, których powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw zdrowia spośród kandydatów zgłoszonych w połowie przez szkoły wymienione w art. 52 i art. 53 oraz w połowie przez samorząd pielęgniarek i położnych, stowarzyszenia i organizacje zawodowe pielęgniarek i położnych. Członkowie Krajowej Rady wybierają spośród siebie przewodniczącego Krajowej Rady.

3. Kadencja Krajowej Rady trwa 4 lata. Członkom Krajowej Rady przysługuje wynagrodzenie z tytułu udziału w jej pracach. 3a. Członek Krajowej Rady może pełnić tę funkcję nie dłużej niż przez dwie następujące po sobie kadencje.

4. Krajowa Rada działa na posiedzeniach, którym przewodniczy przewodniczący Krajowej Rady albo inna upoważniona przez niego osoba.

5. W posiedzeniach Krajowej Rady uczestniczą, z głosem doradczym, przedstawiciel ministra właściwego do spraw zdrowia i przedstawiciel ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki.

6. Prace Krajowej Rady są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

Art. 58. 1. Do zadań Krajowej Rady należy:

1) ocena, czy uczelnia ubiegająca się o akredytację dla studiów na kierunkach pielęgniarstwo lub położnictwo na określonym poziomie spełnia standardy kształcenia określone w przepisach wydanych na podstawie art. 68 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

2) bieżąca ocena spełniania przez szkoły standardów kształcenia, w szczególności przez wizytację szkół i analizę wyników nauczania;

3) występowanie do ministra właściwego do spraw zdrowia z wnioskami w sprawie wydania akredytacji lub jej cofnięcia w przypadku niespełniania standardów kształcenia.

2. Przedmiotem wizytacji szkół, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest badanie przebiegu i warunków realizacji procesu dydaktycznego.

3. Wizytacja jest przeprowadzana na podstawie imiennego upoważnienia wydanego przez przewodniczącego Krajowej Rady.

4. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, zawiera:

1) imię i nazwisko osoby uprawnionej do przeprowadzenia wizytacji;

2) nazwę szkoły objętej wizytacją;

3) cel wizytacji;

4) termin przeprowadzenia wizytacji.

5. W trakcie trwania wizytacji szkoła jest obowiązana udostępniać wszelkie dokumenty i udzielać wyjaśnień w sprawach objętych celem wizytacji.

Art. 59. 1. Warunkiem uzyskania akredytacji na prowadzenie studiów na kierunkach pielęgniarstwo lub położnictwo na określonym poziomie jest zapewnienie:

1) sposobu realizacji programu kształcenia;

2) kadry prowadzącej kształcenie;

3) bazy dydaktycznej, w tym kształcenia klinicznego;

4) wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia udziela akredytacji dla studiów na kierunkach pielęgniarstwo lub położnictwo na określonym poziomie po przeprowadzeniu postępowania akredytacyjnego przez Krajową Radę.

3. Akredytację uzyskuje się na okres od 3 do 5 lat.

4. Udzielenie, odmowa lub cofnięcie akredytacji następuje w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

5. Odmowa albo cofnięcie akredytacji powoduje wstrzymanie rekrutacji do czasu ponownego uzyskania akredytacji.

6. Uzyskanie akredytacji potwierdza certyfikat wydawany przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

7. Przeprowadzenie postępowania akredytacyjnego i wydanie certyfikatu podlegają opłatom ponoszonym przez ubiegającego się o uzyskanie akredytacji; opłaty stanowią dochód budżetu państwa.

8. Opłatę za przeprowadzenie postępowania akredytacyjnego wnosi się wraz z wnioskiem o akredytację. W przypadku nieuzyskania akredytacji opłata nie podlega zwrotowi.

Art. 60. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb i zakres działania Krajowej Rady,

2) tryb udzielania akredytacji, w tym sposób przeprowadzania oceny niezbędnej do udzielenia i utrzymania akredytacji, oraz dane, jakie powinien zawierać wniosek o jej przeprowadzenie,

3) wysokość opłat za przeprowadzenie postępowania akredytacyjnego oraz za wydanie certyfikatu,

4) tryb wyłaniania członków Krajowej Rady, w tym dane, jakie powinno zawierać ogłoszenie o naborze kandydatów, dane objęte wnioskiem o zgłoszeniu kandydata, a także termin rozpatrzenia wniosku - biorąc pod uwagę konieczność sprawnego przeprowadzenia postępowania akredytacyjnego przez Krajową Radę;

5) wysokość wynagrodzenia członków Krajowej Rady, biorąc pod uwagę, że jego miesięczna wysokość nie może przekroczyć przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku za ubiegły rok, ogłaszanego, w drodze obwieszczenia, przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Rozdział 6

Kształcenie podyplomowe oraz inne formy podnoszenia kwalifikacji przez pielęgniarki i położne

Art. 61. 1. Pielęgniarka i położna mają obowiązek stałego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych oraz prawo do doskonalenia zawodowego w różnych rodzajach kształcenia podyplomowego.

2. Za spełnienie obowiązku, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kształcenie podyplomowe odbywane w ramach studiów podyplomowych w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

3. Pielęgniarka i położna zatrudnione na podstawie umowy o pracę odbywają kształcenie podyplomowe na swój wniosek, na podstawie wydanego przez pracodawcę skierowania do organizatora kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, zwanego dalej "organizatorem kształcenia".

4. Pielęgniarka i położna mogą odbywać kształcenie podyplomowe również bez skierowania, o którym mowa w ust. 3, na podstawie umowy zawartej z organizatorem kształcenia.

5. Pielęgniarka i położna pełniące zawodową służbę wojskową odbywają kształcenie podyplomowe na swój wniosek, na podstawie wydanego przez Ministra Obrony Narodowej skierowania do organizatora kształcenia lub bez skierowania - na podstawie umowy zawartej z organizatorem kształcenia.

Art. 61a. 1. Pielęgniarce i położnej podnoszącej kwalifikacje zawodowe w formach innych niż określone w art. 66 ust. 1 przysługuje, na jej wniosek i za zgodą pracodawcy, urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie, płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.

2. Wymiar urlopu szkoleniowego dla pielęgniarki i położnej, o której mowa w ust. 1, jest ustalany przez pracodawcę w zależności od czasu trwania poszczególnych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

3. Pielęgniarka i położna ma obowiązek niezwłocznie przedstawić pracodawcy dokument poświadczający jej udział w formach podnoszenia kwalifikacji zawodowych innych niż określone w art. 66 ust. 1.

4. Urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie, płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, przysługuje również pielęgniarce i położnej, która zamierza odbyć kształcenie podyplomowe bez skierowania, o którym mowa w art. 61 ust. 3, na podstawie umowy zawartej z organizatorem kształcenia. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

Art. 62. 1. Pielęgniarce lub położnej, które podejmują kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, o którym mowa w art. 61 ust. 3 i 5, przysługują zwolnienia z części dnia pracy i urlop szkoleniowy w wymiarze określonym w art. 65, płatne według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.

2. Pracodawca może przyznać pielęgniarce lub położnej, o których mowa w ust. 1, dodatkowe świadczenia, w szczególności: 1) zwrócić koszty przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia na zasadach obowiązujących przy podróżach służbowych na obszarze kraju, o ile nauka odbywa się w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania i miejsce pracy pracownika;

2) pokryć opłaty za naukę pobierane przez organizatora kształcenia;

3) udzielić dodatkowego urlopu szkoleniowego.

3. W przypadku powtarzania kształcenia podyplomowego z powodu niezadowalających wyników w nauce pracodawca może odmówić udzielania świadczeń, o których mowa w ust. 1 i 2, przez okres powtarzania.

Art. 63. 1. Pielęgniarce lub położnej podejmującym kształcenie podyplomowe bez skierowania wydanego przez pracodawcę, o którym mowa w art. 61 ust. 3 i 5, może być udzielony bezpłatny urlop i zwolnienie z części dnia pracy, bez zachowania prawa do wynagrodzenia, w wymiarze ustalonym na zasadzie porozumienia między pracodawcą a pracownikiem.

2. Okres bezpłatnego urlopu, o którym mowa w ust. 1, wlicza się do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.).

Art. 64. 1. Pracodawca zawiera z pielęgniarką lub położną, o których mowa w art. 62 ust. 1, umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron.

2. Pielęgniarka lub położna, które otrzymały od pracodawcy świadczenia, o których mowa w art. 62 ust. 2, i w trakcie kształcenia podyplomowego lub po jego ukończeniu w terminie określonym w umowie, nie dłuższym niż 3 lata:

1) rozwiążą stosunek pracy za wypowiedzeniem,

2) z którymi pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pielęgniarki lub położnej - są obowiązane do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na kształcenie podyplomowe w wysokości proporcjonalnej do czasu pracy po ukończeniu nauki lub czasu pracy w czasie nauki, chyba że pracodawca odstąpi od żądania zwrotu kosztów w części lub w całości.

3. Pielęgniarka lub położna, które otrzymały od pracodawcy świadczenia, o których mowa w art. 62 ust. 2, są obowiązane, na wniosek pracodawcy, do zwrotu kosztów tych świadczeń w części lub całości, jeżeli bez uzasadnionych przyczyn przerwą kształcenie podyplomowe lub go nie podejmą.

4. Pielęgniarka lub położna nie mają obowiązku zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 2, mimo rozwiązania stosunku pracy, jeżeli zostało ono spowodowane:

1) szkodliwym wpływem wykonywanej pracy na zdrowie, stwierdzonym orzeczeniem lekarskim wydanym w trybie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, w przypadku gdy pracodawca nie przeniósł pielęgniarki lub położnej do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan zdrowia i kwalifikacje zawodowe, w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim;

2) brakiem możliwości dalszego zatrudnienia ze względu na inwalidztwo lub utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy;

3) przeprowadzeniem się do innej miejscowości w związku ze zmianą miejsca zatrudnienia małżonka;

4) przeprowadzeniem się do innej miejscowości ze względu na zawarcie związku małżeńskiego z osobą zamieszkałą w tej miejscowości.

Art. 65. 1. Wymiar urlopu szkoleniowego dla pielęgniarki lub położnej podejmujących kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, o którym mowa w art. 61 ust. 3 i 5, na udział w obowiązkowych zajęciach w ciągu całego okresu trwania kształcenia podyplomowego wynosi do 28 dni roboczych i jest ustalany przez pracodawcę w zależności od czasu trwania kształcenia podyplomowego.

2. Niezależnie od wymiaru urlopu szkoleniowego, o którym mowa w ust. 1, wymiar urlopu szkoleniowego dla pielęgniarki lub położnej podejmujących kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, o którym mowa w art. 61 ust. 3 i 5, przystępujących do egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 67 ust. 2, wynosi do 6 dni roboczych i jest ustalany przez pracodawcę w zależności od czasu trwania kształcenia podyplomowego.

Art. 66. 1. Ustala się następujące rodzaje kształcenia podyplomowego:

1) szkolenie specjalizacyjne, zwane dalej "specjalizacją";

2) kurs kwalifikacyjny;

3) kurs specjalistyczny;

4) kurs dokształcający.

2. Kształcenie podyplomowe jest prowadzone w systemie stacjonarnym i niestacjonarnym.

Art. 67. 1. Specjalizacja ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę lub położną specjalistycznej wiedzy i umiejętności w określonej dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia oraz tytułu specjalisty w tej dziedzinie.

2. Pielęgniarka i położna po odbyciu specjalizacji i zdaniu egzaminu państwowego uzyskują tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

3. Pielęgniarka i położna posiadające co najmniej stopień naukowy doktora i odpowiedni dorobek naukowy i zawodowy w dziedzinie, w której zamierzają uzyskać tytuł specjalisty, mogą być zwolnione przez ministra właściwego do spraw zdrowia z obowiązku odbywania specjalizacji w części lub całości.

4. Do specjalizacji mogą przystąpić pielęgniarka lub położna, które:

1) posiadają prawo wykonywania zawodu;

2) pracowały w zawodzie co najmniej przez 2 lata w okresie ostatnich 5 lat;

3) zostały dopuszczone do specjalizacji po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego za pośrednictwem Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, zwanego dalej "SMK".

4a. Postępowanie kwalifikacyjne, o którym mowa w ust. 4 pkt 3, przeprowadza się za pośrednictwem SMK.

4b. Konto w SMK zakłada w celu dokonywania czynności w tym systemie:

1) pielęgniarka albo położna;

2) kierownik specjalizacji.

4c. Warunkiem dokonywania przez osoby określone w ust. 4b czynności za pomocą SMK jest potwierdzenie tożsamości osoby, która konto założyła, i weryfikacja uprawnień tej osoby.

4d. Potwierdzenia, o którym mowa w ust. 4c, dokonuje się na podstawie wniosku o nadanie uprawnień:

1) podpisem zaufanym lub podpisem osobistym

2) potwierdzonego przez właściwego organizatora kształcenia pielęgniarek i położnych w zakresie tożsamości osoby, która konto założyła, lub

3) potwierdzonego przez właściwą okręgową izbę pielęgniarek i położnych lub Naczelną Izbę Pielęgniarek i Położnych w zakresie tożsamości osoby, która konto założyła.

4e. Weryfikacji uprawnień, o których mowa w ust. 4c, dokonuje w stosunku do:

1) pielęgniarki albo położnej, o których mowa w ust. 4b pkt 1 - właściwa miejscowo okręgowa izba pielęgniarek i położnych, a jeżeli nie jest możliwe ustalenie właściwej okręgowej izby pielęgniarek i położnych - Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych;

2) kierownika specjalizacji - właściwy organizator kształcenia pielęgniarek i położnych.

5. Egzamin państwowy, o którym mowa w ust. 2, przeprowadza odrębnie dla każdej dziedziny pielęgniarstwa lub dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia państwowa komisja egzaminacyjna powołana przez ministra właściwego do spraw zdrowia na wniosek dyrektora Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, zwanego dalej "Centrum".

6. Członkom państwowej komisji egzaminacyjnej przysługuje wynagrodzenie za przeprowadzenie egzaminu państwowego. Wynagrodzenia członków państwowej komisji egzaminacyjnej są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

7. Pielęgniarka i położna przystępujące do egzaminu państwowego, o którym mowa w ust. 2, są obowiązane do wniesienia opłaty za ten egzamin. Opłata stanowi dochód budżetu państwa.

8. Opłata, o której mowa w ust. 7, jest wnoszona na rachunek bankowy wskazany przez Centrum podany za pomocą SMK w trakcie składania wniosku, o którym mowa w ust. 11. Opłata powinna być uiszczona niezwłocznie po złożeniu wniosku, nie później niż w terminie 5 dni od upływu terminu składania wniosków wskazanego przez Centrum.

9. W przypadku niewniesienia opłaty, o której mowa w ust. 7, albo wniesienia jej w wysokości niższej niż należna, dyrektor Centrum wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych, za pomocą SMK lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej pod adresem poczty elektronicznej wskazanym przez wnioskodawcę we wniosku. Przepisu art. 64 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.

10. W przypadku nieuzupełnienia braków formalnych, o których mowa w ust. 9, w terminie 7 dni od skierowania wezwania dotknięty nim wniosek traktuje się jako niezłożony. O konsekwencji tej dyrektor Centrum informuje w wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych.

11. Pielęgniarka, położna składa wniosek o dopuszczenie do egzaminu państwowego za pomocą SMK.

12. Centrum przekazuje wyniki egzaminu państwowego do SMK.

13. W celu aktualizacji Centralnego Rejestru Pielęgniarek i Położnych, dyrektor Centrum udostępnia za pomocą SMK wyniki egzaminu państwowego Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych.

Art. 68. 1. Obsługę organizacyjną państwowej komisji egzaminacyjnej zapewnia Centrum.

2. Centrum jest państwową jednostką budżetową podległą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, finansowaną z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

3. Centrum jest kierowane przez dyrektora powoływanego i odwoływanego przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia nadaje, w drodze zarządzenia, statut Centrum, określający jego szczegółową strukturę organizacyjną, uwzględniając konieczność sprawnego wykonywania zadań wynikających z ustawy.

Art. 69. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia uznaje tytuł specjalisty uzyskany przez pielęgniarkę lub położną w państwach członkowskich Unii Europejskiej za równoważny tytułowi specjalisty w określonej dziedzinie pielęgniarstwa albo dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zakres programu kształcenia odbytego w państwach członkowskich Unii Europejskiej odpowiada zakresowi programu kształcenia wymaganemu do uzyskania tytułu specjalisty w Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Jeżeli zakres programu kształcenia odbytego w państwach członkowskich Unii Europejskiej nie odpowiada zakresowi programu kształcenia wymaganemu do uzyskania tytułu specjalisty w danej dziedzinie pielęgniarstwa albo dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia w Rzeczypospolitej Polskiej, minister właściwy do spraw zdrowia może uznać tytuł specjalisty uzyskany w państwach członkowskich Unii Europejskiej za równoważny tytułowi specjalisty w danej dziedzinie pielęgniarstwa albo dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia w Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z zasadami określonymi w przepisach dotyczących zasad uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Art. 70. 1. Specjalizacja jest dofinansowywana ze środków publicznych przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa, w ramach posiadanych środków, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia minimalnej liczby miejsc szkoleniowych dla pielęgniarek i położnych, które mogą corocznie rozpocząć specjalizację dofinansowywaną z tych środków. Specjalizacja jest finansowana przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

2. Minimalną liczbę miejsc szkoleniowych, o której mowa w ust. 1, maksymalną kwotę dofinansowania jednego miejsca szkoleniowego dla specjalizacji rozpoczynanych w danym roku oraz maksymalną kwotę, którą przeznacza się w danym roku na szkolenie specjalizacyjne, określa minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, i ogłasza w formie obwieszczenia w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia w terminie do dnia 15 grudnia na rok następny, uwzględniając zapotrzebowanie na specjalistów z poszczególnych dziedzin pielęgniarstwa i dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia oraz zapotrzebowanie na osoby legitymujące się ukończoną specjalizacją.

3. Wyboru organizatora kształcenia prowadzącego specjalizację dofinansowywaną ze środków publicznych dokonuje minister właściwy do spraw zdrowia, stosując przepisy o zamówieniach publicznych.

4. Przepisy ust. 1-3 nie ograniczają możliwości odbywania specjalizacji poza limitem miejsc szkoleniowych, o których mowa w ust. 1, dofinansowanych ze środków publicznych.

5. Pielęgniarka i położna w tym samym czasie mogą odbywać tylko jedną specjalizację dofinansowywaną ze środków publicznych.

6. Pielęgniarka i położna, które odbyły specjalizację dofinansowywaną ze środków publicznych, mogą ubiegać się o dopuszczenie do kolejnej specjalizacji dofinansowywanej ze środków publicznych po upływie 5 lat od dnia zakończenia poprzedniej specjalizacji. Pielęgniarka i położna składają organizatorowi kształcenia oświadczenie o odbytych przez siebie specjalizacjach dofinansowywanych ze środków publicznych.

7. Przepis ust. 6 stosuje się do pielęgniarki i położnej, które przerwały i nie ukończyły specjalizacji dofinansowywanej ze środków publicznych albo trzykrotnie nie zdały egzaminu państwowego.

8. W przypadku gdy środki określone w ust. 3 stanowią dla pracodawców, o których mowa w art. 61 ust. 3, będących przedsiębiorcami, pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, będzie ona udzielana jako pomoc de minimis zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006, str. 5).

9. Pomoc, o której mowa w ust. 8, może być udzielana pracodawcy, o którym mowa w art. 61 ust. 3, będącemu przedsiębiorcą, jeżeli wartość brutto tej pomocy łącznie z wartością innej pomocy de minimis, otrzymanej przez tego pracodawcę w okresie obejmującym bieżący rok kalendarzowy i poprzedzające go 2 lata kalendarzowe, nie przekracza kwoty stanowiącej równowartość 200 000 euro brutto.

Art. 71. 1. Kurs kwalifikacyjny ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę lub położną wiedzy i umiejętności do udzielania określonych świadczeń zdrowotnych wchodzących w zakres danej dziedziny pielęgniarstwa lub dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

2. Do kształcenia w ramach kursu kwalifikacyjnego mogą przystąpić pielęgniarka lub położna, które:

1) posiadają prawo wykonywania zawodu;

2) posiadają co najmniej 6-miesięczny staż pracy w zawodzie;

3) zostały dopuszczone do kursu kwalifikacyjnego po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego za pośrednictwem SMK.

3. Kurs kwalifikacyjny kończy się egzaminem teoretycznym, przeprowadzanym w formie pisemnej lub ustnej, albo egzaminem praktycznym.

4. Rodzaj egzaminu i formę egzaminu teoretycznego ustala organizator kształcenia, z uwzględnieniem dziedziny, w jakiej prowadzony jest kurs kwalifikacyjny.

5. Do kursu kwalifikacyjnego przepisy art. 67 ust. 4b-4e stosuje się odpowiednio.

Art. 72. 1. Kurs specjalistyczny ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę lub położną wiedzy i umiejętności do wykonywania określonych czynności zawodowych przy udzielaniu świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych lub rehabilitacyjnych.

2. Do kursu specjalistycznego mogą przystąpić pielęgniarka lub położna, które:

1) posiadają prawo wykonywania zawodu;

2) zostały dopuszczone do kursu specjalistycznego po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego za pośrednictwem SMK.

3. Kurs specjalistyczny kończy się egzaminem. Przepisy art. 67 ust. 4b-4e i art. 71 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 73. 1. Kurs dokształcający ma na celu pogłębienie i aktualizację wiedzy i umiejętności zawodowych pielęgniarki lub położnej.

2. Do kursu dokształcającego mogą przystąpić pielęgniarka lub położna, które: 1) posiadają prawo wykonywania zawodu; 2) zostały zakwalifikowane do odbycia kursu dokształcającego przez organizatora kształcenia za pośrednictwem SMK.

3. Do kursu dokształcającego przepisy art. 67 ust. 4b-4e stosuje się odpowiednio.

Art. 74. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowe warunki i tryb organizacji kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, w tym:

a) warunki i tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego,

b) czas trwania kształcenia,

c) wzory dokumentacji przebiegu kształcenia,

d) tryb zwolnienia z obowiązku odbywania specjalizacji w części lub całości,

2) warunki i tryb przeprowadzania egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 67 ust. 2, w tym:

a) terminy przeprowadzania egzaminu państwowego,

b) kwalifikacje i liczbę członków państwowej komisji egzaminacyjnej oraz jej zadania,

c) (uchylony)

3) wysokość wynagrodzenia członków państwowej komisji egzaminacyjnej, o którym mowa w art. 67 ust. 6,

4) wysokość opłaty za egzamin państwowy, o której mowa w art. 67 ust. 7,

5) warunki i tryb przeprowadzania egzaminu po kursie kwalifikacyjnym i kursie specjalistycznym, w tym kwalifikacje członków komisji egzaminacyjnej,

6) wzór dyplomu potwierdzającego uzyskanie tytułu specjalisty oraz wzór zaświadczeń potwierdzających ukończenie kursu specjalistycznego, kursu kwalifikacyjnego i kursu dokształcającego - kierując się obowiązkiem zapewnienia właściwej jakości i dostępności kształcenia podyplomowego, z zachowaniem jasnych i obiektywnych kryteriów oceny oraz biorąc pod uwagę koszty związane z przeprowadzaniem egzaminu państwowego oraz kierując się tym, że wysokość wynagrodzenia członków państwowej komisji egzaminacyjnej nie może przekraczać 1 500 zł.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia, dziedziny pielęgniarstwa oraz dziedziny mające zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu kształcenia podyplomowego oraz przydatność poszczególnych rodzajów kształcenia podyplomowego w zakresie zapewnienia realizacji opieki zdrowotnej.

Art. 75. 1. Organizatorami kształcenia mogą być:

1) uczelnie, szkoły prowadzące działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych oraz podmioty lecznicze;

2) inne podmioty po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe, zwanego dalej "rejestrem", będącego rejestrem działalności regulowanej.

2. Kształcenie podyplomowe prowadzone przez przedsiębiorcę jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646).

3. Warunkami prowadzenia kształcenia podyplomowego są:

1) posiadanie programu kształcenia, o którym mowa w art. 78 ust. 1 lub 2;

2) zapewnienie kadry dydaktycznej o kwalifikacjach odpowiednich dla danego rodzaju kształcenia, zgodnych ze wskazaniami określonymi w programie kształcenia;

3) zapewnienie bazy dydaktycznej odpowiedniej do realizacji programu kształcenia, w tym dla szkolenia praktycznego, zgodnej ze wskazaniami określonymi w programie kształcenia;

4) posiadanie wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia, uwzględniającego narzędzia oceny jakości kształcenia oraz metody tej oceny.

Art. 76. 1. Podmiot inny niż wymieniony w art. 75 ust. 1 pkt 1, zamierzający wykonywać działalność w zakresie kształcenia podyplomowego, składa za pośrednictwem SMK wniosek o wpis do rejestru, zawierający następujące dane:

1) oznaczenie wnioskodawcy, adres jego miejsca zamieszkania lub siedziby oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);

2) formę organizacyjno-prawną wnioskodawcy;

3) numer wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym - w przypadku podmiotu podlegającego obowiązkowi takiego wpisu;

4) określenie rodzaju, dziedziny i systemu kształcenia;

5) miejsce prowadzenia kształcenia, w odniesieniu do zajęć teoretycznych i praktycznych.

1a. Warunkiem dokonywania określonych ustawą czynności za pomocą SMK jest założenie konta w sposób umożliwiający potwierdzenie danych podmiotu zamierzającego wykonywać działalność w zakresie kształcenia podyplomowego, o którym mowa w ust. 1, do dokonywania tych czynności.

1b. Potwierdzenia, o którym mowa w ust. 1a, dokonuje się na podstawie wniosku o nadanie uprawnień:

1) podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym podpisem zaufanym lub podpisem osobistym lub

2) potwierdzonego przez właściwą okręgową izbę pielęgniarek i położnych lub Naczelną Izbę Pielęgniarek i Położnych w zakresie danych podmiotu zamierzającego wykonywać działalność w zakresie kształcenia podyplomowego, o którym mowa w ust. 1.

1c. Weryfikacji podmiotu, o którym mowa w ust. 1a, dokonuje właściwa miejscowo okręgowa izba pielęgniarek i położnych, a jeżeli nie jest możliwe ustalenie właściwej okręgowej izby pielęgniarek i położnych - Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych.

2. Wraz z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, wnioskodawca składa oświadczenie następującej treści:

"Oświadczam, że:

1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe są kompletne i zgodne z prawdą;

2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności w zakresie kształcenia podyplomowego, określone w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1435).".

3. Oświadczenie powinno również zawierać:

1) oznaczenie wnioskodawcy, adres jego miejsca zamieszkania lub siedziby;

2) oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia;

3) podpis osoby uprawnionej do reprezentowania wnioskodawcy ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.

4. Wpis do rejestru podlega opłacie.

5. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4, wynosi 6% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku za ubiegły rok, ogłaszanego, w drodze obwieszczenia, przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", obowiązującego w dniu złożenia wniosku o wpis, zaokrąglonego w górę do pełnego złotego.

6. Opłata, o której mowa w ust. 4, stanowi przychód okręgowej izby pielęgniarek i położnych albo Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, która dokonała wpisu do rejestru.

6a. Organ prowadzący rejestr wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru.

6b. Organ prowadzący rejestr jest obowiązany dokonać wpisu wnioskodawcy do rejestru w terminie 7 dni od dnia wpływu do tego organu wniosku o wpis wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 2.

6c. Jeżeli organ prowadzący rejestr nie dokona wpisu w terminie, o którym mowa w ust. 6b, a od dnia wpływu wniosku do tego organu upłynęło 14 dni, wnioskodawca może rozpocząć działalność. Nie dotyczy to przypadku, gdy organ wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o wpis nie później niż przed upływem 7 dni od dnia jego otrzymania. W takiej sytuacji termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, biegnie odpowiednio od dnia wpływu uzupełnienia wniosku o wpis.

7. Organ prowadzący rejestr odmawia wpisu wnioskodawcy do rejestru, w przypadku gdy:

1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące wnioskodawcy wykonywania działalności objętej wpisem;

2) organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, wykreślono z rejestru na podstawie ust. 8 pkt 1, 4 lub 5 w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku.

8. Wpis organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, do rejestru podlega wykreśleniu w przypadku:

1) złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, niezgodnego ze stanem faktycznym;

2) wydania prawomocnego orzeczenia zakazującego organizatorowi kształcenia wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru;

3) likwidacji organizatora kształcenia;

4) rażącego naruszenia warunków wymaganych do wykonywania działalności objętej wpisem, o których mowa w art. 75 ust. 3;

5) niezastosowania się do zaleceń pokontrolnych, o których mowa w art. 82 ust. 12 pkt 1 albo w art. 83 ust. 13 pkt 1;

6) złożenia przez organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, wniosku o wykreślenie z rejestru;

7) uzyskania przez organ prowadzący rejestr informacji z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego o wykreśleniu przedsiębiorcy.

9. W przypadkach, o których mowa w ust. 8 pkt 1, 4 i 5, wykreślenie z rejestru następuje po uprzednim podjęciu przez organ prowadzący rejestr uchwały o zakazie wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru.

9a. Uchwała, o której mowa w ust. 9, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

9b. Przepis ust. 8 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy organizator kształcenia wykonuje działalność gospodarczą objętą wpisem także na podstawie wpisów do innych rejestrów działalności regulowanej w tym samym zakresie działalności gospodarczej.

10. Organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, którego wykreślono z rejestru na podstawie ust. 8 pkt 1, 4 lub 5, może uzyskać ponowny wpis do tego rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia podjęcia uchwały o wykreśleniu.

11. Przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio do organizatora kształcenia, który wykonywał działalność gospodarczą bez wpisu do rejestru. Nie dotyczy to sytuacji określonej w art. 76 ust. 6c.

Art. 77. 1. Organem prowadzącym rejestr jest okręgowa rada pielęgniarek i położnych właściwa dla miejsca prowadzenia kształcenia, a w przypadku okręgowych izb pielęgniarek i położnych oraz utworzonych przez nie spółek prawa handlowego, w których posiadają one udziały lub akcje, lub innych utworzonych przez nie podmiotów - Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych.

2. Rejestr jest prowadzony w systemie informatycznym.

3. Do rejestru wpisuje się dane, o których mowa w art. 76 ust. 1, z wyjątkiem adresu zamieszkania, jeżeli jest on inny niż adres siedziby.

3a. Organ prowadzący rejestr prostuje z urzędu wpis do rejestru zawierający oczywiste błędy lub niezgodności ze stanem faktycznym.

4. Organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, jest obowiązany zgłaszać organowi prowadzącemu rejestr zmiany danych, o których mowa w art. 76 ust. 1, w terminie 14 dni od dnia powstania tych zmian.

5. Dane, o których mowa w ust. 3 i 4, organ prowadzący rejestr przekazuje za pośrednictwem SMK, do Centrum w terminie 14 dni od dnia dokonania wpisu do rejestru.

6. Organ prowadzący rejestr informuje Centrum za pośrednictwem SMK o wykreśleniu z rejestru organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, podając datę wykreślenia, oraz przesyła prawomocną uchwałę w tej sprawie w terminie 14 dni od dnia dokonania wykreślenia.

7. Do uchwał okręgowej rady pielęgniarek i położnych lub Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych w sprawie wpisu, odmowy wpisu i wykreślenia wpisu z rejestru stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego dotyczące decyzji administracyjnych.

8. Od uchwał, o których mowa w ust. 7, przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw zdrowia. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem odpowiednio okręgowej rady pielęgniarek i położnych lub Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały.

Art. 78. 1. Kształcenie podyplomowe, z wyjątkiem kursów dokształcających, jest prowadzone na podstawie programów kształcenia sporządzanych dla danego rodzaju i danej dziedziny lub zakresu przez zespoły programowe powołane przez dyrektora Centrum w celu ich opracowania. Programy kształcenia, z wyjątkiem programów kursów dokształcających, są opracowywane w porozumieniu z Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych. Programy te zatwierdza minister właściwy do spraw zdrowia.

2. Program kształcenia kursu dokształcającego opracowuje organizator kształcenia zgodnie ze strukturą określoną w ust. 4.

3. Program kształcenia powinien zawierać treści programowe zgodne z aktualnym stanem wiedzy medycznej.

4. Program kształcenia zawiera w szczególności:

1) założenia organizacyjno-programowe określające rodzaj, cel i system kształcenia, czas jego trwania, sposób organizacji, sposób sprawdzania efektów kształcenia, wykaz umiejętności zawodowych stanowiących przedmiot kształcenia;

2) plan nauczania określający moduły kształcenia teoretycznego i wymiar godzinowy zajęć teoretycznych oraz placówki szkolenia praktycznego i wymiar godzinowy szkolenia praktycznego;

3) programy poszczególnych modułów kształcenia zawierające:

a) wykaz umiejętności, które powinny zostać nabyte w wyniku kształcenia,

b) treści nauczania,

c) kwalifikacje kadry dydaktycznej,

d) wskazówki metodyczne.

5. Programy kształcenia są zamieszczane na stronach internetowych Centrum oraz w SMK.

6. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych może być prowadzone:

1) z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość w odniesieniu do zajęć teoretycznych, niezależnie od tego, czy zostało to przewidziane w programie kształcenia;

2) w formie indywidualnej w odniesieniu do szkolenia praktycznego, także w podmiocie, w którym aktualnie pielęgniarka, położna uczestnicząca w kształceniu jest zatrudniona.

7. W sytuacji, o której mowa w ust. 6 pkt 1, weryfikacja osiągniętych efektów kształcenia, z wyłączeniem egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 67 ust. 2, może odbywać się z wykorzystaniem technologii informatycznych zapewniających kontrolę jej przebiegu i rejestrację.

8. Z dniem rozpoczęcia kształcenia w sposób, o którym mowa w ust. 6, organizator kształcenia informuje Centrum o stosowanych metodach i technikach kształcenia na odległość oraz o zmianach dotyczących placówek szkolenia praktycznego wskazanych w harmonogramie kształcenia, o którym mowa w art. 80 ust. 2 pkt 2.

Art. 79. 1. W przypadku aktualizacji programu kształcenia Centrum udostępnia na stronach internetowych oraz w SMK zaktualizowany program kształcenia oraz informuje o tym wpisanych do ewidencji organizatorów kształcenia prowadzących kształcenie na podstawie dotychczasowego programu.

2. Prowadzenie kształcenia podyplomowego w sposób nieuwzględniający dokonanej aktualizacji programu stanowi rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru organizatorów kształcenia.

3. Kształcenie podyplomowe rozpoczęte i niezakończone przed aktualizacją programu kształcenia może być prowadzone na podstawie poprzedniego programu jedynie do dnia zakończenia danej edycji kształcenia.

4. Centrum oraz organ prowadzący rejestr organizatorów kształcenia niezwłocznie przekazują ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacje o podejrzeniu prowadzenia kształcenia podyplomowego z naruszeniem ust. 2 i 3.

Art. 80. 1. Organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, informuje za pośrednictwem SMK organ prowadzący rejestr o planowanych terminach rozpoczęcia i zakończenia kształcenia podyplomowego 2 razy w ciągu roku w okresie kolejnych 6 miesięcy - do dnia 30 czerwca i do dnia 31 grudnia.

2. Organizator kształcenia za pośrednictwem SMK:

1) informuje Centrum o planowanych terminach rozpoczęcia i zakończenia kształcenia podyplomowego 2 razy w ciągu roku w okresie kolejnych 6 miesięcy - do dnia 30 czerwca i do dnia 31 grudnia;

2) przekazuje do Centrum harmonogram kształcenia podyplomowego, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1-3, na co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem tego kształcenia.

3. Organizator kształcenia corocznie do dnia 10 stycznia przedkłada Centrum sprawozdania z prowadzonej działalności w zakresie kształcenia podyplomowego w roku poprzednim.

4. Centrum prowadzi ewidencję organizatorów kształcenia prowadzących kształcenie podyplomowe na podstawie danego programu kształcenia. Ewidencja jest jawna.

5. Do ewidencji wpisuje się dane, o których mowa w art. 76 ust. 1, z wyjątkiem adresu zamieszkania, jeżeli jest on inny niż adres siedziby.

6. Organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 1, przekazuje do Centrum za pośrednictwem SMK dane, o których mowa w art. 76 ust. 1, w terminie 14 dni przed dniem rozpoczęcia działalności w zakresie kształcenia podyplomowego; zmiany tych danych zgłasza w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

7. Warunkiem dokonywania określonych ustawą czynności za pomocą SMK jest założenie konta w sposób umożliwiający potwierdzenie danych podmiotu zamierzającego wykonywać działalność w zakresie kształcenia podyplomowego, o którym mowa w ust. 1, do dokonywania tych czynności.

8. Potwierdzenia, o którym mowa w ust. 7, dokonuje się na podstawie wniosku o nadanie uprawnień:

1) podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym podpisem zaufanym lub podpisem osobistym lub

9. Weryfikacji podmiotu, o którym mowa w ust. 7, dokonuje właściwa miejscowo okręgowa izba pielęgniarek i położnych, a jeżeli nie jest możliwe ustalenie właściwej okręgowej izby pielęgniarek i położnych - Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych.

Art. 81.

Organizator kształcenia jest obowiązany:

1) przechowywać dokumentację przebiegu kształcenia podyplomowego, w tym protokoły przebiegu egzaminów lub innych form zakończenia kształcenia, przez okres 10 lat od dnia zakończenia kształcenia;

2) prowadzić rejestr wydanych zaświadczeń o odbyciu określonego rodzaju kształcenia podyplomowego;

3) rejestrować przebieg zajęć teoretycznych prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w zakresie obejmującym dźwięk; nośnik z zarejestrowanymi zajęciami stanowi integralną część dokumentacji przebiegu kształcenia podyplomowego.

Art. 82. 1. Organ prowadzący rejestr jest uprawniony do kontroli organizatorów kształcenia wpisanych do rejestru.

2. Kontroli podlega:

1) zapewnienie bazy dydaktycznej odpowiedniej do realizacji programu kształcenia, w tym dla szkolenia praktycznego;

2) zgodność danych objętych wpisem do rejestru.

3. Kontrola, o której mowa w ust. 1, jest wykonywana przez przedstawicieli okręgowej rady pielęgniarek i położnych właściwej ze względu na wpis do rejestru, a w przypadku okręgowych izb pielęgniarek i położnych oraz utworzonych przez nie spółek prawa handlowego, w których posiadają one udziały lub akcje, lub innych utworzonych przez nie podmiotów - przez przedstawicieli Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.

4. Osoby, o których mowa w ust. 3, wykonując czynności kontrolne za okazaniem imiennego upoważnienia, mają prawo:

1) wstępu do pomieszczeń dydaktycznych;

2) wglądu do prowadzonej przez organizatora kształcenia dokumentacji przebiegu kształcenia;

3) żądania od organizatora kształcenia ustnych i pisemnych wyjaśnień;

4) badania opinii uczestników kształcenia i kadry dydaktycznej.

5. Z przeprowadzonych czynności kontrolnych sporządza się protokół zawierający:

1) nazwę i adres siedziby organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2;

2) miejsce realizacji programu kształcenia;

3) datę rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych;

4) imiona i nazwiska osób wykonujących te czynności;

5) opis stanu faktycznego;

6) datę i miejsce sporządzenia protokołu;

7) informację o braku zastrzeżeń albo informację o odmowie podpisania protokołu przez organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, oraz o przyczynie tej odmowy.

6. Protokół podpisują osoby wykonujące czynności kontrolne oraz organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2.

7. Jeżeli po sporządzeniu protokołu, a przed jego podpisaniem, organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, zgłosi umotywowane zastrzeżenia co do faktów stwierdzonych w trakcie kontroli i opisanych w protokole, osoby wykonujące czynności kontrolne są obowiązane zbadać dodatkowo te fakty i uzupełnić protokół.

8. Odmowa podpisania protokołu przez organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez osoby wykonujące czynności kontrolne.

9. Jeden egzemplarz protokołu przekazuje się organizatorowi kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2.

10. Osoby wykonujące czynności kontrolne są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji na temat organizacji i prowadzenia kształcenia podyplomowego oraz wyników prowadzonego postępowania.

11. Organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, ma prawo, w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu, wniesienia zastrzeżeń co do sposobu przeprowadzenia czynności kontrolnych oraz ustaleń zawartych w protokole.

12. Na podstawie ustaleń zawartych w protokole organ prowadzący rejestr:

1) przekazuje organizatorowi kształcenia wystąpienie pokontrolne, które wskazuje stwierdzone nieprawidłowości oraz zawiera zalecenia pokontrolne mające na celu ich usunięcie, określając termin wykonania zaleceń pokontrolnych;

2) wykreśla za pośrednictwem SMK organizatora kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, z rejestru - w przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w art. 76 ust. 8 pkt 1, 4 lub 5.

13. (uchylony)

Art. 83. 1. Nadzór nad realizacją kształcenia podyplomowego sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia.

2. Nadzorowi podlega w szczególności:

1) zgodność realizacji zajęć z programem kształcenia;

2) prawidłowość prowadzonej dokumentacji przebiegu kształcenia;

3) zapewnienie odpowiedniej jakości kształcenia;

4) rozliczanie dofinansowania miejsc szkoleniowych dla specjalizacji.

3. Nadzór, o którym mowa w ust. 2 pkt 1-3, jest wykonywany przez pracowników Centrum oraz osoby upoważnione przez ministra właściwego do spraw zdrowia do wykonywania czynności kontrolnych, w szczególności przez krajowych i wojewódzkich konsultantów w dziedzinach pielęgniarstwa i pielęgniarstwa ginekologiczno-położniczego, lub przez przedstawicieli okręgowej rady pielęgniarek i położnych właściwej dla miejsca prowadzenia kształcenia teoretycznego oraz przedstawicieli Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.

4. Nadzór, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, jest wykonywany przez osoby upoważnione przez ministra właściwego do spraw zdrowia do wykonywania czynności kontrolnych.

5. Osoby, o których mowa w ust. 3 i 4, wykonując czynności kontrolne za okazaniem imiennego upoważnienia, mają prawo:

1) wstępu do pomieszczeń dydaktycznych;

2) udziału w zajęciach w charakterze obserwatora;

3) wglądu do prowadzonej przez organizatora kształcenia dokumentacji przebiegu kształcenia;

4) żądania od organizatora kształcenia ustnych i pisemnych wyjaśnień;

5) badania opinii uczestników kształcenia i kadry dydaktycznej;

6) udziału w egzaminie końcowym w charakterze obserwatora, z wyjątkiem egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 67 ust. 2;

7) wglądu do dokumentacji księgowej specjalizacji oraz żądania dokumentów dotyczących rozliczenia wydatków poniesionych na prowadzenie specjalizacji ze środków publicznych.

6. Z przeprowadzonych czynności kontrolnych sporządza się protokół zawierający:

1) nazwę i adres siedziby organizatora kształcenia;

2) miejsce realizacji programu kształcenia;

3) datę rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych;

4) imiona i nazwiska osób wykonujących te czynności;

5) opis stanu faktycznego;

6) datę i miejsce sporządzenia protokołu;

7) informację o braku zastrzeżeń albo informację o odmowie podpisania protokołu przez organizatora kształcenia oraz o przyczynie tej odmowy.

7. Protokół podpisują osoby wykonujące czynności kontrolne oraz organizator kształcenia.

8. Jeżeli po sporządzeniu protokołu, a przed jego podpisaniem, organizator kształcenia zgłosi umotywowane zastrzeżenia co do faktów stwierdzonych w trakcie kontroli i opisanych w protokole, osoby wykonujące czynności kontrolne są obowiązane zbadać dodatkowo te fakty i uzupełnić protokół.

9. Odmowa podpisania protokołu przez organizatora kształcenia nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez osoby wykonujące czynności kontrolne.

10. Jeden egzemplarz protokołu przekazuje się organizatorowi kształcenia.

11. Osoby wykonujące czynności kontrolne są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji na temat organizacji i prowadzenia kształcenia podyplomowego oraz wyników prowadzonego postępowania.

12. Organizator kształcenia ma prawo, w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu, wniesienia zastrzeżeń co do sposobu przeprowadzenia czynności kontrolnych oraz ustaleń zawartych w protokole.

13. Na podstawie ustaleń zawartych w protokole minister właściwy do spraw zdrowia:

2) występuje do organu prowadzącego rejestr z wnioskiem o wykreślenie tego organizatora kształcenia z rejestru, jeżeli stwierdził, że organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2, rażąco narusza warunki wykonywania działalności objętej wpisem, albo

3) zakazuje, w drodze decyzji, prowadzenia kształcenia podyplomowego przez okres 3 lat, jeżeli stwierdził, że organizator kształcenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 1, rażąco narusza warunki prowadzenia kształcenia podyplomowego.

14. W przypadku stwierdzenia niewykonania zaleceń pokontrolnych, o których mowa w ust. 13 pkt 1, minister właściwy do spraw zdrowia występuje do organu prowadzącego rejestr z wnioskiem, o którym mowa w ust. 13 pkt 2.

Rozdział 7

Przepisy karne

Art. 84.

Kto bez wymaganego prawa wykonywania zawodu udziela świadczeń zdrowotnych określonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-6 lub art. 5 ust. 1 pkt 1-9, 11 i 12, podlega karze grzywny.

Art. 85.

Jeżeli sprawca czynu określonego w art. 84 działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub wprowadza w błąd, co do posiadania takiego prawa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Art. 86.

Kto zatrudnia do udzielania świadczeń zdrowotnych określonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-6 lub art. 5 ust. 1 pkt 1-9, 11 i 12 osobę nieposiadającą prawa wykonywania zawodu wymaganego do udzielenia tych świadczeń,

podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Art. 87.

Postępowanie w sprawach o czyn określony w art. 84 toczy się według przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, z późn. zm.).

Rozdział 8

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Art. 88.

W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 11 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

"3a. Warunkiem wydania decyzji, o której mowa w ust. 3, uprawniającej do prowadzenia studiów na kierunkach pielęgniarstwo lub położnictwo jest uzyskanie akredytacji ministra właściwego do spraw zdrowia na podstawie art. 59 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039).";

2) w art. 11b po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

"3a. Przepis ust. 3 stosuje się także w przypadku odmowy albo cofnięcia akredytacji wydanej na podstawie art. 59 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej przez ministra właściwego do spraw zdrowia.";

3) w art. 20 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Uzyskanie pozwolenia, o którym mowa w ust. 2, na prowadzenie studiów na kierunkach pielęgniarstwo lub położnictwo wymaga posiadania akredytacji ministra właściwego do spraw zdrowia na podstawie art. 59 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej.".

Art. 89.

W ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 i Nr 149, poz. 887) w art. 108 w ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

"7) skreślenia lekarza z listy członków okręgowej izby lekarskiej z przyczyn określonych w art. 7 pkt 5 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 219, poz. 1708 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) albo wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu pielęgniarki z przyczyn określonych w art. 42 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039) - w przypadku praktyk zawodowych.".

Art. 90.

W ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. Nr 113, poz. 657) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 3 w ust. 3 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, na podstawie ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039), w zakresie danych przetwarzanych w Centralnym Rejestrze Pielęgniarek i Położnych;";

2) w art. 30 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) art. 74 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej;".

Art. 91. 1. Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy posiadają stwierdzone albo przyznane prawo wykonywania zawodu, zachowują to prawo.

2. Do postępowań w przedmiocie prawa wykonywania zawodu, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.

3. Wydane na podstawie przepisów dotychczasowych zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu albo ograniczonym prawie wykonywania zawodu zachowują moc.

Art. 92. 1. Rejestry prowadzone w dniu wejścia w życie ustawy przez okręgowe rady pielęgniarek i położnych oraz Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych stają się rejestrami prowadzonymi na podstawie niniejszej ustawy.

2. Do postępowań dotyczących wpisu do rejestrów, o których mowa w ust. 1, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.

3. Do rejestrów, o których mowa w ustawie, stosuje się art. 15 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2014 r. poz. 1114).

Art. 93.

Zaświadczenia wydane przez organy okręgowych izb pielęgniarek i położnych oraz Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane, o ile niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.

Art. 94. 1. Krajowa Rada Akredytacyjna Szkolnictwa Medycznego powołana na podstawie dotychczasowych przepisów staje się Krajową Radą Akredytacyjną Szkół Pielęgniarek i Położnych w rozumieniu niniejszej ustawy.

2. Czas trwania kadencji członków Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Medycznego wybranych na podstawie przepisów dotychczasowych liczy się od dnia ich wyboru na podstawie tych przepisów.

3. Akredytacje szkół pielęgniarskich i położnych wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

4. Do postępowań dotyczących akredytacji szkół pielęgniarskich i położnych, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 95.

Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych utworzone na podstawie przepisów dotychczasowych staje się Centrum w rozumieniu niniejszej ustawy.

Art. 96. 1. Osoby, które odbywają staże podyplomowe na podstawie art. 9 ustawy, o której mowa w art. 103, rozpoczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, i osoby, które są obowiązane do odbycia takiego stażu, a nie rozpoczęły go przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, mogą uzyskać prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej pod warunkiem ukończenia stażu do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Do staży podyplomowych, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy dotychczasowe.

3. Po upływie terminu określonego w ust. 1 prawo wykonywania zawodu wygasa.

Art. 96a.

W roku 2012 środki przeznaczone na sfinansowanie stażu podyplomowego na podstawie art. 9 ustawy, o której mowa w art. 103, przekazuje marszałkowi województwa minister właściwy do spraw zdrowia ze środków Funduszu Pracy.

Art. 96b.

W roku 2013 środki przeznaczone na sfinansowanie stażu podyplomowego na podstawie art. 9 ustawy, o której mowa w art. 103, przekazuje marszałkowi województwa minister właściwy do spraw zdrowia ze środków Funduszu Pracy.

Art. 96c.

W roku 2014 środki przeznaczone na sfinansowanie stażu podyplomowego na podstawie art. 9 ustawy, o której mowa w art. 103, przekazuje marszałkowi województwa minister właściwy do spraw zdrowia ze środków Funduszu Pracy.

Art. 96d.

W roku 2015 środki przeznaczone na sfinansowanie stażu podyplomowego na podstawie art. 9 ustawy, o której mowa w art. 103, przekazuje marszałkowi województwa minister właściwy do spraw zdrowia ze środków Funduszu Pracy.

Art. 97. 1. Osoby, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną kształcącą w zawodzie pielęgniarki albo ukończyły szkołę policealną albo szkołę pomaturalną kształcącą w zawodzie położnej, które nie uzyskały stwierdzenia prawa wykonywania zawodu przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a spełniają inne wymagania określone w art. 28 albo art. 31, mogą uzyskać stwierdzenie prawa wykonywania zawodu, jeżeli do dnia 1 stycznia 2015 r. złożyły stosowny wniosek.

2. Po upływie terminu określonego w ust. 1 prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu wygasa.

Art. 98. 1. Kształcenie podyplomowe rozpoczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy odbywa się na dotychczasowych zasadach.

2. Kształcenie w szkołach pielęgniarskich i szkołach położnych kontynuuje się na dotychczasowych zasadach.

Art. 99. 1. Centrum przygotuje programy kształcenia, o których mowa w art. 78, do dnia 23 sierpnia 2015 r.

2. Kształcenie podyplomowe rozpoczęte przed ogłoszeniem programu kształcenia, o którym mowa w art. 78, kontynuuje się na podstawie dotychczasowego programu kształcenia do czasu jego zakończenia.

3. Do czasu ogłoszenia programów, o których mowa w art. 78, kształcenie podyplomowe jest realizowane na podstawie programów ramowych, obowiązujących przed dniem 23 sierpnia 2011 r.

Art. 100. Cudzoziemcy odbywający w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy staż podyplomowy na podstawie art. 13 ustawy, o której mowa w art. 103, odbywają go na dotychczasowych zasadach, z tym że staż ten jest uznawany za staż adaptacyjny w rozumieniu niniejszej ustawy.

Art. 101.

Pielęgniarka i położna wykonujące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy zawód w formach, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1-3, przekazują dane, o których mowa w art. 19 ust. 2, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 102. 1. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 6, art. 8b, art. 8c ust. 3 i 10, art. 10e ust. 3, art. 10h ust. 5, art. 10s ust. 2, art. 10u, art. 11 ust. 4 i 5, art. 12 ust. 3, art. 16 ust. 10 i art. 20 ust. 8 ustawy, o której mowa w art. 103, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 6, art. 27 ust. 10, art. 34, art. 41 ust. 2, art. 54 ust. 5, art. 60 i art. 74.

2. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 11 ust. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 92, poz. 885 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1237) zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 55 ust. 2.

Art. 103. Traci moc ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1217, z późn. zm.).

Art. 104. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r., z wyjątkiem art. 95 i art. 99, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.

...................................................................................................................................................................

c.d. wykładu z dn.07.01.2023

ROZPORZĄDZENIE w SPRAWIE RECEPT

DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 30 grudnia 2020 r.

Poz. 2424

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1)

z dnia 23 grudnia 2020 r.

w sprawie recept

Na podstawie art. 96a ust. 12 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 944, 1493 i 2112) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) sposób wystawiania i realizacji recept, w tym zakres danych niezbędnych do ich realizacji i wymagania dotyczące potwierdzania realizacji recept;

2) sposób realizacji recepty transgranicznej w postaci elektronicznej wystawionej w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

3) budowę i sposób nadawania unikalnego numeru identyfikującego receptę oraz sposób postępowania po nadaniu tego numeru;

4) sposób przechowywania recept;

5) kody uprawnień dodatkowych pacjentów i wykaz dokumentów potwierdzających te uprawnienia;

6) identyfikatory oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia;

7) wymiary i wzory recept wystawianych w postaci papierowej.

§ 2. 1. Użyte w rozporządzeniu określenia i skróty oznaczają:

1) Dokument Realizacji Recepty – dokument elektroniczny wytworzony w wyniku elektronicznego otaksowania recepty;

2) EKUZ – Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, o której mowa w art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.2));

3) informacja o realizacji pozycji na recepcie: „Częściowo zrealizowana” – informację przedstawianą w Dokumencie Realizacji Recepty o możliwości dalszej realizacji danej pozycji recepty w zakresie opakowań dotychczas niewydanych pacjentowi;

4) informacja o realizacji pozycji na recepcie: „Całkowicie zrealizowana” – informację przedstawianą w Dokumencie Realizacji Recepty o wydaniu pacjentowi wszystkich opakowań danej pozycji z recepty i zakończeniu procesu realizacji recepty;

.................................................................

1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej – zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 sierpnia 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 1470 i 1541).

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2020 r. poz. 1492, 1493, 1578, 1875, 2112, 2345 i 2401. Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 2424

...............................................................

5) KPK – Krajowy Punkt Kontaktowy do spraw Transgranicznej Opieki Zdrowotnej, o którym mowa w art. 7 ust. 2a ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2020 r. poz. 702, 1493, 1875, 2345 i 2401);

6) oddział wojewódzki Funduszu – oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia;

7) osoba uprawniona – osobę w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 357, 945, 1493, 1875 i 2401) oraz farmaceutę – w zakresie określonym w art. 96 ust. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;

8) otaksowanie recepty – czynność dokonywaną w aptece lub punkcie aptecznym przez osobę realizującą receptę, mającą na celu weryfikację faktycznie wydanego produktu leczniczego, w tym leku recepturowego albo leku aptecznego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego z tym przepisanym przez podmiot uprawniony do wystawienia recepty;

9) przepisy o koordynacji – przepisy w rozumieniu art. 5 pkt 32 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; 10) SIM – System Informacji Medycznej, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia; 11) SOID – System Obsługi Importu Docelowego, o którym mowa w art. 31c ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia;

12) świadczeniodawca – świadczeniodawcę w rozumieniu art. 5 pkt 41 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

13) unikalny numer identyfikujący receptę – unikalny numer identyfikujący receptę, o którym mowa art. 96a ust. 1 pkt 6 i ust. 8 pkt 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;

14) ustawa o bezpieczeństwie żywności – ustawę z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 2021);

15) ustawa – Prawo farmaceutyczne – ustawę z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;

16) ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2020 r. poz. 2050);

17) ustawa o refundacji – ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych;

18) ustawa o SIOZ – ustawę z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia;

19) ustawa o świadczeniach – ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) wykazie bez bliższego określenia, rozumie się przez to wykaz refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wydawany na podstawie art. 37 ust. 1 ustawy o refundacji;

2) sposobie dawkowania, rozumie się przez to informację o liczbie jednostek dawkowania i częstotliwości ich stosowania w określonym czasie.

§ 3. 1. Dane określone w art. 96a ust. 1 i 1a ustawy – Prawo farmaceutyczne, zamieszczane na recepcie wystawianej w postaci papierowej, nanosi się na awersie recepty w sposób czytelny, trwały oraz niebudzący zastrzeżeń co do autentyczności recepty, w tym za pomocą nadruku. 2. Dane określone w art. 96a ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne są nanoszone na receptę w postaci papierowej przez osobę uprawnioną, w tym za pomocą nadruku lub pieczątki, w sposób uniemożliwiający usunięcie tak naniesionych danych bez uszkodzenia recepty.

3. Wymiary recepty w postaci papierowej nie mogą być mniejsze niż 200 mm długości i 90 mm szerokości.

§ 4. 1. W przypadku recepty w postaci papierowej, na której przepisano:

1) co najmniej jeden produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny, dla którego wydano decyzję o objęciu refundacją, o której mowa w ustawie o refundacji, i który ma być wydany za odpłatnością, o której mowa w art. 6 ust. 2 tej ustawy,

2) lek recepturowy podlegający refundacji,

3) produkt leczniczy o kategorii dostępności „Rpw”, o której mowa w art. 23a ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne,

4) produkt leczniczy zawierający środek odurzający lub substancję psychotropową, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

– unikalny numer identyfikujący taką receptę przydziela dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu.

2. Oddział wojewódzki Funduszu, na wniosek osoby uprawnionej albo świadczeniodawcy, przydziela mu zakresy liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty w postaci papierowej. Świadczeniodawca otrzymuje zakresy liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty, przydzielone dla wykonujących u niego zawód osób uprawnionych.

3. Po uzyskaniu zakresów liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty w postaci papierowej osoba uprawniona albo świadczeniodawca zaopatruje się w druki recept w postaci papierowej we własnym zakresie. Możliwy jest również wydruk recepty w trakcie jej wystawiania.

4. Osoba uprawniona albo świadczeniodawca może złożyć do oddziału wojewódzkiego Funduszu wniosek, o którym mowa w ust. 2, za pośrednictwem podmiotu zajmującego się drukiem recept.

5. Druki recept lub zakresy liczb, przydzielone zgodnie z ust. 2, są wykorzystywane wyłącznie przez osoby uprawnione, którym te druki lub zakresy liczb zostały przydzielone przez oddział wojewódzki Funduszu lub świadczeniodawcę. Zakresy liczb będące unikalnymi numerami identyfikującymi recepty mogą być wykorzystane tylko raz.

6. Zakresy liczb będące unikalnymi numerami identyfikującymi recepty w postaci papierowej mogą być również przydzielane przez oddział wojewódzki Funduszu osobie uprawnionej albo świadczeniodawcy na podstawie przedstawionej przez świadczeniobiorcę karty ubezpieczenia zdrowotnego albo innego dokumentu elektronicznego potwierdzającego ubezpieczenie. Wydruk recepty wraz z unikalnym numerem identyfikującym receptę oraz danymi, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. a i b, ust. 8 pkt 3 i 5 ustawy – Prawo farmaceutyczne, identyfikatorem, o którym mowa w art. 17c ust. 2 ustawy o SIOZ, oraz w art. 96a ust. 8 pkt 1b ustawy – Prawo farmaceutyczne, następuje u osoby uprawnionej albo u świadczeniodawcy.

7. Unikalne numery identyfikujące recepty wystawiane w postaci elektronicznej są nadawane tym receptom przez podmioty uprawnione do wystawiania recept.

8. Na recepcie w postaci papierowej, na której przepisano:

1) produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny podlegający refundacji,

2) produkt leczniczy, o którym mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

– dane dotyczące podmiotu, w którym wystawiono receptę, dane dotyczące osoby wystawiającej receptę oraz dane dotyczące unikalnego numeru identyfikującego receptę są przedstawiane dodatkowo techniką służącą do ich automatycznego odczytu w postaci kodu kreskowego.

9. W przypadku osoby wystawiającej receptę na produkt leczniczy:

1) o kategorii dostępności „Rpw”, o której mowa w art. 23a ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne,

2) zawierający środek odurzający, substancję psychotropową, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

– w odniesieniu do której dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu nie wydaje zakresów liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty, zakresy te wydaje wojewódzki inspektor farmaceutyczny właściwy ze względu na adres zamieszkania osoby wystawiającej receptę.

10. W przypadku osoby wystawiającej receptę będącej lekarzem weterynarii zakresy liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty, na których przepisany zostanie produkt leczniczy:

1) o kategorii dostępności „Rpw”, o której mowa w art. 23a ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne,

2) zawierający środek odurzający, substancję psychotropową, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

– wydaje wojewódzki inspektor farmaceutyczny właściwy ze względu na adres zamieszkania tej osoby.

11. Zakresy liczb będące unikalnymi numerami identyfikującymi recepty przekazuje wojewódzkiemu inspektorowi farmaceutycznemu właściwy miejscowo dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu na podstawie umowy określającej sposób i warunki przekazywania tych zakresów liczb. Dwie pierwsze cyfry z tych zakresów liczb przyjmują wartość 07.

12. Zakresy liczb będące unikalnymi numerami identyfikującymi recepty na produkt leczniczy:

1) posiadający kategorię dostępności „Rpw”, o której mowa w art. 23a ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne,

2) zawierający środek odurzający, substancję psychotropową, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

– przekazywane przez dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu wojewódzkiemu inspektorowi farmaceutycznemu mogą być wykorzystane tylko raz.

§ 5. 1. Realizacja recepty obejmuje jej otaksowanie oraz wydanie przepisanych na niej produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych.

2. Realizacja recepty w postaci papierowej obejmuje dodatkowo potwierdzenie realizacji recepty polegające na zamieszczeniu na jej rewersie:

1) imienia i nazwiska osoby wydającej – w formie nadruku lub pieczęci;

2) podpisu osoby wydającej.

3. Otaksowanie recepty polega na wytworzeniu Dokumentu Realizacji Recepty dla każdej pozycji na recepcie.

4. W przypadku braku dostępu do systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 7 ustawy o SIOZ, otaksowania recepty dokonuje się przez czytelne naniesienie danych wymienionych w ust. 6 i 8 na recepcie albo na odrębnym dokumencie przechowywanym łącznie z tą receptą. Przepisy ust. 7 i 10 stosuje się odpowiednio. Przepisu nie stosuje się do recepty transgranicznej w postaci elektronicznej, w przypadku której otaksowanie recepty oraz wydanie na podstawie tej recepty produktu leczniczego następuje po przywróceniu dostępu do systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 7 ustawy o SIOZ.

5. Dla recepty transgranicznej wystawianej w postaci papierowej oraz recepty dla osoby o nieustalonej tożsamości, o których mowa w art. 95b ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne, otaksowania recepty dokonuje się na recepcie albo odrębnym dokumencie przechowywanym łącznie z tą receptą, przez czytelne naniesienie numeru nadanego recepcie w aptece, jeżeli jest nadawany, oraz danych wymienionych w ust. 6 pkt 3, pkt 5 lit. a i c oraz pkt 7. W przypadku realizacji recepty, na której przepisano produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny, podlegający refundacji, naniesienie danych obejmuje także dane wymienione w ust. 8 pkt 3–7. Przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio.

6. Dokument Realizacji Recepty obejmuje następujące dane:

1) unikalny numer identyfikujący receptę, jeżeli dotyczy;

2) numer nadawany przez podmiot wytwarzający Dokument Realizacji Recepty zgodnie ze sposobem jego budowy, jeżeli recepta nie posiada unikalnego numeru identyfikującego receptę;

3) datę i godzinę realizacji recepty, a w przypadku leku recepturowego albo aptecznego – datę i godzinę realizacji recepty, przyjęcia recepty do wykonania tego leku oraz sporządzenia tego leku;

4) dane osoby realizującej receptę, a w przypadku recept na lek recepturowy albo apteczny – dane osoby, która przyjmuje receptę do sporządzenia tego leku, dane osoby, która sporządza ten lek, oraz dane osoby go wydającej:

a) imię i nazwisko,

b) identyfikator, o którym mowa w art. 17c ust. 5 ustawy o SIOZ;

5) dane apteki ogólnodostępnej albo punktu aptecznego, w których jest realizowana recepta:

a) nazwę,

b) identyfikator apteki ogólnodostępnej albo punktu aptecznego, o którym mowa w art. 17c ust. 3 pkt 2 ustawy o SIOZ,

c) adres miejsca realizacji recepty;

6) dane dotyczące pacjenta, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

7) dane dotyczące wydawanego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, leku recepturowego lub leku aptecznego:

a) nazwę produktu leczniczego – w podziale na nazwę produktu leczniczego i nazwę powszechnie stosowaną produktu leczniczego, jeżeli taka występuje, nazwę środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ich postać, moc i dawkę, numer GTIN zgodny z systemem GS1 albo inny numer odpowiadający temu numerowi – jeżeli nadano, albo rodzajową lub handlową nazwę wyrobu medycznego oraz kod tego wyrobu według Globalnej Nomenklatury Wyrobów Medycznych (GMDN) albo innej uznanej nomenklatury wyrobów medycznych wraz z nazwą tej nomenklatury, informację o serii opakowania, a w przypadku leku recepturowego albo aptecznego – jego nazwę, ilość jego składników, składniki leku recepturowego, numer GTIN zgodny z systemem GS1 tych składników albo inny kod odpowiadający kodowi GTIN – jeżeli nadano oraz kod postaci leku recepturowego i rodzaj opakowania,

b) numer serii surowca farmaceutycznego użytego do sporządzenia leku recepturowego albo aptecznego,

c) w przypadku produktu leczniczego – kategorię dostępności, o której mowa w art. 23a ust. 1 lub 1a ustawy – Prawo farmaceutyczne,

d) liczbę wydanych opakowań,

e) dane związane z odpłatnością za produkt leczniczy:

– poziom odpłatności za ten produkt,

– wartość tego produktu, a w przypadku leku recepturowego – wartości składników użytych do jego sporządzenia,

– kwotę do zapłaty,

– wysokość taksy laborum, jeżeli dotyczy,

– kwotę refundacji, jeżeli dotyczy;

8) informację o realizacji pozycji na recepcie: „Całkowicie zrealizowana”, informację o realizacji pozycji na recepcie: „Częściowo zrealizowana” albo „przyjęta do realizacji”;

9) numer zapotrzebowania, o którym mowa w art. 4ad ust. 5 ustawy – Prawo farmaceutyczne, albo zgody, o której mowa w art. 29a ust. 5 ustawy o bezpieczeństwie żywności – w przypadku realizacji recepty wystawionej w procedurze importu docelowego.

7. W przypadku realizacji recepty w postaci papierowej Dokument Realizacji Recepty:

1) nie obejmuje danych określonych w ust. 6 pkt 6, z wyjątkiem danych określonych w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne;

2) obejmuje dane określone w art. 96a ust. 1:

a) pkt 2 lit. d ustawy – Prawo farmaceutyczne, z wyjątkiem Dokumentu Realizacji Recepty dla recept: – „pro auctore” i „pro familiae”, o których mowa w art. 95b ust. 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne,

– na których nie przepisano produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, który ma być wydany za odpłatnością, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji, i na których nie wpisano tych danych,

b) pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne;

3) zawiera oznaczenie „NZ”– nie zamieniać, jeżeli dotyczy;

4) zawiera informację o dacie:

a) wystawienia recepty,

b) realizacji recepty,

c) w przypadku leku recepturowego:

– przyjęcia recepty do wykonania tego leku,

– sporządzenia tego leku,

– wydania tego leku;

5) zawiera kod uprawnienia dodatkowego pacjenta wskazany na recepcie papierowej lub wskazany przez farmaceutę przy realizacji recepty lub identyfikator, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne, oraz numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego to uprawnienie;

6) w sytuacji jeżeli nastąpiła zamiana przepisanego na recepcie w postaci papierowej produktu leczniczego na jego odpowiednik – wskazanie, jaki produkt leczniczy został pierwotnie faktycznie przepisany na tej recepcie.

8. W przypadku realizacji recepty, na której przepisano produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny podlegający refundacji, Dokument Realizacji Recepty obejmuje także następujące dane:

1) symbol instytucji właściwej dla osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji wraz z numerem EKUZ oraz datą jej ważności, jeżeli dotyczy;

2) kod uprawnienia dodatkowego pacjenta lub identyfikator, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne, oraz numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego to uprawnienie;

3) dane związane z finansowaniem dla poszczególnych produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych:

a) poziomy odpłatności, o których mowa w art. 6 ust. 2 i 5 ustawy o refundacji,

b) wysokości limitu finansowania, o którym mowa w art. 15 ust. 9 ustawy o refundacji, dla wydanej ilości refundowanego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego,

c) wysokości opłaty uiszczanej przez pacjenta,

d) wysokości kwoty podlegającej refundacji,

e) wysokości ceny detalicznej oraz ceny hurtowej zakupu brutto – w przypadku produktu leczniczego,

f) informację o cenie każdego składnika dla leku recepturowego lub aptecznego oraz cenie hurtowej brutto zakupu surowca użytego do sporządzenia tego leku;

4) znacznik „pro auctore”, jeżeli dotyczy;

5) znacznik „pro familiae”, jeżeli dotyczy;

6) znacznik wskazujący na realizację recepty wystawionej na sprowadzany z zagranicy:

a) produkt leczniczy – zgodnie z art. 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne, jeżeli dotyczy,

b) środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego – zgodnie z art. 29a ustawy o bezpieczeństwie żywności, jeżeli dotyczy;

7) znacznik wskazujący na wydanie odpowiednika w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy o refundacji, jeżeli dotyczy;

8) kod umowy na realizację recept nadany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

9. Dokument Realizacji Recepty dla recepty transgranicznej w postaci elektronicznej obejmuje następujące dane:

1) unikalny numer Dokumentu Realizacji Recepty nadany przez aptekę ogólnodostępną albo punkt apteczny;

2) datę i godzinę realizacji recepty;

3) dane osoby realizującej receptę:

a) imię i nazwisko,

b) identyfikator, o którym mowa w art. 17c ust. 5 ustawy o SIOZ,

c) zawód osoby realizującej receptę;

4) dane apteki ogólnodostępnej albo punktu aptecznego, w których jest realizowana recepta:

a) nazwę,

b) identyfikator apteki ogólnodostępnej albo punktu aptecznego, o którym mowa w art. 17c ust. 3 pkt 2 ustawy o SIOZ,

c) adres miejsca realizacji recepty;

5) dane dotyczące pacjenta:

a) imię albo imiona i nazwisko,

b) adres,

c) identyfikator wskazany na recepcie transgranicznej w postaci elektronicznej nadany w państwie wystawienia tej recepty,

d) datę urodzenia;

6) dane dotyczące produktu leczniczego:

a) nazwę,

b) postać,

c) moc,

d) numer GTIN zgodny z systemem GS1 albo inny numer odpowiadający temu numerowi GTIN – jeżeli nadano,

e) identyfikator produktu leczniczego nadany w Rejestrze Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 28 ustawy – Prawo farmaceutyczne,

f) w przypadku produktu leczniczego – kategorię dostępności, o której mowa w art. 23a ust. 1 lub 1a ustawy – Prawo farmaceutyczne,

g) liczbę wydanych opakowań,

h) pojemność opakowania,

i) kwotę do zapłaty;

7) informację o realizacji pozycji na recepcie: „Całkowicie zrealizowana”, informację o realizacji pozycji na recepcie: „Częściowo zrealizowana” albo „przyjęta do realizacji”;

8) numery nadawane w SIM budowane na podstawie oryginalnych numerów recepty transgranicznej, określające:

a) numer dokumentu recepty transgranicznej,

b) numer recepty transgranicznej,

c) numer pozycji recepty transgranicznej;

9) znacznik wskazujący na wydanie zamiennika produktu leczniczego, jeżeli dotyczy.

10. Dokument Realizacji Recepty może obejmować następujące dane:

1) adnotacje sporządzone przez osobę realizującą receptę, w formie opisu słownego;

2) numer, datę wystawienia i datę ważności wydanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia poświadczenia dotyczącego posiadania przez pacjenta uprawnień do refundacji produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych;

3) dodatkowe znaczniki, o których mowa w art. 96a ust. 1d pkt 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne, wprowadzone przez osobę wystawiającą receptę.

11. Dokument Realizacji Recepty jest podpisywany przy użyciu certyfikatu do uwierzytelniania danych w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy o SIOZ i przesyłany do SIM.

§ 6. 1. Recepta w postaci papierowej, zawierająca dane określone w art. 96a ust. 1 lub 8 ustawy – Prawo farmaceutyczne, nieodpowiadająca wzorowi recepty określonemu w załączniku nr 6 albo 7 do rozporządzenia, jest realizowana w przypadku, gdy:

1) rozmieszczenie przestrzenne poszczególnych pól recepty nie odpowiada ich umiejscowieniu wynikającemu ze wzoru recepty,

2) wzajemne proporcje między wielkościami poszczególnych pól recepty odbiegają od proporcji wynikających ze wzoru recepty,

3) poszczególne informacje zamieszczane przez osobę wystawiającą receptę w określonych polach recepty nie mieszczą się w całości w tych polach (wykraczają poza ich obręb)

– jeżeli spełniony jest wymóg czytelności wystawionej recepty.

2. Osoba realizująca receptę ma prawo zrealizować receptę, której wymiary w stopniu nieznacznym różnią się od wymiarów określonych w § 3 ust. 3, pod warunkiem że spełniony jest warunek czytelności recepty.

3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do recepty transgranicznej.

§ 7. Na recepcie „pro auctore” osoba wystawiająca receptę może nie zamieszczać, w części recepty dotyczącej pacjenta, danych naniesionych już na receptę w postaci nadruku lub pieczęci w zakresie danych określonych w art. 96a ust. 1 pkt 2 lub 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne.

§ 8. 1. Realizacja recepty, na której nie wpisano poniższych danych, wpisano je w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z art. 96a ustawy – Prawo farmaceutyczne, jest dopuszczalna pod warunkiem dokonania następujących czynności:

1) kod uprawnień dodatkowych pacjenta, z wyjątkiem kodów uprawnienia dodatkowego pacjenta określonych w lp. 5 i 7–9 załącznika nr 1 do rozporządzenia – osoba wydająca określa go na podstawie dokumentów, o których mowa w § 12, przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza go w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty papierowej oraz zamieszcza ten kod w komunikacie elektronicznym, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji, przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu;

2) postać produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego – osoba wydająca określa tę postać na podstawie posiadanej wiedzy;

3) dawka produktu leczniczego lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego – osoba wydająca przyjmuje, że jest to najmniejsza dawka dopuszczona do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) sposób dawkowania – osoba wydająca wydaje maksymalnie taką ilość produktu leczniczego, w tym leku recepturowego innego niż określony w lit. b, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, która nie jest większa od ilości zawartej w dwóch najmniejszych dostępnych w obrocie opakowaniach tego produktu, środka lub wyrobu, określonych w wykazie dla tego produktu, środka lub wyrobu, a w przypadku produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych niepodlegających refundacji – ilość nie większą niż ilość zawarta w dwóch najmniejszych opakowaniach dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem:

a) przypadku, w którym sposób dawkowania musi być wpisany zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii,

b) leku recepturowego do stosowania zewnętrznego na skórę, w przypadku którego realizacja recepty jest możliwa, jeżeli osoba wystawiająca określiła na tej recepcie częstotliwość stosowania;

5) numer EKUZ, numer poświadczenia, o którym mowa w art. 52 ust. 2 pkt 9 ustawy o świadczeniach, albo numer dokumentu uprawniającego do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji oraz zgodny z normą PN-ISO 3166-1:2008 symbol państwa, w którym znajduje się zagraniczna instytucja właściwa dla osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji – osoba wydająca ustala go na podstawie odpowiednich dokumentów dotyczących pacjenta przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza ten numer w Dokumencie Realizacji Recepty oraz w komunikacie elektronicznym, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji, przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu;

6) data realizacji recepty „od dnia” – osoba wydająca przyjmuje, że wpisano znak „X”;

7) data urodzenia w przypadku pacjenta do 18. roku życia, jeżeli daty tej nie można ustalić – osoba wydająca określa datę urodzenia tego pacjenta na podstawie innego dokumentu przedstawionego przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza tę informację w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty w postaci papierowej;

8) odpłatność:

a) w przypadku gdy produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny występuje w wykazie w jednej odpłatności i nie wpisano oznaczenia ,,X” albo ,,100%” – osoba wydająca wydaje ten produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpłatnością określoną w wykazie,

b) w przypadku gdy produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny występuje w wykazie w więcej niż jednej odpłatności i nie wpisano oznaczenia ,,X” albo ,,100%” – osoba wydająca wydaje produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za najwyższą odpłatnością dla tego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego określoną w wykazie,

c) w przypadku gdy recepta zawiera kod uprawnień dodatkowych pacjenta, osoba wydająca wydaje produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpłatnością wynikającą z określonego przez nią uprawnienia dodatkowego pacjenta, w przypadku jeżeli kod uprawnienia dodatkowego występuje w zbiegu z oznaczeniem „X” albo „100%” dotyczącym odpłatności, osoba wydająca przyjmuje, że oznaczenia tego nie wpisano;

9) adres w danych pacjenta, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy – Prawo farmaceutyczne – osoba wydająca określa go na podstawie dokumentów przedstawionych przez osobę okazującą receptę lub jej oświadczenia;

10) kod pocztowy adresu danych pacjenta – osoba wydająca przyjmuje, że kod ten został wpisany;

11) dane podmiotu drukującego receptę, o których mowa w art. 96a ust. 1e ustawy – Prawo farmaceutyczne – osoba wydająca przyjmuje, że zostały wpisane;

12) identyfikator pracownika medycznego, o którym mowa w art. 17c ust. 5 ustawy o SIOZ, oraz imię i nazwisko osoby wystawiającej receptę – osoba wydająca określa ten numer na podstawie posiadanych danych dotyczących osoby wystawiającej receptę; osoba wydająca zamieszcza ten numer w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty papierowej oraz komunikacie elektronicznym przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji;

13) dane dotyczące osoby uprawnionej albo podmiotu – osoba wydająca określa je na podstawie posiadanych danych; osoba wydająca zamieszcza je w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty papierowej oraz komunikacie elektronicznym przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji;

14) dane pacjenta, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne – osoba wydająca określa te dane na podstawie dokumentów przedstawionych przez osobę okazującą receptę, pod warunkiem że na recepcie zawarto daną pacjenta, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy – Prawo farmaceutyczne, albo daną pacjenta, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne; osoba wydająca zamieszcza określone przez siebie dane w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty papierowej; w przypadku danych, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. c i ust. 8 pkt 1b ustawy – Prawo farmaceutyczne, osoba wydająca zamieszcza je w komunikacie elektronicznym, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji, przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu.

2. Dopuszczalna jest realizacja recepty, na której nie wskazano:

1) ilości:

a) produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego – w takim przypadku osoba wydająca przyjmuje, że jest to jedno najmniejsze opakowanie określone w wykazie, a w przypadku produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych niepodlegających refundacji – jedno najmniejsze opakowanie dostępne w obrocie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

b) produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, przy czym określono sposób dawkowania i okres stosowania – w takim przypadku osoba wydająca przyjmuje obliczoną na tej podstawie ilość, jako ilość przepisaną przez osobę wystawiającą receptę,

c) leku recepturowego – w takim przypadku osoba wydająca przyjmuje ilość odpowiadającą jednemu ryczałtowi, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 6 ust. 10 ustawy o refundacji;

2) danych, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. d ustawy – Prawo farmaceutyczne – w takim przypadku osoba wydająca przyjmuje, że wystarczający jest numer telefonu zawarty w danych świadczeniodawcy.

3. Jeżeli z liczby, wielkości opakowań, liczby jednostek dawkowania i sposobu dawkowania podanego na recepcie wynikają różne ilości produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, osoba wydająca wydaje najmniejszą z nich jako ilość przepisaną przez osobę wystawiającą receptę.

4. Jeżeli ilość refundowanego leku recepturowego przepisanego na recepcie przekracza ilość, o której mowa w art. 96a ust. 2 pkt 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne, osoba wydająca zmniejsza ilość wydawanego leku recepturowego do tej ilości.

5. Jeżeli na jednej recepcie wskazano więcej niż jeden kod uprawnienia dodatkowego pacjenta i każde z tych uprawnień może mieć zastosowanie do danego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, przepisanego na tej recepcie, taki produkt, środek lub wyrób wydaje się zgodnie z uprawnieniem dodatkowym wskazanym na recepcie, z którego wynika najniższa wysokość dopłaty pacjenta.

6. Recepta w postaci elektronicznej, o której mowa w art. 96a ust. 7 pkt 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne, na której nie oznaczono terminu realizacji recepty, nie może być zrealizowana po upływie 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na niej daty realizacji „od dnia”.

7. Osoba wydająca realizuje receptę, na której:

1) wpisano w sposób błędny lub niezgodny z ustawą – Prawo farmaceutyczne adnotację na recepcie wystawionej dla osoby, o której mowa w art. 95b ust. 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

2) zawarte zostały inne niż określone w rozporządzeniu lub w art. 96a ustawy – Prawo farmaceutyczne informacje lub znaki niestanowiące reklamy.

§ 9. 1. Na jednej recepcie w postaci papierowej nie przepisuje się produktów leczniczych, w odniesieniu do których art. 96a ust. 7 ustawy – Prawo farmaceutyczne przewiduje różne terminy realizacji recepty. W przypadku recept w postaci papierowej produkty lecznicze, dla których przepis, o którym mowa w zdaniu pierwszym, przewiduje różne terminy realizacji recepty, powinny być przepisane na oddzielnych receptach.

2. W przypadku przepisania na recepcie w postaci papierowej, w sposób niezgodny z ust. 1, produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, w odniesieniu do których art. 96a ust. 7 ustawy – Prawo farmaceutyczne przewiduje różne terminy realizacji recepty, termin realizacji takiej recepty jest wyznaczany przez najkrótszy z terminów realizacji dla przepisanych na niej produktów, środków lub wyrobów.

3. W przypadku oznaczania terminu realizacji na recepcie w postaci elektronicznej, o której mowa w art. 96a ust. 7 pkt 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne, termin ten osoba uprawniona, kierując się aktualną wiedzą medyczną, oznacza na 365 dni.

§ 10. Za refundowany produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny pobiera się wysokość dopłaty pacjenta, o której mowa w art. 37 ust. 2 pkt 7 ustawy o refundacji, proporcjonalną do wydawanej ilości produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego.

§ 11. 1. W przypadku realizacji recepty, na której przepisano refundowany produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny, wystawionej dla osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, ten produkt, środek lub wyrób wydaje się po zamieszczeniu skanu dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji w systemie teleinformatycznym, o którym mowa w art. 7 ustawy o SIOZ, a w przypadku gdyby nie było to technicznie możliwe, po wykonaniu kopii tego dokumentu.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji jest poświadczenie, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy o świadczeniach.

3. W przypadku realizacji recepty, na której przepisano refundowany produkt leczniczy, o którym mowa w art. 10 ust. 2 pkt 1 ustawy o refundacji, lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, o którym mowa w art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o refundacji, ten produkt lub środek wydaje się po odebraniu od pacjenta decyzji, o której mowa w art. 39 ust. 1 ustawy o refundacji, dotyczącej tego produktu lub środka, oraz w przypadku produktu leczniczego sprowadzanego z zagranicy w trybie art. 4 ust. 1 lub 9 ustawy – Prawo farmaceutyczne albo środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego sprowadzanego w trybie art. 29a ustawy o bezpieczeństwie żywności:

1) po dołączeniu do recepty zgody na to sprowadzenie dostarczonej przez pacjenta, którego ona dotyczy – jeżeli została ona wydana w postaci papierowej, albo

2) po weryfikacji w SOID istnienia po stronie pacjenta uprawnienia do wydania mu produktu leczniczego lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego sprowadzanego w tym trybie.

4. W przypadku realizacji recepty, na której przepisano nieobjęty refundacją produkt leczniczy sprowadzany w trybie art. 4 ust. 1 lub 9 ustawy – Prawo farmaceutyczne lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, o którym mowa w art. 29a ustawy o bezpieczeństwie żywności, ten produkt lub środek wydaje się po dokonaniu czynności opisanych w ust. 3, z wyjątkiem określonych w tym przepisie czynności dotyczących decyzji, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy o refundacji.

5. Apteka ogólnodostępna lub punkt apteczny przekazuje do oddziału wojewódzkiego Funduszu właściwego ze względu na adres apteki ogólnodostępnej lub punktu aptecznego, dwa razy w miesiącu – w terminach określonych w art. 45 ust. 6 ustawy o refundacji:

1) kopię dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, o którym mowa w ust.1;

2) dokumenty, o których mowa w ust. 3.

6. Przekazanie, o którym mowa w ust. 5, może się odbyć w następujący sposób:

1) przez złożenie w oddziale wojewódzkim Funduszu kserokopii dokumentu, o którym mowa w ust. 1 lub 3;

2) z wykorzystaniem rozwiązań teleinformatycznych określonych w umowie, o której mowa w przepisach wydawanych na podstawie art. 41 ust. 8 ustawy o refundacji, przez przesłanie do oddziału wojewódzkiego Funduszu skanu albo innej formy odwzorowania graficznego dokumentu, o którym mowa w ust. 1 lub 3, pobranego z SOID, mającego postać elektroniczną.

§ 12. Produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny wydaje się osobie posiadającej uprawnienie dodatkowe dotyczące tego produktu, środka lub wyrobu, zgodnie z posiadanym przez tę osobę uprawnieniem dodatkowym, po okazaniu następujących dokumentów potwierdzających to uprawnienie:

1) dokumentu potwierdzającego zatrudnienie w dniu 28 września 1997 r. lub przed tą datą w zakładach wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2020 r. poz. 1680) – dla osób, o których mowa w art. 7a ust. 1 tej ustawy;

2) książki inwalidy wojennego (wojskowego), o której mowa w art. 23c ust. 1 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r. poz. 1790), legitymacji osoby represjonowanej, o której mowa w art. 12 ust. 5 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2020 r. poz. 517), zaświadczenia wydanego na wniosek osoby uprawnionej przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, legitymacji cywilnej niewidomej ofiary działań wojennych lub zaświadczenia o prawie do renty rodzinnej wydawanego przez organ emerytalno-rentowy – dla osób, o których mowa w art. 45 i art. 46 ustawy o świadczeniach;

3) dokumentu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 48 ust. 8 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 860, 2112 i 2320), art. 47b ust. 2 ustawy o świadczeniach, albo dokumentu, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 2055) – dla pacjentów posiadających uprawnienia określone w art. 44 ustawy o świadczeniach;

4) dokumentu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 48 ust. 8 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego do służby w obronie cywilnej lub zaświadczenia, o których mowa w art. 161 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1541 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 374 i 2157), albo decyzji oraz zaświadczenia, o których mowa w art. 170 ust. 2a tej ustawy – dla pacjentów, o których mowa w art. 133, art. 134, art. 135 ust. 1, art. 161, art. 164 ust. 1, art. 170 ust. 1 i art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, oraz dla żołnierzy zawodowych, o których mowa w art. 24 ust. 7 pkt 2 i art. 67 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych;

5) legitymacji „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub legitymacji „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, o których mowa odpowiednio w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1777) i art. 22 ust. 4 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2134) – dla osób, o których mowa w art. 43 ustawy o świadczeniach.

§ 13. Po identyfikacji pacjenta, o której mowa w art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne, a przed uzyskaniem dostępu do recepty, farmaceuta jest obowiązany poinformować pacjenta realizującego receptę transgraniczną w postaci elektronicznej, gdzie znajduje się informacja o przetwarzaniu danych osobowych w związku z realizacją recepty, co najmniej przez wywieszenie tej informacji w miejscu sprzedaży.

§ 14. 1. Recepta transgraniczna może zostać zrealizowana w Rzeczypospolitej Polskiej tylko, jeżeli nie została zrealizowana w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

2. Recepta transgraniczna jest realizowana za pełną odpłatnością.

3. W przypadku recepty, o której mowa w ust. 1, wystawionej w postaci elektronicznej, SIM przekazuje do KPK Dokument Realizacji Recepty w postaci elektronicznej zawierający:

1) dane wskazane w § 5 ust. 9, z wyjątkiem pkt 6 lit. f oraz i, a także pkt 7 i 8;

2) numery dotyczące realizowanej recepty transgranicznej otrzymane z państwa udostępniającego receptę, określające: Recepta transgraniczna daje prawo pacjentowi do otrzymania leku na terenie Unii Europejskiej w innym państwie członkowskim niż państwo jej wystawienia.LEKARZ TYLKO wystawia.

a) numer dokumentu recepty transgranicznej,

b) numer recepty transgranicznej,

c) numer pozycji recepty transgranicznej;

3) szczegółowy słowny opis produktu leczniczego oraz zawartości opakowania, jeżeli informacja jest dostępna;

4) postać wewnętrznego opakowania produktu leczniczego, jeżeli informacja jest dostępna;

5) przypisany do produktu leczniczego kod oraz opis kodu określone według klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno- -chemicznej (ATC) Światowej Organizacji Zdrowia (WHO);

6) substancje czynne znajdujące się w produkcie leczniczym:

a) nazwę substancji czynnej,

b) ilość substancji czynnej, jeżeli informacja jest dostępna;

7) nazwę podmiotu odpowiedzialnego za produkt leczniczy;

8) drogę podania produktu leczniczego, jeżeli informacja jest dostępna.

4. W KPK odbywa się proces tłumaczenia na język angielski dokumentu, o którym mowa w ust.

3. Przetłumaczony dokument jest przekazywany do Krajowego Punktu Kontaktowego państwa wystawienia recepty.

§ 15. 1. Recepta wystawiona w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym może być zrealizowana, jeżeli zawiera następujące dane:

1) imię lub imiona i nazwisko pacjenta;

2) adres pacjenta;

3) nazwę powszechnie stosowaną (międzynarodową) albo nazwę handlową;

4) postać;

5) moc;

6) ilość;

7) datę wystawienia recepty;

8) dane osoby wystawiającej receptę określone w art. 96a ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne w formie nadruku lub pieczęci i podpis osoby wystawiającej receptę.

2. Recepta, o której mowa w ust. 1, jest realizowana za pełną odpłatnością.

§ 16. Recepty wystawione w postaci elektronicznej oraz Dokument Realizacji Recepty, po ich przesłaniu do SIM, są przechowywane w sposób zapewniający ich bezpieczeństwo i dostępność dla:

1) pacjenta, dla którego wystawiono receptę;

2) osoby wystawiającej receptę;

3) osób, o których mowa w art. 35 ustawy o SIOZ;

4) apteki ogólnodostępnej lub punktu aptecznego, które zrealizowały receptę;

5) osób upoważnionych przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, jeżeli recepty te dotyczą produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego podlegających refundacji ze środków publicznych;

6) organów Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej w zakresie jej uprawnień.

§ 17. 1. Recepty w postaci papierowej, po ich zrealizowaniu, pozostają w aptece, w miejscu ich realizacji, z zastrzeżeniem przypadków, o których mowa w art. 96aa ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 41 ust. 8 ustawy o refundacji.

2. Recepty wystawione w postaci papierowej oraz wydruki informacyjne o wystawionej recepcie związane z oświadczeniami, o których mowa w art. 96 ust. 1a ustawy – Prawo farmaceutyczne, są przechowywane w aptece w sposób uporządkowany, pogrupowane według daty realizacji recepty.

3. Recepty oraz dokumenty, o których mowa w § 11 ust. 3 i 4, przechowywane w aptece, przechowuje się w sposób zapewniający ochronę danych osobowych pacjentów oraz osób wystawiających i realizujących recepty.

§ 18. 1. Wykaz kodów uprawnień dodatkowych pacjentów określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Wykaz identyfikatorów oddziałów wojewódzkich Funduszu określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. Sposób budowy unikalnego numeru identyfikującego receptę w postaci papierowej określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

4. Sposób budowy unikalnego numeru identyfikującego receptę w postaci elektronicznej określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

5. Sposób przedstawiania danych zawartych na recepcie w postaci papierowej za pomocą kodu kreskowego, o którym mowa w § 4 ust. 8, określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

6. Wzór recepty w postaci papierowej określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

7. Wzór recepty w postaci papierowej na produkt leczniczy posiadający kategorię dostępności „Rpw”, o której mowa w art. 23a ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne, określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

8. Sposób budowy numeru nadawanego przez podmiot wytwarzający Dokument Realizacji Recepty określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.

§ 19. 1. Do dnia 30 czerwca 2021 r. recepty mogą być realizowane na zasadach dotychczasowych.

2. Dopuszcza się stosowanie druków recept zgodnych ze wzorem obowiązującym przed dniem wejścia w życie:

1) niniejszego rozporządzenia,

2) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz. U. poz. 745, z późn. zm.3))

– jednak nie dłużej niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

§ 20. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r., z wyjątkiem § 4 ust. 1 pkt 4, ust. 8 pkt 2, ust. 9 pkt 2, ust. 10 pkt 2 i ust. 12 pkt 2, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2021 r.4)

Minister Zdrowia A. Niedzielski

...............................................................

3) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. U. z 2018 r. poz. 1773, z 2019 r. poz. 436, 718, 1253 i 2395 oraz z 2020 r. poz. 690 i 1432.

4) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz. U. poz. 745 i 1773, z 2019 r. poz. 436, 718, 1253 i 2395 oraz z 2020 r. poz. 690 i 1432), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 34 pkt 5 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia (Dz. U. poz. 1590).

....................................................................................................................................................................

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. (poz. 2424) Załącznik nr 1

KODY UPRAWNIEŃ DODATKOWYCH PACJENTA

.....................................................................................................................................................................

Lp. *Kod uprawienia dodatkowego *Wskazanie przepisu, na podstawie którego pacjentowi przysługuje uprawnienie

.....................................................................................................................................................................

1 AZ Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 7a ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest

2 IB Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 46 ust. 1 pkt 1–7 ustawy o świadczeniach

3 IW Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 45 ustawy o świadczeniach

4 PO Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 44 ustawy o świadczeniach

5 WP Pacjent, o którym mowa w art. 133, art. 134, art. 135 ust.1, art. 161, art. 164 ust. 1, art. 170 ust. 1 i art. 206 ust.1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, oraz żołnierz zawodowy, o którym mowa w art. 24 ust. 7 pkt 2 i art. 67 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

6 ZK Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 43 ustawy o świadczeniach

7 S Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 43a ust. 1 ustawy o świadczeniach

8 C Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 43b ust. 1 ustawy o świadczeniach

9 WE Pacjent posiadający uprawnienia określone w art. 46 ust. 1 pkt 8 ustawy o świadczeniach

..................................................................................................................................................................

Dziennik Ustaw – 15 – Poz. 2424

Załącznik nr 2 IDENTYFIKATORY ODDZIAŁÓW WOJEWÓDZKICH FUNDUSZU

..................................................................................................................................................................

Lp. *Identyfikator *Nazwa oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia

..................................................................................................................................................................

1 01 Dolnośląski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia we Wrocławiu

2 02 Kujawsko-Pomorski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Bydgoszczy

3 03 Lubelski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie

4 04 Lubuski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Zielonej Górze

5 05 Łódzki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Łodzi

6 06 Małopolski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie

7 07 Mazowiecki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Warszawie

8 08 Opolski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Opolu

9 09 Podkarpacki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Rzeszowie

10 10 Podlaski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Białymstoku

11 11 Pomorski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Gdańsku

12 12 Śląski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Katowicach

13 13 Świętokrzyski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Kielcach

14 14 Warmińsko-Mazurski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Olsztynie

15 15 Wielkopolski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Poznaniu

16 16 Zachodniopomorski Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Szczecinie

......................................................................................................................................................................

Dziennik Ustaw – 16 – Poz. 2424

Załącznik nr 3

SPOSÓB BUDOWY UNIKALNEGO NUMERU IDENTYFIKUJĄCEGO RECEPTĘ W POSTACI PAPIEROWEJ NADAWANEGO PRZEZ DYREKTORA ODDZIAŁU WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU

Unikalny numer identyfikujący receptę jest zbudowany z dwudziestu dwóch cyfr, z których:

1) dwie pierwsze cyfry stanowią oznaczenie wersji wzoru recepty dla druków recept posiadających unikalne numery identyfikujące recepty przydzielone przez oddział wojewódzki Funduszu; cyfry te to:

a) w przypadku lekarzy i felczerów – 02, z zastrzeżeniem lit. d,

b) w przypadku pielęgniarek i położnych – 03,

c) w przypadku farmaceutów – 04,

d) 07 – jeżeli unikalny numer identyfikujący receptę jest przekazywany wojewódzkiemu inspektorowi farmaceutycznemu w przypadku, o którym mowa w § 4 ust. 11 rozporządzenia;

2) cyfry trzecia i czwarta stanowią identyfikator właściwego oddziału wojewódzkiego Funduszu określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

3) cyfry od piątej do dwudziestej są ustalane przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia i tworzą unikalny numer w ramach danego oddziału wojewódzkiego Funduszu;

4) cyfra dwudziesta pierwsza przyjmuje wartość:

a) „8” – dla recept na leki posiadające kategorię dostępności „Rp”, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne podlegające refundacji,

b) „9” – dla recept na leki posiadające kategorię dostępności „Rpw”( np. leki narkotyczne)

c) „5” – dla recept na leki posiadające kategorię dostępności „Rp”, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne podlegające refundacji, ordynowane samodzielnie przez pielęgniarki i położne,

d) „6” – dla recept na leki posiadające kategorię dostępności „Rp”, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne podlegające refundacji, ordynowane przez pielęgniarki i położne w ramach realizacji zleceń lekarskich (kontynuacja);

5) cyfra dwudziesta druga jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II załącznika nr 5 do rozporządzenia.

Dziennik Ustaw – 17 – Poz. 2424

Załącznik nr 4

SPOSÓB BUDOWY UNIKALNEGO NUMERU IDENTYFIKUJĄCEGO RECEPTĘ W POSTACI ELEKTRONICZNEJ NADAWANEGO PRZEZ PODMIOTY

Unikalny numer identyfikujący receptę wystawioną w postaci elektronicznej jest zbudowany z dwóch części. Części te nie są połączone w jeden ciąg. Na unikalny numer identyfikujący receptę wystawioną w postaci elektronicznej mogą składać się wyłącznie cyfry arabskie lub znaki literowe alfabetu łacińskiego.

1. Część pierwsza numeru nie zawiera oznaczeń literowych. Na część tę składa się dla recept „pro auctore” i „pro familiae” 13 bloków cyfr lub liczb o stałej kolejności, a dla pozostałych recept 12 takich bloków:

1) blok pierwszy reprezentowany przez cyfrę „2”;

2) blok drugi reprezentowany przez liczbę „16”;

3) blok trzeci reprezentowany przez liczbę „840”;

4) blok czwarty reprezentowany przez cyfrę „1”;

5) blok piąty reprezentowany przez liczbę „113883”;

6) blok szósty reprezentowany przez cyfrę „3”;

7) blok siódmy reprezentowany przez liczbę „4424”;

8) blok ósmy reprezentowany przez cyfrę „2”;

9) blok dziewiąty reprezentowany przez liczbę „10” dla recept „pro auctore” i „pro familiae” albo cyfrę „7” dla pozostałych recept;

10) blok dziesiąty stanowiący:

a) dla recept „pro auctore” i „pro familiae” oznaczenie zawodu osoby uprawnionej:

– w przypadku lekarzy i felczerów – 1,

– w przypadku pielęgniarek – 2,

– przypadku położnych – 3,

– w przypadku farmaceutów – 4,

b) dla pozostałych recept wewnętrzny identyfikator podmiotu nadawany automatycznie przez Elektroniczną Platformę Gromadzenia, Analizy i Udostępniania Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych, o której mowa w art. 7 ustawy o SIOZ; wartość reprezentująca ten blok jest każdorazowo inna, może ją stanowić cyfra albo dowolna liczba zawierająca dowolnie wiele cyfr;

11) blok jedenasty: a) stanowiący dla recept „pro auctore” i „pro familiae” numer prawa wykonywania zawodu osoby uprawnionej (bez liter i zer wiodących), b) dla pozostałych recept – reprezentowany przez cyfrę „2”;

12) blok dwunasty:

a) dla recept „pro auctore” i „pro familiae” – reprezentowany przez cyfrę „2”,

b) dla pozostałych recept – reprezentowany przez cyfrę „1”;

13) blok trzynasty wyłącznie dla recept „pro auctore” i „pro familiae” reprezentowany przez cyfrę „1”. Bloki są przedzielone kropką.

2. Część druga numeru składa się z dobranych losowo 22 znaków mogących stanowić cyfry lub litery w dowolnych konfiguracjach.

Ta część unikalnego numeru identyfikującego receptę jest nadawana recepcie przez konkretny podmiot w jego systemie wewnętrznym. Podmiot zapewnia, że każdy numer nadawany przez jego system wewnętrzny będzie inny niż pozostałe numery nadane przez ten system.

Dziennik Ustaw – 18 – Poz. 2424

Załącznik nr 5

SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA DANYCH ZAWARTYCH NA RECEPCIE W POSTACI PAPIEROWEJ ZA POMOCĄ KODU KRESKOWEGO

Część I

1. Identyfikator osoby uprawnionej albo świadczeniodawcy jest przedstawiany jako ciąg czternastu cyfr, z których:

1) cyfra pierwsza ma wartość „2”;

2) cyfry od drugiej do dziesiątej mają wartość określoną w art. 96a ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy – Prawo farmaceutyczne;

3) cyfry od jedenastej do trzynastej mają wartość „000”;

4) cyfra czternasta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II.

2. Data wystawienia recepty, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy – Prawo farmaceutyczne, jest przedstawiana jako ciąg dziesięciu cyfr, z których:

1) cyfra pierwsza ma wartość „4”;

2) cyfry od drugiej do piątej określają numer roku;

3) cyfry szósta i siódma określają numer miesiąca w roku;

4) cyfry ósma i dziewiąta określają numer dnia miesiąca;

5) cyfra dziesiąta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II.

3. Identyfikator pracownika medycznego, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne, jest przedstawiany jako ciąg dziesięciu cyfr, przy czym w przypadku:

1) lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej:

a) cyfra pierwsza ma wartość „3”,

b) cyfra druga ma wartość „0” dla numeru, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne,

c) cyfry od trzeciej do dziewiątej przyjmują wartość odpowiedniego numeru, przy czym, jeżeli w identyfikatorze pojawiają się litery, są one pomijane, natomiast jeżeli odpowiedni numer jest krótszy niż 7 znaków, poprzedza się go odpowiednią liczbą zer,

d) cyfra dziesiąta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II;

2) farmaceuty:

a) cyfra pierwsza ma wartość „8”,

b) cyfry od drugiej do dziewiątej przyjmują wartość 8-cyfrowego numeru prawa wykonywania zawodu farmaceuty (PWZF) w Centralnym Rejestrze Farmaceutów,

c) cyfra dziesiąta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II.

4. Dane, o których mowa w ust. 1–3, mogą być przedstawiane w postaci jednego kodu kreskowego jako ciąg trzydziestu cyfr, z których:

1) cyfra pierwsza ma wartość „5”;

2) cyfry od drugiej do trzynastej określają identyfikator osoby uprawnionej lub świadczeniodawcy, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo farmaceutyczne, w sposób określony w ust. 1 pkt 2 i 3;

3) cyfry od czternastej do dwudziestej pierwszej określają numer prawa wykonywania zawodu, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne, przyjmując wartości określone w:

a) ust. 3 pkt 1 lit. b i c – w przypadku lekarzy, lekarzy dentystów, felczerów, pielęgniarek i położnych, b) ust. 3 pkt 2 lit. b – w przypadku farmaceutów;

4) cyfry od dwudziestej drugiej do dwudziestej dziewiątej określają datę wystawienia recepty, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy – Prawo farmaceutyczne, w sposób określony w ust. 2 pkt 2–4;

5) cyfra trzydziesta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II.

5. Dane, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być przedstawiane w postaci jednego kodu kreskowego jako ciąg dwudziestu dwóch cyfr, z których:

1) cyfra pierwsza ma wartość „6”;

3) cyfry od czternastej do dwudziestej pierwszej określają datę wystawienia recepty, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy – Prawo farmaceutyczne, w sposób określony w ust. 2 pkt 2–4;

4) cyfra dwudziesta druga jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II.

6. Dane, o których mowa w ust. 2 i 3, mogą być przedstawiane w postaci jednego kodu kreskowego jako ciąg osiemnastu cyfr, z których:

1) cyfra pierwsza ma wartość „7”;

2) cyfry od drugiej do dziewiątej określają identyfikator pracownika medycznego, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne, przyjmując wartości określone w: a) ust. 3 pkt 1 lit. b i c – w przypadku lekarza, lekarza dentysty, felczera, pielęgniarki i położnej, b) ust. 3 pkt 2 lit. b – w przypadku farmaceuty;

3) cyfry od dziesiątej do siedemnastej określają datę wystawienia recepty, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy – Prawo farmaceutyczne, w sposób określony w ust. 2 pkt 2–4; 4) cyfra osiemnasta jest cyfrą kontrolną obliczaną według algorytmu określonego w części II.

7. Unikalny numer identyfikujący receptę jest przedstawiany jako ciąg dwudziestu dwóch cyfr, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, w postaci kodu kreskowego:

1) ,,Przeplatany 2 z 5” (ITF), zgodnie z normą określającą kody kreskowe – wymagania dotyczące symboliki ,,Przeplatany 2 z 5”, lub

2) ,,UCC/EAN-128” ze standardowym Identyfikatorem Zastosowania UCC/EAN o wartości ,,90”, zgodnie z normami określającymi kody kreskowe – wymagania dotyczące symboliki ,,Kod 128” i: kody kreskowe – identyfikatory danych.

Część II

Algorytm obliczania cyfry kontrolnej

Obliczanie cyfry kontrolnej odbywa się według następujących kroków:

1) mnożenie kolejnych cyfr kontrolowanego numeru (poza ostatnią, nieznaną jeszcze cyfrą kontrolną) przez odpowiednie wagi określone wedle następującego schematu: 7 dla cyfry pierwszej, 9 dla cyfry drugiej, 1 dla cyfry trzeciej, 3 dla cyfry czwartej, 7 dla cyfry piątej, 9 dla cyfry szóstej, 1 dla cyfry siódmej, 3 dla cyfry ósmej itd.;

2) sumowanie uzyskanych iloczynów;

3) wyznaczenie reszty z dzielenia całkowitego uzyskanej sumy przez 10 (modulo 10);

4) uzyskana cyfra jest cyfrą kontrolną.

Załącznik nr 6

Wzór recepty w postaci papierowej

Dziennik Ustaw – 20 – Poz. 2424

..............................................................................

WZÓR RECEPTY W POSTACI PAPIEROWEJ

Recepta Świadczeniodawca

Pacjent PESEL

Uprawnienia dodatkowe

Rp Odpłatność

Data wystawienia:

Dane i podpis osoby uprawnionej

Dane podmiotu drukującego

Data realizacji „od dnia”:

....................................................................

Dziennik Ustaw – 21 – Poz. 2424

Objaśnienia:

Druga strona (rewers) recepty pozostaje pusta.

Dane, o których mowa w art. 96a ustawy – Prawo farmaceutyczne, umieszcza się na recepcie w następujących miejscach:

1) w części „Świadczeniodawca” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

2) w części „Pacjent” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne, a w przypadku osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji również dane, o których mowa w art. 96a ust. 8 pkt 5 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

3) w części „Uprawnienia dodatkowe”:

a) kody uprawnień dodatkowych pacjenta określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia:

– w przypadku wystąpienia wyłącznie uprawnienia dodatkowego określonego w lp. 1–6 załącznika nr 1 do rozporządzenia jest wpisywany wyłącznie kod tego uprawnienia,

– w przypadku wystąpienia uprawnienia dodatkowego określonego w lp. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia jest wpisywany kod tego uprawnienia oraz kod uprawnienia dodatkowego określonego w lp. 1–6 załącznika nr 1 do rozporządzenia, jeżeli dotyczy,

b) identyfikator, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

4) w części „Odpłatność” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 8 pkt 7 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

5) w części „Dane i podpis osoby uprawnionej” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

6) w części „Recepta” – unikalny numer identyfikujący receptę;

7) w części „Dane podmiotu drukującego” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1e ustawy – Prawo farmaceutyczne;

8) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt unikalnego numeru identyfikującego receptę umieszcza się w dolnej części obszaru oznaczonego napisem „Rp”;

9) kody kreskowe umożliwiające automatyczny odczyt danych, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 1 lit. c, pkt 2 lit. d oraz pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne, umieszcza się odpowiednio:

a) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt numeru PESEL – w dolnej części obszaru oznaczonego napisem „Pacjent”,

b) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt identyfikatora osoby uprawnionej, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne – w polu recepty oznaczonej napisem „Dane i podpis osoby uprawnionej”,

c) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt numeru REGON osoby uprawnionej albo świadczeniodawcy, o którym mowa w art. 96a ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy – Prawo farmaceutyczne – w polu oznaczonym napisem „Świadczeniodawca”.

Wzór recepty w postaci papierowej na produkt leczniczy posiadający kategorię dostępności „Rpw” Dziennik Ustaw – 22 – Poz. 2424

Załącznik nr 7

WZÓR RECEPTY W POSTACI PAPIEROWEJ NA PRODUKT LECZNICZY POSIADAJĄCY KATEGORIĘ DOSTĘPNOŚCI „RPW”

Recepta Świadczeniodawca

Pacjent PESEL Uprawnienia dodatkowe

Rpw Odpłatność

Data wystawienia: Dane i podpis lekarza

Dane podmiotu drukującego

Dziennik Ustaw – 23 – Poz. 2424

Objaśnienia:

Druga strona (rewers) recepty pozostaje pusta.

Dane, o których mowa w art. 96a ustawy – Prawo farmaceutyczne, umieszcza się na recepcie w następujących miejscach:

1) w części „Świadczeniodawca” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

3) w części „Uprawnienia dodatkowe”:

a) kody uprawnień dodatkowych pacjenta określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia:

– w przypadku wystąpienia wyłącznie uprawnienia dodatkowego określonego w lp. 1–6 załącznika nr 1 do rozporządzenia jest wpisywany wyłącznie kod tego uprawnienia,

b) identyfikator, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

4) w części „Odpłatność” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 8 pkt 7 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

5) w części „Dane i podpis lekarza” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne;

6) w części „Recepta” – unikalny numer identyfikujący receptę;

7) w części „Dane podmiotu drukującego” – dane, o których mowa w art. 96a ust. 1e ustawy – Prawo farmaceutyczne;

8) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt unikalnego numeru identyfikującego receptę umieszcza się w dolnej części obszaru oznaczonego napisem „Rpw”;

a) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt numeru PESEL – w dolnej części obszaru oznaczonego napisem „Pacjent”,

b) kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt numeru prawa wykonywania zawodu osoby uprawnionej, o której mowa w art. 96a ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy – Prawo farmaceutyczne – na polu recepty oznaczonej napisem „Dane i podpis lekarza”,

Dziennik Ustaw – 24 – Poz. 2424

Załącznik nr 8

SPOSÓB BUDOWY NUMERU NADAWANEGO PRZEZ PODMIOT WYTWARZAJĄCY DOKUMENT REALIZACJI RECEPTY

Numer nadawany przez podmiot jest zbudowany z dwóch części. Części te nie są połączone w jeden ciąg.

1. Część pierwsza numeru nie zawiera oznaczeń literowych. Na tę część składa się 12 bloków cyfr lub liczb o stałej kolejności:

1) blok pierwszy reprezentowany przez cyfrę „2”;

2) blok drugi reprezentowany przez liczbę „16”;

3) blok trzeci reprezentowany przez liczbę „840”;

4) blok czwarty reprezentowany przez cyfrę „1”;

5) blok piąty reprezentowany przez liczbę „113883”;

6) blok szósty reprezentowany przez cyfrę „3”;

7) blok siódmy reprezentowany przez liczbę „4424”;

8) blok ósmy reprezentowany przez cyfrę „2”;

9) blok dziewiąty reprezentowany przez cyfrę „7”;

10) blok dziesiąty – stanowi wewnętrzny identyfikator podmiotu nadawany automatycznie przez Elektroniczną Platformę Gromadzenia, Analizy i Udostępniania Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych, o której mowa w art. 7 ustawy o SIOZ; wartość reprezentująca ten blok jest każdorazowo inna, może ją stanowić cyfra albo dowolna liczba zawierająca dowolnie wiele cyfr;

11) blok jedenasty reprezentowany przez cyfrę „5”;

12) blok dwunasty reprezentowany przez cyfrę „4”.

Wartości przyjmowane przez kolejne bloki, z wyjątkiem bloku 10, są niezmienne.

Bloki przedzielone są kropką.

2. Część druga numeru składa się z 22 cyfr.

...................................................................................................................................................................

WYKAZ SUBSTANCJI CZYNNYCH ZAWARTYCH w LEKACH, ŚRODKACH SPOŻYWCZYCH SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA ŻYWIENIOWEGO i WYROBÓW MEDYCZNYCH

Wykaz substancji czynnych zawartych w lekach, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych ordynowanych przez pielęgniarki i położne oraz wykaz badań diagnostycznych, na które mają prawo wystawiać skierowania pielęgniarki i położne.

Dz.U.2018.299 z dnia 2018.02.02

Status: Akt obowiązujący Wersja od: 2 lutego 2018 r.

Wejście w życie:

17 lutego 2018 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1

z dnia 18 stycznia 2018 r.

w sprawie wykazu substancji czynnych zawartych w lekach, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych ordynowanych przez pielęgniarki i położne oraz wykazu badań diagnostycznych, na które mają prawo wystawiać skierowania pielęgniarki i położne

Na podstawie art. 15a ust. 8 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 123) zarządza się, co następuje:

§ 1. Ustala się wykaz substancji czynnych zawartych w lekach, które mogą być ordynowane przez pielęgniarki i położne, o których mowa w art. 15a ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, zwanej dalej "ustawą", oraz na które pielęgniarki i położne mają prawo wystawiać recepty, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 2. Ustala się wykaz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które mogą być ordynowane przez pielęgniarki i położne, o których mowa w art. 15a ust. 1 ustawy, oraz na które pielęgniarki i położne mają prawo wystawiać recepty, stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 3. Ustala się wykaz wyrobów medycznych, na które pielęgniarki i położne, o których mowa w art. 15a ust. 1 ustawy, mają prawo wystawiać recepty i zlecenia, stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 4. Ustala się wykaz badań diagnostycznych, na które pielęgniarki i położne, o których mowa w art. 15a ust. 6 ustawy, mają prawo wystawiać skierowania, stanowiący załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 2

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

WYKAZ SUBSTANCJI CZYNNYCH ZAWARTYCH W LEKACH, KTÓRE MOGĄ BYĆ ORDYNOWANE PRZEZ PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE, O KTÓRYCH MOWA W ART. 15A UST. 1 USTAWY Z DNIA 15 LIPCA 2011 R. O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ, ORAZ NA KTÓRE PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE MAJĄ PRAWO WYSTAWIAĆ RECEPTY*

..................................................................................................................................................................

Lp. Grupa leków Substancje czynne Postać i droga podania

.................................................................................................................................................................

1. leki przeciw 1. Ondansetronum *wszystkie dostępne postacie

wymiotne 2. Aprepitantum *wszystkie dostępne postacie

3. Thiethylperazinum *wszystkie dostępne postacie

....................................................................................................................................................................

2. 1. Nystatinum *postacie do podawania na leki przeciwzakaźne skórę i błony śluzowe

do stosowania 2. Metronidazolum *postacie na skórę i błony i błony śluzowe miejscowego

....................................................................................................................................................................

3. 1. Nystatinum *postacie do podawania dopochwowego

ginekologiczne leki 2. Natamycinum *postacie do podawania dopochwowego

przeciwzakaźne 3. Clotrimazolum *postacie do podawania dopochwowego

4. Metronidazolum *postacie do podawania dopochwowego

..................................................................................................................................................................

4. leki stosowane Acidum Folicum postacie do podawania doustnego

w niedokrwistości

...................................................................................................................................................................

5. leki przeciwzakaźne

stosowane w Phenoxymethylpenicillinum postacie do podawania doustnego chorobach gardła

.....................................................................................................................................................................

6. leki przeciwzakaźne

stosowane w chorobach Amoxicillinum postacie do podawania doustnego

ucha i zatok

....................................................................................................................................................................

7. leki przeciwzakaźne Trimethoprim postacie do podawania doustnego

stosowane w chorobach

dróg moczowych

....................................................................................................................................................................

8. leki przeciwzakaźne

stosowane w chorobach Doxycyclinum postacie do podawania doustnego

przyzębia i tkanki okostnej

....................................................................................................................................................................

9. leki przeciwzakaźne

stosowane w chorobach Oxytetracyclinum postacie do podawania na skórę

skóry + Hydrocortisoni Acetas

.....................................................................................................................................................................

10. 1. Lidocainum * postacie podawane na skórę i błony śluzowe

środki znieczulające 2. Lidocainum * roztwór do wstrzykiwań**

działające miejscowo 3. Lidocainum + Prilocainum * postacie do podawania na skórę i błony śluzowe

..................................................................................................................................................................

11. leki przeciwbólowe 1. Tramadolum postacie do podawania 2. Tramadolum + Paracetamolum doustnego i doodbytniczego

....................................................................................................................................................................

12. anksjolityki Hydroxyzinum postacie do podawania doustnego

....................................................................................................................................................................

13. 1. Mebendazolum postacie do podawania doustnego

leki przeciwpasożytnicze 2. Pyrantelum postacie do podawania doustnego

3. Crotamitonum postacie do podawania na skórę

......................................................................................................................................................................

14. 1. Salbutamolum postacie do podawania wziewnego

leki rozszerzające oskrzela 2. Ipratropii Bromidum postacie do podawania wziewnego

.....................................................................................................................................................................

15. witaminy Cholecalciferolum postacie do podawania doustnego

......................................................................................................................................................................

16. 1. sól fizjologiczna dożylnie we wlewie kroplowym

płyny infuzyjne 2. glukoza 5% dożylnie we wlewie kroplowym

3. płyn Ringera dożylnie we wlewie kroplowym

4. płyn wieloelektrolitowy (PWE) dożylnie we wlewie kroplowym

......................................................................................................................................................................

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/55727/mod_resource/content/0/Wykaz%20substancji%20czynnych%20zawartych%20w%20lekach%2C%20%C5%9Brodk%C3%B3w%20spo%C5%BCywczych%20specjalnego.pdf

* Przy ordynacji leków pielęgniarki i położne powinny korzystać z Wykazu produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiącego załącznik do aktualnie obowiązującego obwieszczenia Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych w sprawie ogłoszenia

Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej, a w przypadku wystawienia recepty na lek refundowany - z aktualnie obowiązującego tekstu obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. ** Dotyczy położnych

ZAŁĄCZNIK Nr 2

WYKAZ ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA ŻYWIENIOWEGO, KTÓRE MOGĄ BYĆ ORDYNOWANE PRZEZ PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE, O KTÓRYCH MOWA W ART. 15A UST. 1 USTAWY Z DNIA 15 LIPCA 2011 R. O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ, ORAZ NA KTÓRE PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE MAJĄ PRAWO WYSTAWIAĆ RECEPTY*

Lp. Nazwa rodzajowa

1 Dieta eliminacyjna mlekozastępcza - Hydrolizaty białek mleka

* Przy ordynacji środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego pielęgniarki i położne powinny korzystać z aktualnie obowiązującego tekstu obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.

ZAŁĄCZNIK Nr 3

WYKAZ WYROBÓW MEDYCZNYCH, NA KTÓRE PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE, O KTÓRYCH MOWA W ART. 15A UST. 1 USTAWY Z DNIA 15 LIPCA 2011 R. O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ, MAJĄ PRAWO WYSTAWIAĆ RECEPTY I ZLECENIA*

Lp. Nazwa wyrobu medycznego

1. Zestawy infuzyjne do osobistej pompy insulinowej 10 sztuk (obejmujące wkłucie, łącznik i dren)

.............................................................................................................................................................

2. Cewniki jednorazowe do odsysania górnych dróg oddechowych

.............................................................................................................................................................

3. Cewniki zewnętrzne

.............................................................................................................................................................

4. Cewniki urologiczne

..............................................................................................................................................................

5. Cewniki jednorazowe urologiczne lub w równowartości ich kosztu jednorazowe hydrofilowe cewniki urologiczne

.............................................................................................................................................................

6. Worki do zbiórki moczu z odpływem

..............................................................................................................................................................

7. Worki do zbiórki moczu w przypadku nefrostomii lub w równowartości ich nabycia inny sprzęt urologiczny (np. cewniki urologiczne, paski mocujące itp.)

...............................................................................................................................................................

8. Worki stomijne samoprzylepne jednorazowego użycia w systemie jednoczęściowym lub w równowartości ich kosztu worki i płytki w systemie dwuczęściowym lub inny sprzęt stomijny: zestawy irygacyjne, nocne zbiorniki na mocz, pasty, pudry oraz paski, półpierścienie, pierścienie o właściwościach uszczelniających lub gojących, produkty do usuwania sprzętu stomijnego lub do ochrony skóry wokół stomii

..................................................................................................................................................................

9. Środki absorpcyjne (pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, majtki chłonne, podkłady, wkłady anatomiczne)

..................................................................................................................................................................

10. Pończocha kikutowa - po pełnej amputacji lub w przypadku wrodzonego braku w obrębie stopy

..................................................................................................................................................................

11. Pończocha kikutowa - po amputacji lub w przypadku wrodzonego braku w obrębie podudzia

......................................................................................................................................................................

12. Pończocha kikutowa - po amputacji lub w przypadku wrodzonego braku w obrębie uda

....................................................................................................................................................................

13. Majteczki po wyłuszczeniu lub w przypadku wrodzonego braku w stawie biodrowym

................................................................................................................................................................

14. Peruka

...................................................................................................................................................................

15. Pończocha kikutowa po amputacji lub w przypadku wrodzonego braku w obrębie przedramienia

......................................................................................................................................................................

16. Pończocha kikutowa po amputacji lub w przypadku wrodzonego braku w obrębie ramienia

...................................................................................................................................................................

17. Pończocha kikutowa po pełnej amputacji lub w przypadku wrodzonego braku kończyny górnej

......................................................................................................................................................................

18. Poduszka przeciwodleżynowa pneumatyczna

...................................................................................................................................................................

19. Materac przeciwodleżynowy (z wyłączeniem materacy piankowych)

20. Kula łokciowa ze stopniową regulacją

21. Kula łokciowa z podparciem na przedramieniu

22. Kula pachowa

23. Trójnóg albo czwórnóg

24. Laska dla niewidomych (biała)

25. Balkonik albo podpórka ułatwiająca chodzenie

26. Opatrunki (emplastrii)

27. Paski diagnostyczne do oznaczania glukozy we krwi

.....................................................................................................................................................................

* Przy wystawianiu zleceń i recept na wyroby medyczne pielęgniarki i położne powinny korzystać z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (Dz. U. poz. 1061 oraz z 2018 r. poz. 281) oraz z aktualnie obowiązującego tekstu obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.

ZAŁĄCZNIK Nr 4

WYKAZ BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH, NA KTÓRE PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE, O KTÓRYCH MOWA W ART. 15A UST. 6 USTAWY Z DNIA 15 LIPCA 2011 R. O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ, MAJĄ PRAWO WYSTAWIAĆ SKIEROWANIA

Lp. Rodzaj badania Nazwa badania diagnostycznego

1. Badania hematologiczne *morfologia krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi odczyn opadania krwinek czerwonych (OB)

2. Badania biochemiczne i * sód potas kreatynina glukoza

immunochemiczne w hemoglobina glikowana (HbA1c) surowicy krwi

doustny test tolerancji glukozy (DTTG)

białko C-reaktywne (CRP)

badanie w kierunku toksoplazmozy (IgG, IgM)

badanie w kierunku różyczki (IgG, IgM)

badanie przeciwciał anty-HCV. anty-HBs

badania w kierunku kiły (VDRL)

3. Badania układu krzepnięcia czas protrombinowy (INR)

4. Badania moczu ogólne badanie moczu z oceną mikroskopową osadu

5. Badania kału badanie w kierunku obecności pasożytów badanie w kierunku stwierdzenia krwi utajonej

6. Badania mikrobiologiczne badanie stopnia czystości pochwy wydzieliny z dróg rodnych* badanie w kierunku dwoinki rzeżączki (GC)

badanie w kierunku infekcji Chlamydia trachomatis badanie w kierunku infekcji HPV

7. Badania mikrobiologiczne szybki test lateksowy

posiew moczu z antybiogramem

8. Badania z zakresu serologii grup krwi oznaczenie grupy krwi ABO i antygenu Rh D oznaczenie przeciwciał anty-Rh

9. Badania radiologiczne** zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej

10. Badania elektrokardiograficzne EKG w spoczynku

11. Badania inne próba tuberkulinowa RT23

* Dotyczy położnych.

** Dotyczy pielęgniarek.

1 Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 95). 2 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2015 r. w sprawie wykazu substancji czynnych zawartych w lekach, wykazu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wykazu wyrobów medycznych i wykazu badań diagnostycznych (Dz. U. poz. 1739 oraz z 2017 r. poz. 1032).

.............................................................................................................................................................

c.d. wykładu z dn.07.01.2023r.

Wystawianie recept.E-recepta

Zmiany, zmiany…

Od 8 stycznia 2020 r. recepty są wystawiane tylko w postaci elektronicznej.

Wyjątkami od niniejszej zasady są m.in:

➢recepty transgraniczne,

➢recepty na leki z importu docelowego,

➢ recepty dla osób o nieustalonej tożsamości,

➢sytuacja braku dostępu do systemu P1 – w tych przypadkach receptę wystawia się w postaci papierowej. Ponadto, w przypadku recept pro auctore oraz pro familiae dozwolona będzie zarówno postać papierowa jak i elektroniczna (decyzja o wyborze postaci należy do osoby wystawiającej taką receptę)

Jakie podstawowe dane zawiera e-recepta?

➢Dane pacjenta: ✓imię albo imiona i nazwisko ✓ adres (nazwa miejscowości, ulica, numer domu, kod pocztowy, numer lokalu, jeżeli nadano) albo „NMZ”, w przypadku osób o nieustalonym miejscu zamieszkania, ✓ identyfikator pacjenta (najczęściej PESEL), d. data urodzenia pacjenta, w przypadku gdy nie można jej ustalić na podstawie innych danych zamieszczonych na recepcie, ✓ kod uprawnień dodatkowych pacjenta, jeżeli dotyczy

Dane podmiotu, w którym wystawiono receptę lub osoby, która wystawiła receptę pro auctore albo receptę pro familia:

✓w przypadku:

▪podmiotu wykonującego działalność leczniczą — nazwę albo firmę, łącznie z nazwą jednostki organizacyjnej, nazwą komórki organizacyjnej, jeżeli dotyczy,

▪ osoby wystawiającej receptę pro auctore albo receptę pro familiae — imię i nazwisko,

➢Adres: ✓miejsca udzielania świadczenia zdrowotnego (nazwa miejscowości, kod pocztowy, ulica, numer domu, numer lokalu, jeżeli zostały nadane), ✓w przypadku osób wykonujących działalność leczniczą wyłącznie w miejscu wezwania; miejsca przyjmowania wezwań i miejsca przechowywania dokumentacji medycznej; ✓w przypadku osoby wystawiającej receptę pro auctore albo receptę pro familiae — adres miejsca zamieszkania (nazwa miejscowości, kod pocztowy, ulica, numer domu, numer lokalu, jeżeli zostały nadane),

➢Numer telefonu: ✓ dostępny w miejscu udzielania świadczenia; ✓w przypadku osób wykonujących działalność leczniczą wyłącznie w miejscu wezwania albo wystawiających receptę pro auctore albo receptę pro familiae — numer telefonu kontaktowego do osoby wystawiającej receptę

➢identyfikator miejsca udzielania świadczeń, czyli identyfikator, o którym mowa w art. 17c ust. 4 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (RPWDL)

Dane osoby wystawiającej receptę:

➢imię lub imiona i nazwisko

➢ kwalifikacje zawodowe (w tym tytuł zawodowy)

➢ identyfikator pracownika medycznego, o którym mowa w art. 17c ust. 5 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (najczęściej NPWZ)

➢numer telefonu do bezpośredniego kontaktu

➢podpis elektroniczny osoby wystawiającej receptę albo osoby upoważnionej do wystawienia recepty

Dane przepisanego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego:

➢nazwa powszechnie stosowana (międzynarodową) lub nazwa handlowa produktu leczniczego albo rodzajowa lub handlowa nazwa środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego lub ich nazwa skrócona, która pozwala jednoznacznie określić przepisany produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny,

➢postać, w jakiej produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny ma być wydany, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej postaci,

➢dawka produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, jeżeli występuje w więcej niż jednej dawce,

➢ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego (szczególne zasady dotyczą np. leku recepturowego),

➢sposób dawkowania produktu leczniczego albo sposób stosowania w przypadku wyrobów medycznych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego

Data realizacji recepty:

➢data wystawienia recepty,

➢data realizacji recepty „od dnia”, a jeżeli nie dotyczy — znak „X”

Unikalny numer identyfikujący receptę:

➢system informatyczny sam nadaje ten numer

E-recepta refundowana –dodatkowe dane

Dane pacjenta, który jest obcokrajowcem:

➢numer poświadczenia w przypadku korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, a w razie braku tego poświadczenia — nr dokumentu uprawniającego do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, wystawionego przez właściwą instytucję zagraniczną;

➢numer paszportu albo innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość — w przypadku cudzoziemca niebędącego osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, a w przypadku osoby posiadającej Kartę Polaka — jej numer

Identyfikator oddziału wojewódzkiego NFZ właściwy dla miejsca zamieszkania pacjenta:

➢identyfikatory zamieszczone są w załączniku do rozporządzenia w sprawie recept;

➢od 1 lipca 2020 identyfikator ten nie jest wymagany

Kod uprawnień dodatkowych pacjenta – jeżeli dotyczy

➢kody zamieszczone są w załączniku do rozporządzenia w sprawie recept;

➢w przypadku osób nieubezpieczonych posiadających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych odpowiedni identyfikator :

➢„BW” — dla pacjenta posiadającego uprawnienia określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 i art. 54 ust. 1 ustawy - bezdomny posiadający decyzję wójta, burmistrza, prezydenta miasta

➢ „DN” — dla pacjenta posiadającego uprawnienia określone w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy – dzieci do 18 r. ż. posiadające obywatelstwo polskie

➢„CN” — dla pacjenta posiadającego uprawnienia określone w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy – kobiety w ciąży, połogu posiadające obywatelstwo polskie

➢„IN” — dla pacjenta innego niż ubezpieczony, posiadającego uprawnienia do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej zgodnie z przepisami wymienionymi w art. 12 ustawy – m.in. osoby uzależnione korzystające z leczenia

Symbol państwa odpowiedniego dla instytucji właściwej dla osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji

Odpłatność produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego:

➢Poziomy odpłatności

▪bezpłatnej (do wysokości limitu),

▪ ryczałtowej,

▪30%

▪50%

UWAGA!

➢Należy pamiętać przy wystawianiu recepty na lek refundowany, żeby dokładnie sprawdzać na obwieszczeniu wskazania oraz opakowania i moc, gdyż czasem leki są refundowane wyłącznie w określonych w obwieszczeniu konkretnych wskazaniach (albo off label), opakowaniach czy mocy

Kiedy pacjent wykupuje lek z refundacją?

➢gdy lek jest na obwieszczeniu Ministra Zdrowia w sprawie wykazu leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenie-ministra-zdrowia-z-dnia-21-pazdziernika-2021-r-w-sprawie-wykazu-refundowanych-lekow-srodkow-spozywczychspecjalnego-przeznaczenia-zywieniowego-oraz-wyrobow-medycznych-na-1-listopada2021-r

➢gdy recepta jest wystawiona prawidłowo

➢gdy pacjent jest ubezpieczony albo uprawniony do ubezpieczenia

Odpowiednik

➢Przy wystawaniu recepty na lek refundowany należy się kierować nie tylko kryteriami medycznymi ale również ekonomicznymi biorąc pod uwagę nie tylko budżet państwa ale i również zasobność portfela pacjenta

➢Na obwieszczeniu jest wiele odpowiedników, czyli leków zawierających tę samą substancję czynną oraz mających te same wskazania i tę samą drogę podania przy braku różnic postaci farmaceutycznej, których cena jest niższa od ceny leku innowacyjnego

Unikalny numer identyfikujący receptę

➢W przypadku recept papierowych, oddział wojewódzki Funduszu, na wniosek osoby uprawnionej albo świadczeniodawcy, przydziela im zakresy liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty. Świadczeniodawca otrzymuje zakresy liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty, przydzielone dla wykonujących u niego zawód osób uprawnionych.

➢Po uzyskaniu zakresów liczb będących unikalnymi numerami identyfikującymi recepty w postaci papierowej osoby uprawnione albo świadczeniodawcy zaopatrują się w druki recept w postaci papierowej we własnym zakresie. Możliwy jest również wydruk recepty w trakcie jej wystawiania.

➢Osoba uprawniona albo świadczeniodawca może złożyć do oddziału wojewódzkiego Funduszu wniosek, o nadanie numeru, za pośrednictwem podmiotu zajmującego się drukiem recept.

➢ Druki recept lub zakresy liczb są wykorzystywane wyłącznie przez osoby uprawnione, którym te druki lub zakresy liczb zostały przydzielone przez oddział wojewódzki Funduszu lub świadczeniodawcę. Zakresy liczb będące unikalnymi numerami identyfikującymi recepty mogą być wykorzystane tylko raz.

Kto może wystawić receptę z refundacją?

Definicję osoby uprawnionej zawiera art. 1 pkt 14 ustawy o refundacji

➢Osoba posiadającą prawo wykonywania zawodu medycznego, która na podstawie przepisów dotyczących wykonywania danego zawodu medycznego, jest uprawniona do wystawiania recept zgodnie z ustawą oraz ustawą z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne oraz zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne

Receptę na lek refundowany może zgodnie z definicją wystawić KAŻDA osoba do tego uprawniona! Od 1 stycznia 2017 r. przestały obowiązywać umowy upoważniające na wystawanie recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne objęte refundacją, które lekarz podpisywał z wojewódzkim oddziałem NFZ

Obowiązki wynikające z wystawienia recepty refundowanej

➢Zgodnie z art. 48 ust. 7 ustawy o refundacji osoba wystawiająca receptę (z wyłączeniem lekarza, pielęgniarki, położnej ubezpieczenia zdrowotnego) jest obowiązana poddać się kontroli przeprowadzonej lub zleconej przez NFZ w zakresie dokumentacji medycznej dotyczącej zasadności i prawidłowości wystawiania recept na leki refundowane

Kary nakładane przez NFZ

➢Osoba wystawiająca receptę (z wyłączeniem pielęgniarki/położnej ubezpieczenia zdrowotnego) jest obowiązany do zwrotu NFZ kwoty stanowiącej równowartość kwoty refundacji wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia dokonania refundacji w przypadku:

✓wypisania recepty w okresie pozbawienia prawa wystawiania recept, o którym mowa w ust. 5 (przepisy karne);

✓wypisania recepty nieuzasadnionej udokumentowanymi względami medycznymi;

✓wypisania recepty niezgodnej z uprawnieniami świadczeniobiorcy;

✓wypisania recepty niezgodnej ze wskazaniami zawartymi w obwieszczeniach (wskazania wynikają z CHPL), o których mowa w art. 37 ust. 1 lub 4

➢W przypadku prawomocnego skazania za przestępstwo wynikające z niewłaściwie wystawianych recept oraz ustawy lub przepisów KK dotyczących działalności funkcjonariusza publicznego, oszustwa lub wyrządzenia szkody w podmiocie gospodarczym osoba uprawniona traci prawo wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne refundowane na okres:

✓jednego roku - w przypadku pierwszego skazania;

✓trzech lat - w przypadku kolejnego skazania.

➢Prezes Funduszu może przeprowadzić kontrolę realizacji uprawnień i wykonywania obowiązków wynikających z przepisów prawa podmiotów, którym ustawa przyznaje takie uprawnienia i obowiązki w zakresie:

▪zasadności wyboru leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych, stosowanych w profilaktyce, leczeniu, rehabilitacji i badaniach diagnostycznych finansowanych ze środków publicznych;

▪przestrzegania zasad wystawiania recept refundowanych oraz zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne objęte refundacją

•Należy pamiętać, iż pacjent aby mógł otrzymaćna podstawie wystawionej recepty lek z refundacją TRZEBA musi się na niej znaleźć oddział NFZ (do lipca 2020) , co do zasady odpłatność leku, dane pacjenta, dane osoby uprawnionej i podmiotu w ramach którego wystawiana jest recepta

•Recepta papierowa musi również zawierać numer, który nadaje NFZ

•W przypadku gdy na recepcie osoba uprawniona nie wpisała odpłatności ale spełnia ona przesłanki recepty refundowanej farmaceuta wydaje lek za najwyższą odpłatnością

•Wpisujemy również symbol uprawnień dodatkowych jeżeli pacjent takowe posiada (wykaz symboli znajduje się w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie recept)

Recepta transgraniczna

➢Recepta transgraniczna zawiera co najmniej następujące dane:

➢imię lub imiona i nazwisko pacjenta;

➢datę urodzenia pacjenta;

➢imię lub imiona i nazwisko osoby wystawiającej receptę;

➢kwalifikacje zawodowe osoby wystawiającej receptę (tytuł zawodowy);

➢dane do bezpośredniego kontaktu osoby wystawiającej receptę (adres poczty elektronicznej, numer telefonu lub faksu, wraz z prefiksem międzynarodowym);

➢dane dotyczące adresu miejsca udzielenia świadczenia oraz oznaczenie "Polska";

➢nazwę powszechnie stosowaną (międzynarodową) w przypadku produktu leczniczego;

➢nazwę własną, jeżeli:

▪przepisany produkt jest biologicznym produktem leczniczym lub

▪osoba wystawiająca receptę uważa, że jest ona niezbędna ze względów medycznych; w takim przypadku na recepcie zwięźle podaje powody użycia nazwy własnej;

➢postać; ➢moc; ➢ilość;

➢sposób dawkowania;

➢datę wystawienia recepty;

➢podpis własnoręczny osoby wystawiającej. Na recepcie transgranicznej nie może być przepisany produkt leczniczy o kategorii dostępności "Rpw".

➢Zwrot kosztów leku

Pacjent jest uprawniony do zwrotów kosztu leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, zawartego w danym wskazaniu w wykazie refundacyjnym (również odpowiednika przepisanego leku), który został zakupiony w aptece działającej na terytorium:

➢państwa członkowskiego UE lub EOG, na podstawie recepty wystawionej na terytorium innego niż RP państwa członkowskiego UE lub EOG przez osobę uprawnioną do wystawiania recept zgodnie z przepisami tego państwa;

➢innego niż RP państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na podstawie recepty transgranicznej Zwrot kosztów leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, dotyczy wyłącznie tych ordynowanych zgodnie z potwierdzonymi w dokumentacji medycznej wskazaniami, odpowiadającymi zakresowi wskazań objętych refundacją dla danego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, określonemu w wykazie refundacyjnym

Zwrot refundacji przez NFZ

Fundusz dokonuje zwrotu kosztów w wysokości odpowiadającej kwocie:

➢limitu finansowania danego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, zawartych w danym wskazaniu w wykazie refundacyjnym, z uwzględnieniem odpłatności z niego wynikającej

Dawkowanie

E-recepta

Pielęgniarka i położna może przepisać: dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania, w tym w przypadku produktu leczniczego antykoncepcyjnego wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego.

Recepta papierowa

Pielęgniarka i położna może przepisać:

➢ilość leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 120- dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania;

➢ilość leku antykoncepcyjnego przeznaczoną do 60-dniowego stosowania - wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego.

Daty ważności recepty

E-recepta ważna jest 180 dni, za wyjątkiem e-recepty na:

➢ antybiotyk (ważność 7 dni),

➢lek odurzający i psychotropowy (ważność 30 dni),

➢preparat immunologiczny (ważność 120 dni).

Recepta papierowa Ważna jest 30 dni, za wyjątkiem recepty papierowej na:

➢antybiotyk (ważność 7dni)

➢Lek antykoncepcyjny (ważność 60 dni)- wyłącznie w ramach kontynuacji

➢Lek odurzający i psychotropowy (ważność 30 dni)

➢Preparat immunologiczny (ważność 120 dni)

Ilość jednorazowo wystawionych recept

E-recepta

➢Na 1 recepcie znajduje się jeden lek

➢Kilka e-recept ujmowanych jest w tzw. receptę zbiorczą (pakiet recept).

➢ Każdą e-receptę, w tym e-recepty objęte pakietem recept, pacjent może zrealizować w innej aptece.

Recepta papierowa

Pielęgniarka i położna może wystawić do 4 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 120 dni.

Wystawienie e-recepty

Dokumentem recepty, jest dokument elektroniczny, widoczny na ekranie monitora w oprogramowaniu gabinetowym.

Dokument ten jest podpisywany podpisem elektronicznym (lekarz ma możliwość podpisania e-recepty certyfikatem ZUS — tym samym, który służy do podpisywania eZLA, profilem zaufanym, podpisem osobistym w e-Dowodzie Osobistym lub podpisem kwalifikowanym).

Co otrzymuje pacjent po wyjściu z gabinetu?

Pacjent wychodząc z gabinetu lekarskiego może otrzymać:

➢SMS (wysłany z systemu P1), w którym podany będzie 4-cyfrowy kod dostępu — pacjent podaje w aptece kod wraz ze swoim numerem PESEL

➢ e-mail z informacją o wystawionej e-recepcie w postaci pliku PDF — pacjent udostępnia farmaceucie kod kreskowy na ekranie telefonu lub podaje 44-cyfrowy klucz dostępu z pliku PDF (albo 4-cyfrowy kod dostępu z pliku PDF wraz z numerem PESEL). Pacjent może też udostępnić informację o e-recepcie korzystając z Internetowego Konta Pacjenta lub z aplikacji mObywatel.

➢wydruk informacyjny o wystawionej e-recepcie — wydrukowany dokument lekarz przekazuje pacjentowi (nie trzeba podpisywać wydruku ani stawiać pieczątek). Farmaceuta sczytuje dane z wydruku i zwraca go pacjentowi. Może on objąć maksymalnie 5 e-recept, czyli maksymalnie 5 leków.

Żeby otrzymywać powiadomienia o e-receptach za pomocą SMS-a lub e-maila pacjent musi zaznaczyć na swoim Internetowym Koncie Pacjenta (IKP), że chciałby otrzymywać powiadomienia — właśnie SMS-em lub e-mailem.

➢IKP jest dostępne pod adresem pacjent.gov.pl, a do zalogowania się na IKP niezbędne jest posiadanie profilu zaufanego.

Podłączenie do systemu

Podmioty lecznicze oraz praktyki zawodowe podłączają się do Systemu P1 za pomocą konta w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą rpwdl.csioz.gov.pl po zalogowaniu się do tego systemu:

➢rpwdl.csioz.gov.pl/P1-DS-DU_Podrecznik_uzytkownika_RPWDL.pdf Pod poniższym linkiem można obejrzeć film instruktażowy, który krok po kroku prowadzi przez proces składania wniosku:

➢ youtube.com/playlist?list=PLzPRusQntEImGVr--SxCPg90OCA91HoCn

W jaki sposób można otrzymać numer OID dla podmiotu leczniczego

Każdy podmiot wykonujący działalność leczniczą wnioskując o dostęp do systemu P1 poprzez dedykowany formularz wraz z certyfikatami generowanymi przez system P1, otrzymuje identyfikator OID.

Wniosek może złożyć administrator podmiotu zgłoszony w RPWDL.

Co należy zrobić, żeby złożyć wniosek, opisuje szczegółowo instrukcja:

➢rpwdl.csioz.gov.pl/P1-DS-DU_Podrecznik_uzytkownika_RPWDL.pdf, ➢a także film instruktażowy: youtube.com/playlist?list=PLzPRusQntEImGVr-- SxCPg90OCA91HoC

Do czego służy identyfikator OID?

OID (ang. Object Identifier) to unikalny identyfikator podmiotu leczniczego/ praktyki zawodowej, dzięki któremu w momencie wystawiania e-recepty system P1 będzie w stanie zweryfikować, czy podmiot, w którym wystawiana jest e-recepta, jest podmiotem do tego uprawnionym.

Kiedy praktyka zawodowa ma zgłosić gotowość podłączenia do systemu?

Podmioty lecznicze/praktyki zawodowe są zobowiązane do zgłoszenia gotowości podłączenia swoich systemów do systemu P1 oraz do podłączenia się do tego systemu do dnia 31 grudnia 2019 r

Jak podmiot leczniczy ma zgłosić gotowość do podłączenia do systemu P1?

Złożenie wniosku o dostęp do Systemu P1, jego pozytywne rozpatrzenie i otrzymanie certyfikatów P1 jest rozumiane jako deklaracja gotowości do podłączenia do Systemu P1.

W przypadku praktyk indywidulanych lub grupowych, które skorzystają z aplikacji gabinet.gov.pl, wystarczy zalogowanie do aplikacji i wystawienie e-recepty za jej pośrednictwem (nie ma konieczności podłączania się do systemu P1 przez RPWDL).

Jak pielęgniarki zatrudnione w podmiocie leczniczym mogą zacząć wystawiać e-receptę?

Podmiot leczniczy (właściciel, kierownik etc.) powinien złożyć wniosek o założenie konta w P1 i wygenerować certyfikat poprzez RPWDL (rpwdl.csioz.gov.pl) oraz odpowiednio zaktualizować oprogramowanie o funkcjonalność e-recepty.

Należy też wyposażyć się w narzędzie do podpisywania e-recept, tj. certyfikat ZUS, podpis osobisty w e-Dowodzie Osobistym, profil zaufany lub podpis kwalifikowalny

Wystawianie e-recepty w ramach praktyki zawodowej

W przypadku praktyk pielęgniarskich należy złożyć wniosek o założenie konta w P1 i wygenerować certyfikat poprzez RPWDL dostępny pod linkiem (rpwdl.csioz.gov.pl) oraz odpowiednio zaktualizować oprogramowanie o funkcjonalność e-recepty. Wystawianie e-recept jest też możliwe poprzez skorzystanie z bezpłatnej aplikacji gabinet.gov.pl udostępnionej przez CSIOZ. Należy też wyposażyć się w narzędzie do podpisywania e-recept, tj. certyfikat ZUS, podpis osobisty w e-Dowodzie Osobistym, profil zaufany lub podpis kwalifikowalny

Czy można poprawić błędnie wystawioną e-receptę?

W przypadku błędu na e-recepcie należy wystawić nową e-receptę, a błędną anulować. Podobnie należy postąpić w razie uznania, ze np. zasadna jest zmiana sposobu dawkowania leku.

Dane do kontaktu z CSIOZ

Najważniejsze informacje dotyczące e-recepty znaleźć można na stronie ezdrowie.gov.pl.

W razie pytań, można się również kontaktować dzwoniąc na infolinię 19 457 lub wysyłając e-mail na adres: e-recepta@csioz.gov.pl.

.....................................................................................................................................................................

cd. wykładu z dn.07.01.2023

Kto ma uprawnienia do ordynowania leków i wypisywania recept

Kto ma uprawnienia do ordynowania leków i wypisywania recept

Standard kształcenia pielęgniarek i położnych

Zgodnie z art. 15a ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 576 z póź. zm.) :

1. W ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo samodzielnie:

• ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty,

• ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty – jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.

• recepty na leki, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, niezbędne do kontynuacji leczenia, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie;

• zlecenia na wyroby medyczne.

Zgodnie z art. 15a ust. 7 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej ( tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 576 z póź. zm.) obowiązek ukończenia kursu specjalistycznego, o którym mowa w art. 15a ust. 1 i 2, nie dotyczy pielęgniarek i położnych, które w ramach kształcenia w szkołach pielęgniarskich i w szkołach położnych lub w ramach szkolenia specjalizacyjnego nabyły wiedzę objętą takim kursem.

Standardy kształcenia na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo wprowadzające szczegółowe efekty kształcenia z zakresu ordynowania leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych oraz wystawiania na nie recept albo zleceń w ramach samodzielności zawodowej lub realizacji zleceń lekarskich, obowiązują od roku akademickiego 2016/2017 - w przypadku studiów pierwszego stopnia i od roku 2017/2018 – w przypadku studiów drugiego stopnia, zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11 sierpnia 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (Dz. U. poz. 1332). Oznacza to, że pielęgniarki i położne, które rozpoczęły kształcenie w zawodzie (w przypadku studiów pierwszego stopnia) od roku akademickiego 2016/2017, posiadają kompetencje do wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, niezbędne do kontynuacji leczenia oraz zleceń na wyroby medyczne – w ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji.

Natomiast pielęgniarki lub położne, która rozpoczęły kształcenie na uzupełniających studiach magisterskich na kierunku pielęgniarstwo lub kierunku położnictwo (studia II stopnia) od roku akademickiego 2017/2018, posiadają kompetencje do ordynowania leków zawierających określone substancje czynne oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiania na nie recepty oraz ordynowania określonych wyrobów medycznych, w tym wystawiania na nie zlecenia albo recepty w ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych.

W związku z powyższym absolwenci tych kierunków nie są zobowiązani do ukończenia kursu specjalistycznego w ww. zakresie.

...................................................................................................................................................................

c.d. wykładu z dn.07.01.2023

Recepty - podstawy prawne

Recepty

Rok 2014/2015 nowa sytuacja prawna dla środowiska pielęgniarek i położnych:

• Nowe uprawnienia w praktyce zawodowej pielęgniarki i położnej

• Zwiększenie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarki i położnej

Ogólne założenia zmian i korzyści z nich wynikające:

• poprawa dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej

• efektywniejsze wykorzystanie czasu pracy członków zespołu terapeutycznego

• zmniejszenie obciążenia pracą części personelu medycznego

• wykorzystanie umiejętności, wiedzy, doświadczenia i poziomu wykształcenia zawodowego pielęgniarek i położnych

• poprawa statusu zawodowego pielęgniarek i położnych

USTAWA z dnia 22 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw:

• Pielęgniarki położne posiadające dyplom ukończenia studiów II stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo lub posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa, uzyskały prawo do:

• Samodzielnej ordynacji leków zawierających określone substancje czynne, w tym do wystawianie na nie recept

• Samodzielnej ordynacji środków spożywczych specjalnego przeznaczenia, w tym do wystawianie na nie recept

• Samodzielnej ordynacji wyrobów medycznych, w tym do wystawiania na nie recept lub zleceń jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie

• Pielęgniarki i położne posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej I stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo uzyskały prawo do uzyskały prawo do:

• Wystawiania recept na leki niezbędne do kontynuacji leczenia (z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe ) -w ramach realizacji zleceń lekarskich

• Wystawiania recept na środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego niezbędne do kontynuacji leczenia -w ramach realizacji zleceń lekarskich jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie

ROZPORZĄDZENIE MZ z dnia 28 października 2015 r. w sprawie recept wystawianych przez pielęgniarki i położne

• ROZPORZĄDZENIE MZ z dnia 18 stycznia 2018 r.

• w sprawie wykazu substancji czynnych zawartych w lekach, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych ordynowanych przez pielęgniarki i położne oraz wykazu badań diagnostycznych, na które mają prawo wystawiać skierowania pielęgniarki i położne

• Zgodnie z art. 15a ust. 7 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej ( tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 576 z póź. zm.) obowiązek ukończenia kursu specjalistycznego, o którym mowa w art. 15a ust. 1 i 2, nie dotyczy pielęgniarek i położnych, które w ramach kształcenia w szkołach pielęgniarskich i w szkołach położnych lub w ramach szkolenia specjalizacyjnego nabyły wiedzę objętą takim kursem.

• Standardy kształcenia na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo wprowadzające szczegółowe efekty kształcenia z zakresu ordynowania leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych oraz wystawiania na nie recept albo zleceń w ramach samodzielności zawodowej lub realizacji zleceń lekarskich, obowiązują od roku akademickiego 2016/2017 - w przypadku studiów pierwszego stopnia i od roku 2017/2018 – w przypadku studiów drugiego stopnia, zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11 sierpnia 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (Dz. U. poz. 1332).

Nowe obowiązki – większa odpowiedzialność

• Potrzeba dodatkowego kształcenie personelu medycznego

• kursy specjalistyczne

• Potrzeba cyfrowych narzędzi wspierających pracę personelu medycznego

• systemy desktopowe

• oprogramowania webowe

• aplikacje mobilne –m-zdrowie

Recepta to

• Polecenie osoby wystawiającej skierowanie do farmaceuty odnośnie sporządzenia, oznaczenia i wydania określonego leku

• Dokument księgowy w rozliczeniu między apteką a NFZ

Recepta jest wystawiana w postaci:

• Elektronicznej • Papierowej

• Receptę w postaci papierowej wystawia się w przypadku:

1.braku dostępu do systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2020 r. poz. 702, z późn. zm.), umożliwiającego wystawienie e-recept;

2.recepty transgranicznej;

3.recepty dla osoby o nieustalonej tożsamości;

4.recepty na produkt leczniczy nieposiadający pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i sprowadzany z zagranicy na warunkach i w trybie określonych prawem.

Rodzaje recept

• Rp. – recepta na której można przepisać zarówno leki pełnopłatne jak i refundowane

• Rpz. – wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania

• Rpw – recepta na której wypisywane są leki z grupy I V i IV P, może tu być wypisany jeden lek z dawkowaniem (środki odurzające lub substancje psychotropowe)

• Lz – produkty lecznicze stosowane wyłącznie w lecznictwie zamkniętym.

• Recepty weterynaryjne

• Recepty „pro autore” lub „pro familiae” wypisywanie dla siebie lub dla rodziny

Kody uprawnień dodatkowych

• IB – inwalidzi wojenni i ich współmałżonkowie

• IW – inwalidzi wojskowi

• ZK – zasłużeni honorowi Dawcy Krwi i przeszczepu

• AZ – pracownicy i byli pracownicy zakładów azbestowych

• PO – osoby wykonujący powszechny obowiązek obronny

• CN – nieubezbieczona kobieta w okresie ciąży, porodu, połogu

• DN – nieubezpieczeni do 18 r życia

• IN – osoby nieubezpieczone ale mające prawo do świadczeń zdrowotnych

• WP – członkowie rodzin żołnierz

DOKUMENTY POTWIERDZAJĄCE UPRAWNIENIA SPECJALNE

Zasady wystawiania i realizacji recept

• Leki refundowane to leki za które pacjent płaci tylko część ceny lub otrzymuje je bezpłatnie a pozostałą część ceny pokrywa NFZ ze składem ubezpieczeniowych

Zasady refundacji

• Ostateczny koszt leku wystawianego w aptece jest różnicą między ceną detaliczną a kwotą refundowaną za ten lek.

• Zależy ona od:

• Rodzaju leku

• Rodzaju choroby

• Ceny leku

• Dodatkowych uprawnień pacjenta

Zasady refundacji

• Leki objęte refundacją są wymienione w następujących grupach

• Leki podstawowe – opłata ryczałtowa: 3,20 za 1 opakowanie

• Leki uzupełniające – odpłatność 30% lub 50% ceny leku

• Leki recepturowe – odpłatność 8 zł za ilość określoną w wykazie leków dla poszczególnych form sporządzanych leków

Przepisywanie leku

• W części recepty dotyczącej zleconych pacjentowi leków powinny się znaleźć:

• nazwa handlowa leku lub nazwa substancji czynnej (międzynarodowa),

• postać, jeśli lek jest zarejestrowany w więcej niż jednej postaci,

• dawkę, jeśli lek jest zarejestrowany w większej niż jedna dawce,

• w przypadku leku recepturowego nazwę i ilość surowców farmaceutycznych, które mają być użyte do jego sporządzenia

Zasady przepisywania recept

• Bez sposobu dawkowania można przepisać lek w ilości dwóch najmniejszych zarejestrowanych opakowań.

• Podając sposób dawkowania można przepisać ilość leku niezbędną pacjentowi do maksymalnego 90 dniowego stosowania.

• Jeżeli nie przepisano dawki leku, a lek występuje w rożnych dawkach, to wydajemy najniższą dawkę dopuszczoną do obrotu.

Odpłatność

• Jeżeli lek występuje w wykazie w jednej odpłatności, a lekarz nie zaznaczy przy nim znaku „X” lub 100% - wydajemy go w występującej odpłatności,

• Jeżeli lek występuje w wykazie w co najmniej dwóch odpłatnościach, a lekarz nie zaznaczył przy nim znaku „X” lub 100% wydajemy za najwyższą odpłatnością z wykazu.

• Jeżeli lek występuje w wykazie w co najmniej dwóch odpłatnościach, a lekarz zamieścił przy nim znak „P” wydajemy go z najniższą odpłatnością z wykazu

Leki refundowane mogą być przepisywane wyłącznie na:

• drukach recept zgodnych ze wzorem określonym w załączniku nr 6 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz. U. 2018 r. poz. 745 ze zm.) – recepty w postaci papierowej

• Na jednej recepcie w postaci papierowej przepisuje się do pięciu produktów leczniczych gotowych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, lub wyrobów medycznych albo jeden produkt leczniczy

• drukach recept zgodnych ze wzorem określonym w załączniku nr 7 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz. U. 2018 r. poz. 745) – recepty w postaci papierowej na produkt leczniczy posiadający kategorię dostępności „Rpw”. recepturowy.

• Na tego typu receptach można wypisać tylko jeden preparat zawierający środki odurzające lub substancje psychotropowe. Na tej recepcie nie można przepisywać innych produktów leczniczych.

• Recepty, na których przepisano preparaty zawierające środki odurzające grupy I-N lub substancje psychotropowe grupy II-P, są realizowane nie później niż w ciągu 30 dni od daty ich wystawienia, z wyjątkiem recept na sprowadzenie z zagranicy produktów leczniczych, zawierających w swoim składzie środki odurzające lub substancje psychotropowe, nieposiadających pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, niezbędnych dla ratowania życia lub zdrowia pacjentów, które realizowane są w terminie 120 dni.

Wydawanie leków refundowanych

• Refundowane leki wydajemy tylko w pełnych opakowaniach w ilości maksymalnie zbliżonej, ale mniejszej niż przepisana,

• Możemy dzielić opakowania refundowane wyłącznie:

• antybiotyków do stosowania wewnętrznego,

• leków parenteralnych,

• środków odurzających o kategorii dostępności „Rpw”,

• leków z grupy II-N, III-P oraz IV-P

Korygowanie recept

• Na recepcie mogą być wykonywane poprawki wyłącznie przez osobę wystawiającą receptę oraz muszą być każdorazowo podbite pieczątką i podpisane.

Korygowanie recept przez farmaceutę

• Co można korygować?! (poprawiać, a nie dopisywać!!!) na rewersie recepty. Błędnie lub nieczytelnie wpisane:

• dane świadczeniodawcy,

• dane pacjenta,

• PESEL,

• numer prawa wykonywania zawodu,

• indywidualny nr recepty, przedstawiony również w postaci kodu kreskowego.

Kategorie dostępności

• Każdemu produktowi leczniczemu przypisana jest kategoria dostępności, która umieszczona jest na opakowaniu zewnętrznym lub bezpośrednim.

• Leki dopuszczone do obrotu otrzymują jedną z następujących kategorii dostępności:

• OTC – leki wydawane bez przepisu lekarza,

• Rp. – wydawane z przepisu lekarza,

E - recepta

• Recepta elektroniczna, to cyfrowa wersja dotychczasowej recepty w wersji papierowej.

• Od dnia 8 stycznia 2020 r. recepty są wystawiane tylko w postaci elektronicznej, z kilkoma, ściśle określonymi wyjątkami dotyczącymi recept: pro auctore, pro familiae, transgranicznych, dla osoby o nieznanej tożsamości (NN), które dalej będą wystawiane w wersji papierowej.

• Recepty w postaci papierowej będą wystawiali także lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki lub położne, którzy są obywatelami jednego z krajów UE i czasowo wykonują swój zawód w Polsce.

• Ponadto receptę w wersji papierowej będzie można wystawić w sytuacji braku dostępu do systemu informatycznego, który umożliwia gromadzenie i przesyłanie e-recept.

Osoba uprawniona do wystawiania e-recept

• Do wystawienia e-recepty uprawnione są osoby o których mowa w art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 357, z późn. zm.), dokładnie tak samo jak w przypadku recepty papierowej, tj.: farmaceuci, lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne oraz felczerzy i starsi felczerzy.

Informacja o wystawionej e-recepcie

• Dokumentem, który wystawia osoba uprawniona jest dokument elektroniczny, widoczny na ekranie komputera w oprogramowaniu do obsługi gabinetu lekarskiego. Ten dokument nie jest drukowany, ale jest udostępniany poprzez system informatyczny aptece, do której uda się pacjent w celu zakupu leków.

• Pacjent, na zakończenie wizyty, może otrzymać informację o wystawionej e-recepcie w postaci wydruku lub w postaci pliku pdf wysłanego na swój adres e-mailowy. Taka informacja o wystawionej e-recepcie zawiera dane, jakie dotąd można było zobaczyć na recepcie papierowej, m. in. dotyczące przepisanych leków (nazwa, ilość, dawkowanie, skład leku recepturowego, sposób dawkowania), datę wystawienia, datę realizacji, dane lekarza wystawiającego receptę. Co ważne, zawiera również specjalny kod, który w aptece umożliwi zidentyfikowanie e-recepty w systemie i wydanie leku.

Termin realizacji e-recepty

• Termin realizacji recepty elektronicznej nie może przekroczyć 365 dni od daty jej wystawienia lub podanej daty realizacji.

• Przy czym najczęściej ważność e-recepty wynosi 30 (trzydzieści) dni od daty jej wystawienia lub od wyznaczonej daty realizacji - jeśli taka została określona na recepcie.

• Termin realizacji e-recepty nie może przekroczyć:

• 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji „od dnia”;

• 7 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji „od dnia” dla recepty na antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego.

Ilość leku potrzebna do stosowania u pacjenta przepisana na e-recepcie

• Zgodnie ze zmianami w przepisach, które zaczęły obowiązywać we wrześniu 2019 r., lekarz, lekarz dentysta, felczer oraz starszy felczer może jednorazowo na e-recepcie przepisać pacjentowi ilość leku potrzebną do stosowania maksymalnie przez 360 dni, obliczoną na podstawie podanego dawkowania.

• Pielęgniarki i położne mogą jednorazowo na recepcie w postaci elektronicznej wypisać ilość leku potrzebną na 180 dni leczenia według określonego na niej dawkowania.

Ilość leków wypisywanych na e- recepcie

• Na jednej e-recepcie może być przepisany jeden produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny, w ilości jednego lub więcej opakowań.

• E-recepta jest więc odpowiednikiem jednej pozycji na recepcie papierowej, natomiast odpowiednikiem całej dotychczasowej recepty papierowej jest tzw. recepta zbiorcza /pakiet recept, z maksymalnie 5 e-receptami.

• Każda z e-recept w takiej recepcie zbiorczej może być zrealizowana (wykupiona) niezależnie – w innej aptece lub w innym terminie niż pozostałe, z zachowaniem terminu ważności e-recepty.

Wydawanie odpowiedników w związku z wystawieniem e- recepty

• Przepisy dotyczące proponowania oraz wydawania przez farmaceutę odpowiedników, gdy pacjent realizuje e-receptę, są takie same jak w momencie realizacji recepty papierowej. Również w przypadku erecepty jest możliwa zamiana przepisanego na niej leku na odpowiednik.

Uprawnienia dodatkowe pacjentów

• E-recepta może zawierać informacje o uprawnieniu pacjenta do skorzystania z bezpłatnych leków dla osób po 75 roku życia, kobiet w ciąży, oraz innych uprawnieniach dodatkowych pacjenta (np. inwalida wojenny, honorowy dawca krwi itp.). Tak samo jak w przypadku recept papierowych, leki zgodnie z przysługującymi uprawnieniami dodatkowymi wydaje się po okazaniu odpowiednich dokumentów potwierdzających prawo do skorzystania z nich.

Recepta transgraniczna

• Daje prawo pacjentowi do otrzymania leku na terenie Unii Europejskiej w innym państwie członkowskim niż państwo jej wystawienia.

• Osoba wystawiające może wystawić taką receptę, wyłącznie na wniosek pacjenta, który zamierza ją zrealizować w innym niż Polska państwie członkowskim UE.

Recepta transgraniczna

1. imię lub imiona i nazwisko pacjenta;

2. datę urodzenia pacjenta;

3. imię lub imiona i nazwisko osoby wystawiającej receptę;

4. kwalifikacje zawodowe osoby wystawiającej receptę (tytuł zawodowy);

5. dane do bezpośredniego kontaktu osoby wystawiającej receptę (adres poczty elektronicznej, numer telefonu lub faksu, wraz z prefiksem międzynarodowym);

6. dane dotyczące adresu miejsca udzielenia świadczenia oraz oznaczenie „Polska”;

7. nazwę powszechnie stosowaną (międzynarodową) w przypadku produktu leczniczego;

8. nazwę własną, jeżeli: a) przepisany produkt jest biologicznym produktem leczniczym lub b) osoba wystawiająca receptę uważa, że jest ona niezbędna ze względów medycznych; w takim przypadku na recepcie zwięźle podaje powody użycia nazwy własnej;

9. postać;

10.moc;

11.ilość;

12.sposób dawkowania;

13.datę wystawienia recepty;

14.podpis własnoręczny osoby wystawiającej.

• Recepta wystawiona w innym państwie niż Rzeczpospolita Polska, niebędąca receptą transgraniczną, jest realizowana za pełną odpłatnością, jeżeli zawiera następujące dane:

1.imię lub imiona i nazwisko pacjenta;

2.adres pacjenta;

3.nazwę powszechnie stosowaną (międzynarodową) albo nazwę handlową;

4.postać; 5.moc; 6.ilość;

7.datę wystawienia recepty;

8.dane osoby wystawiającej receptę w formie nadruku lub pieczęci i podpis osoby wystawiającej receptę.

Recepta transgraniczna

• jest realizowana za pełną odpłatnością,

• nie może być na niej przepisany produkt leczniczy o kategorii dostępności „Rpw”,

• recepta która nie została zrealizowana w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, może zostać zrealizowana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za pełną odpłatnością,

• może zostać zrealizowana z uwzględnieniem odpłatności, o której mowa w art. 6 ust. 2 o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 357, z późn. zm.), bez weryfikacji danych właściwych wyłącznie dla recepty transgranicznej.

• Po powrocie pacjent może wystąpić o zwrot poniesionych kosztów do poziomu refundacji wg. art. 42c ust. 1 pkt 3 lub 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.).

Termin realizacji recept

• Termin realizacji recepty nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji „od dnia”, a w przypadku recepty w postaci elektronicznej termin ten osoba uprawniona, kierując się aktualną wiedzą medyczną, oznacza na 365 dni. Recepta w postaci elektronicznej, na której nie oznaczono terminu realizacji recepty, nie może być zrealizowana po upływie 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na niej daty realizacji „od dnia”.

• Termin realizacji recepty na antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego nie może przekroczyć 7 dni od daty jej wystawienia, albo naniesionej na recepcie daty realizacji "od dnia".

• Termin realizacji recepty na leki środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego sprowadzane z zagranicy w ramach importu docelowego nie może przekroczyć 120 dni od daty jej wystawienia. W przypadku realizacji recept na import docelowy wymagane jest również przedłożenie w aptece prawidłowo wypełnionego i potwierdzonego zapotrzebowania na lek, którego termin ważności nie może przekroczyć 60 dni od daty jego zatwierdzenia przez Ministra właściwego ds. Zdrowia w części B.

• Termin realizacji recepty na preparaty immunologiczne, wytwarzane indywidualnie dla pacjenta, nie może przekroczyć 120 dni od daty jej wystawienia.

• Termin realizacji recepty na środki odurzające, substancje psychotropowe, preparaty zawierające te środki lub substancje oraz prekursory kategorii 1 nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia.

• E-recepta jest ważna (tj. możliwa do realizacji) przez 365 dni od dnia jej wystawienia lub oznaczenia „daty realizacji od”, jeżeli w części graficznej e-recepty oznaczono „datę realizacji do” na 365 dni. W przypadku braku takiego oznaczenia - e-recepta jest ważna 30 dni. Powyższe zasady nie dotyczą e-recept na antybiotyki oraz preparaty immunologiczne, których ważność wynosi zawsze odpowiednio 7 i 120 dni.

• Od dnia 1 stycznia 2020 roku termin ważności e-recepty nie może przekroczyć:

1. 30 dni od daty wystawienia lub naniesionej daty realizacji od dnia

2. na recepcie w wersji papierowej osoba uprawniona może zapisać leku na okres 120 dniowej kuracji

3. na recepcie w postaci elektronicznej osoba uprawniona może zapisać lek na okres 360 dni kuracji, natomiast osoba realizująca receptę wydaje jednorazowo na 180 dni kuracji.

2. 7 dni od daty wystawienia lub naniesionej daty realizacji od dnia dla recept na antybiotyki do stosowania wewnętrznego lub parenteralnego. Recepta ta również może opiewać na okres kuracji 360 dni. Zaordynowana ilość leku powinna zostać wydana w terminie 7 dni ważności recepty z uwzględnieniem jednorazowego wydania na 180 dni.

3. 120 dni od daty wystawienia na produkty lecznicze i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia sprowadzane w ramach importu docelowego oraz na produkty immunologiczne wytwarzane indywidualnie dla pacjenta. Lekarz może zaordynować na jednej recepcie produktu na okres 120 dni kuracji.

4. 365 dni od daty wystawiania lub naniesionej daty realizacji od dnia, dla recept elektronicznych, na których osoba uprawniona oznaczyła, że recepta taka ważna jest na 365 dni. Okres terapeutyczny, na jaki lekarz może zaordynować leku dla takiej recepty wynosi 360 dni. Realizacja recepty następuje z uwzględnieniem możliwości jednorazowego wydania leku na okres 180 dni.

Termin realizacji recept

30 dni od daty wystawienia dla recept na środki odurzające i substancje psychotropowe oraz preparaty zawierające te środki i substancje:

1.recepta na preparaty z grupy I-N i II- P może być wystawiona na okres 90 dni kuracji z możliwością wystawiania do trzech recept na następujące po sobie okresy nie przekraczające 90 dni kuracji.

2.recepta na preparaty z grupy II-N, III-P i IV-P może być wystawiona na okres 360 dniowej kuracji z uwzględnieniem jednorazowego wydania leku na okres 180 dni. Zaordynowana ilość leku powinna być wydania w terminie ważności e-recepty tj. w 30 dniach od daty wystawienia.

• Recepty wystawiane przez pielęgniarki i położne ważne są w analogicznych terminach jak powyższe. Natomiast okres na jaki osoba uprawniona może zapisać leku na jednej e-recepcie wynosi 180 dni kuracji wyliczone na podstawie dawkowania i ilości zaordynowanego leku.

Zasady wystawiania recept

• Pielęgniarka i położna może przepisać dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie:

• ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 120-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania;

• ilość produktu leczniczego antykoncepcyjnego przeznaczoną do 60- dniowego stosowania - wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego.

• Pielęgniarka i położna może wystawić do 4 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 120 dni.

• W przypadku recepty w postaci elektronicznej pielęgniarka i położna może przepisać dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania, w tym w przypadku produktu leczniczego antykoncepcyjnego wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego. Dla recept elektronicznych nie stosuje się zapisu dotyczącego możliwości wystawienia do 4 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 120 dni przez pielęgniarkę i położną.

Rozróżnianie recept

• Ordynacja – przedostatnia (21) cyfra w kodzie recepty to 5!

• Kontynuacja – przedostatnia (21) cyfra w kodzie recepty to 6!

• 0311…………….5. ordynacja

• 0311…………….6. kontynuacja

Jak uzyskać recepty

• Jakie druki recept możemy posiadać?

• Recepty z placówki, w której pracujemy – to recepty które możemy używać TYLKO u pracodawcy do wystawiania recept dla jego Pacjentów, czyli jeśli mój Mąż jest pacjentem w tej przychodni to mogę mu wystawić receptę – pamiętaj należy udokumentować wizytę! Numery tych recept pobiera dla nas pracodawca. Pamiętaj recepta z refundacją = zawsze sprawdź EWUŚ i wskazania do refundacji!

• 2. Indywidualna praktyka pielęgniarska/położniczą - IPP – są to recepty dla pielęgniarek i położnych prowadzących prywatną praktykę wystawiać je mogą swoim pacjentom, rodzinie.

• Nie wymagają one recept papierowych p/f i p/a. Należy prowadzić dokumentację każdej osoby, której wystawiamy recepty lub kontynuujemy. Możemy dopisać na recepcie odręcznie p/f lub p/a (ułatwia to często życie naszym bliskim). By je pisać zgłaszamy się do NFZ w celu uzyskania nr recept. Pamiętaj recepta z refundacją = zawsze sprawdź EWUŚ i wskazania do refundacji!

• 3. Recepty wystawiane przez pielęgniarki i położne dla rodziny i dla siebie:

• PRO AUCTORE – DLA SIEBIE

• PRO FAMILIAE – DLA RODZINY

• Pamiętaj ma być wpisane dokładnie jak na czerwono po łacinie!

• 1. Te recepty mogą wypisywać pielęgniarki i położne nieposiadające działalności IPP i poza placówką, w której pracują, robią to dla siebie i dla rodziny. Możesz je wypisać dla krewnych w linii prostej oraz dla powinowatych. NALEŻY ZŁOŻYĆ WNIOSEK I UDAĆ SIĘ DO NFZ W CELU WYGENEROWANIA NUMERÓW RECEPT. Pamiętaj, możesz pisać recepty ordynacyjne i kontynuację ORAZ ZAOPATRZENIE, możesz prowadzić zeszyt jak i elektroniczną dokumentację medyczną.

• Pamiętaj recepta z refundacją = zawsze sprawdź EWUŚ i wskazania do refundacji!

Jak uzyskać recepty

• NFZ – uzyskanie nr recept i umowa na refundacje.

• Należy zarejestrować się w portal personelu (recepty) – rejestracja. Wypełniamy wniosek o dostęp do portalu – dotyczy pielęgniarek i położnych, które chcą pisać recepty p/f i p/a oraz IPP. Jeśli pracujemy w przychodni to pracodawca zgłasza nas do systemu!

• Po wypełnieniu wniosku należy zaznaczyć podpunkt DOSTEP DO PORTALU WRAZ Z NUMERAMI RECEPT! WYSŁAĆ ELEKTRONICZNIE. • Następnie drukujemy wniosek i wraz z oryginałami dokumentów - dyplom ukończenia studiów magisterskich w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplomem specjalisty oraz dyplomem szkolenia jedziemy do NFZ w celu potwierdzenia danych. Po potwierdzeniu możemy w domu już drukować recepty lub wystawiać elektroniczne.

• W tym celu LOGUJEMY się do portalu personelu i logujemy się loginem i hasłem uzyskanym w NFZ. Wybieramy zakładkę RECEPTY - generowanie numerów recept.

• Pamiętaj, jeśli zaginą Ci recepty drukowane to MUSISZ zastrzec numery recept!!!

• GENEROWANIE RECEPT PAPIEROWYCH

• P/F, P/A

• ZGODNIE ZE ZŁOŻONYM WNIOSKIEM MOŻEMY WYGENEROWAĆ RECEPTY DO ORDYNACJI I DO KONTYNUACJI.

• Samodzielnie wybieramy 1 bloczek = 100 recept każdego typu – 5 i 6. Po wybraniu rodzaju recept klikamy podgląd w celu zobaczenia czy wszystko się zgadza i jak wygląda.

• Wydruk:

• SAMODZIELNY – PO 3 SZTUKI NA 1 KARTCE, NALEŻY PRZYCIĄĆ ZGODNIE Z WYMAGANYMI WYMIARAMI.

• Mamy możliwość pobrania pliku pdf do wydrukowania w drukarni oraz możemy pobrać plik .xml do wgrania do programu w przyszłości będzie skrót .xmz .

• Można zakupić gotowy papier w rozmiarze recept i na nich drukować recepty.

• Aktualnie możemy generować recepty p/f i p/a w gabinet.gov.pl – jednak nie sprawdza on naszych uprawnie czy możemy wystawiać recepty! Sprawdzi to dopiero NFZ gdy apteka dostarczy tam recepty zrealizowane!

Praktyki IPP

• Logujemy się do portalu i przechodzimy do generowania recept, również wybieramy zadeklarowane recepty i generujemy po wyborze nazwy firmy po 1 bloczku. Drukowanie tak samo.

• E- Recepty dla IPP wybrany system będzie pobierał nr recept automatycznie.

• Gabinet.gov.pl po zalogowaniu e-puap – zakładka pielęgniarka bez placówki dla każdej zarejestrowanej pielęgniarki.

• Ważna jest prawidłowa rejestracja praktyk w RPWDL co umożliwi uzyskanie dostępu P1 i certyfikatów.

• Zmiana na dzień 7/03/2020 w gabinet.gov.pl!

• Po zalogowaniu każdy ma możliwość wystawienia recept p/a i p/f, brakuje naszych placówek, w których pracujemy na „kontrakcie”.

• Pracodawca MUSI nas dodać jako personel w danej placówce i nadać nam rolę pielęgniarki lub położnej!

Podpisywanie recept

• certyfikat ZUS

• - podpis elektroniczny kwalifikowany (płatny co 2 lata)

• - profil zaufany w gabinet.gov.pl

Budowa recepty

• Na recepcie znajdują się 3 kody kreskowe:

• -REGON (nasz lub przychodni)

• - kod z nr recepty

• - kod z nr PWZ – przygotowany zgodnie z algorytmem, sposób jego przygotowania znajduje się w ustawie o receptach w załączniku – należy go wskazać w drukarni (często drukarnie o nim nie wiedzą) by można było wygenerować literę w kodzie kreskowym!!!!

• Świadczeniodawca – należy umieścić nazwę i adres IPP lub adres i nr PWZ pielęgniarki/położnej w przypadku p/f i p/a.

• Może to być pieczątką, naklejka, nadruk. Jeśli stosujemy naklejkę to w przypadku próby jej usunięcia powinno dość do zniszczenia recepty.

• Jeśli wpisujemy dane Praktyki to należy podać pełną nazwę, adres, kraj, nr REGON, telefon i mail.

• Ułatwi nam to życie w przypadku recept transgranicznych!

• Pielęgniarka i Położna z IPP może dopisać na recepcie p/f i p/a w pełnym brzmieniu, jeśli recepta jest dla rodziny lub dla niej.

• DANE PACJENTA

• Imię, nazwisko, pełne dane adresowo podane w NFZ, pesel

• Żołnierz w jednostce – adres jednostki

• Osoby bezdomne – można wpisać adres świadczeniodawcy

• Decyzje MOP – adres ośrodka

• W przypadku dziecka bez peselu – noworodek – pesel faktycznego opiekuna!

• Jeśli recepta jest dla dziecka do 18 r.ż. - obok danych wpisujemy wiek!

• Jeśli pacjent nie posiada peselu to możemy wpisać nr paszportu, inny dokument ze zdjęciem.

• Wpisujemy ten nr tylko dla pacjentów zamieszkałych w Polsce i ubezpieczonych w NFZ!

• Zawsze sprawdzamy EWUŚ!

• W przypadku bezdomnych mogę wpisać mój NFZ.

• Brak ubezpieczenia zawsze wpisać w tym miejscu X!!!

• W przypadku pacjenta z UE – kod literowy kraju, regulują to przepisy o koordynacji.

Budowa recepty

• Dział Rp.

• Tu możemy wpisać do 5 leków gotowych,

• Lub 1 lek recepturowy– możemy je jedynie kontynuować niezależnie od posiadanych uprawnień.

• Wpisujemy skład po łacinie, jeden składnik w jednej linii, zapis cito odnosi się tylko do leków recepturowych i są to max. 4 godziny na przygotowanie do odbioru!

Pomocne aplikacje

• Pharmindex

• Rodzina MP (medycyna praktyczna): eMPendium

• Rodzina drWigdet: gabinet, baza leków, interakcje, recepty, normy i skale, icd10, chpl, calcmed,

• ewuś, icd9, pes, lep, dr100

• Rodzina Aptekarz – baza leków, recepturowy, interakcje

• Mobit scaner – zgłaszanie działania niepożądanego

• Inne – leki u dzieci, ekg vademecum, warto sprawdzać czy pojawiają się nowe aplikacje pomocne w

• pracy.

.....................................................................................................................................................................

wykład z dn. 08.01.2023

REJESTRACJA i LOGOWANIE w PLATFORMIE gabinet.gov.pl

OBSŁUGA SYSTEMU

Jak skonfigurować aplikację gabinet.gov.pl by wystawiać e-recepty i przeprowadzać wizyty

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/56324/mod_resource/content/0/Jak%20skonfigurowa%C4%87%20aplikacj%C4%99%20gabinet.gov.pl%20by%20wystawia%C4%87%20e-recepty%20i%20przeprowadza%C4%87%20wizyty.mp4

filmiku pokazane jest jak założyć konto w gabinet.gov.pl

Jak wystawić e-receptę w aplikacji gabinet.gov.pl - film instruktażowy dla pielęgniarki, położnej

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/56325/mod_resource/content/0/Jak%20wystawi%C4%87%20e-recept%C4%99%20w%20aplikacji%20gabinet.gov.pl%20-%20film%20instrukta%C5%BCowy%20dla%20piel%C4%99gniarki%2C%20po%C5%82o%C5%BCnej.mp4

....................................................................................................................................................................

wykład dn. 14.01.2023

Zakładanie konta i składanie wniosków w portalu personelu NFZ

Pobieranie certyfikatu e-ZLA (ZUS) w aplikacji Gabinet.gov.pl

książeczka instruktarzowa KROK po KROKU jak założyć konto

logowanie do portalu personelu NFZ.pdf INSTRUKCJA

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/56326/mod_resource/content/1/logowanie%20do%20portalu%20personelu%20NFZ.pdf

Jak skonfigurować certyfikat ZUS w aplikacji gabinet.gov.pl

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/56363/mod_resource/content/0/jak%20skonfigurowa%C4%87%20certyfikat%20ZUS%20w%20aplikacji%20gabinet.gov.pl.mp4

DOKUMENTACJA MEDYCZNA

Przykłady:

1. Kontynuacja z krótkim badaniem:

Prośba pacjenta o przedłużenie recepty. Wg relacji pacjenta podaje, że leki przyjmuje stale.

Aktualnie dolegliwości istotnych nie zgłasza. Działań niepożądanych nie zgłasza.

Osłuchowo bez zmian, praca serca prawidłowa.

W razie niepokojących objawów pilny kontakt z lekarzem.

Przedłużono leki na podstawie dokumentacji lekarza POZ.

2. Kontynuacja ogólna:

Kontynuacja leczenia wg wcześniejszych zaleceń. Prośba pacjenta o wypisanie recepty.

Działań niepożądanych leków nie podaje.

3. Kontynuacja nadciśnienie:

Kontynuacja leczenia wg wcześniejszych zaleceń. Samopoczucie dobre,

dolegliwości i działań niepożądanych nie zgłasza. CTK 130/80 mmHg wg

książeczki samokontroli. Obrzęków nie ma/są.

4. Kontynuacja rwa kulszowa:

W trakcie leczenia z powodu rwy kulszowej. Nieznaczna/całkowita poprawa.

Leki przyjmuje wg zaleceń lekarza. Prośba o wystawienie recepty.

5. Kontynuacja antykoncepcja:

Kontynuacja leczenia wg zaleceń ginekologa. Z powodu COVID-19 utrudniony

kontakt z lekarzem. Prośba o kontynuację leczenia. Wystawiono na podstawie IKP.

Karteczkę doniesie przy następnej wizycie.

Określenie ICD 10 Kontynuacja

Z76 Osoby stykające się ze służbą zdrowia w innych okolicznościach

Z76.0 Wydanie powtórnej recepty

Wydanie powtórnej recepty na:

• przyrządy

• środki farmakologiczne

• okulary

Nie obejmuje: wydanie zaświadczenia lekarskiego (Z02.7)

powtórzenie recepty na środki antykoncepcyjne (Z30.4)

Z76.1 Nadzór zdrowotny i opieka nad podrzutkami

Z76.2 Nadzór medyczny i opieka nad innymi zdrowymi niemowlętami lub dziećmi

Opieka lekarska lub pielęgniarska bądź nadzór zdrowotny nad zdrowym niemowlęciem w następujących okolicznościach:

• złe warunki społeczno-ekonomiczne w domu

• oczekiwanie na przyjęcie do domu dziecka lub na adopcję

• choroba matki

• liczne rodzeństwo, uniemożliwiające lub utrudniające normalną opiekę

Z76.3 Zdrowa osoba towarzysząca osobie chorej

Z76.4 Inny pensjonariusz w zakładzie opieki zdrowotnej Nie obejmuje: bezdomność (Z59.0)

Z76.5 Symulacja [świadome udawanie]

Osoby symulujące chorobę (z oczywistą motywacją)

Nie obejmuje: udawane zaburzenia (F68.1)

wędrujący pacjent (F68.1)

Z76.8 Osoby stykające się ze służbą zdrowia w innych określonych okolicznościach

Z76.9 Osoby stykające się ze służbą zdrowia w nieokreślonych okolicznościach

Z71 Osoby stykające się ze służbą zdrowia w celu uzyskania konsultacji i porad niesklasyfikowanych gdzie indziej

Nie obejmuje: poradnictwo w zakresie antykoncepcji lub prokreacji (Z30–Z31)

porady seksualne (Z70.–)

Z71.0 Osoby konsultujące się w imieniu innej osoby Porada lub leczenie osoby trzeciej, która jest nieobecna Nie obejmuje: niepokój (normalny) o osobę chorą w rodzinie (Z63.7)

Z71.1 Osoba z niepokojącymi objawami, u której nie postawiono rozpoznania Niepotwierdzenie obaw o stan zdrowia

Problem okazujący się stanem prawidłowym

Niepotrzebne obawy

Nie obejmuje: obserwacja medyczna i ocena przypadków podejrzanych o chorobę lub stany podobne (Z03.–)

Z71.2 Osoby konsultujące się w celu wyjaśnienia wyników badań

Z71.3 Poradnictwo i nadzór dietetyczny

Poradnictwo i nadzór dietetyczny:

• BNO

• w zapaleniu okrężnicy

• w cukrzycy

• w alergiach pokarmowych lub nietolerancji pokarmów

• w nieżycie żołądka

• w hipercholesterolemii

• w otyłości

Z71.4 Poradnictwo i nadzór przy nadużywaniu alkoholu

Nie obejmuje: postępowanie rehabilitacyjne w związku z nadużywaniem alkoholu (Z50.2)

Z71.5 Poradnictwo i nadzór przy nadużywaniu leków lub narkotyków

Nie obejmuje: postępowanie rehabilitacyjne w związku z nadużywaniem leków lub narkotyków (Z50.3)

Z71.6 Poradnictwo w związku z paleniem tytoniu

Nie obejmuje: postępowanie rehabilitacyjne w związku z nadużywaniem tytoniu (Z50.8)

Z71.7 Poradnictwo w związku z zakażeniem wirusem [HIV]

Z71.8 Inne określone poradnictwo

Poradnictwo związane z pokrewieństwem

Z71.9 Poradnictwo, nieokreślone

Porady medyczne

...................................................................................................................................................................

c.d. wykładu z dn.14.01.2023

Recepta pro familiae

Osoba pozostająca we wspólnym pożyciu - małżonek

(Krewni w linii prostej - krewni to ci, w których płynie ta sama krew)

(Pradziadkowie, dziadkowie, rodzice, Dzieci, wnuki, prawnuki)

(Powinowaci w linii prostej (krewni małżonka)

(Pradziadkowie, dziadkowie, rodzice Dzieci, wnuki, prawnuki)

(Linia boczna do stopnia pokrewieństwa między dziećmi (w odniesieniu do osoby wystawiającej receptę) (Rodzeństwo i ich dzieci)

ORDYNOWANIE i KONTYNUACJA WYROBÓW MEDYCZNYCH ordynowanie i kontynuacja wyrobów medycznych.pdf

ORDYNOWANIE i KONTYNUACJA PRODUKTÓW LECZNICZYCH na podstawie Ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej

ordynowanie i kontynuacja produktów leczniczych.pdf

Pielęgniarka / położna mgr piel./poł. lub specjalizacja lic. piel./poł. lub specjalizacja

Kurs (lub wiedza nabyta cz. 1* cz.2*

na studiach I st. od 2016,

II st. od 2017) Art. 15a. 7.

Wypisywanie recept po uprzednim osobistym badaniu

fizykalnym pacjenta lub badaniu za

pośrednictwem systemów

teleinformatycznych lub systemów

łączności, a także po analizie dostępnej

dokumentacji medycznej pacjenta

Art. 15b. 1.

................................................................................................................

bez dokonania badania pacjenta, wystawia receptę niezbędną do

kontynuacji leczenia jeżeli jest to

uzasadnione stanem zdrowia pacjenta

odzwierciedlonym w dokumentacji

medycznej Art. 15b. 2

...............................................................................................................

w ramach realizacji zleceń w ramach realizacji zleceń

lekarskich Art. 15a. 2. lekarskich Art. 15a. 2.

................................................................................................................................................

wykład z dn. 04.02.2023 r.

PODSTAWY TERAPII WYBRANYMI PRODUKTAMI LECZNICZYMI

Ordynowanie leków i wypisywanie recept Część I Zasady stosowania terapii wybrany

Zasady stosowania terapii produktami leczniczymi - część I Mgr Ewelina Czeleń

Podstawy farmakologii ogólnej, farmakodynamiki i farmakokinetyki

Definicja leku:

• substancja chemiczna lub mieszanina surowców farmaceutycznych, które sporządzane w odpowiedniej postaci farmaceutycznej wywołują określone działanie farmakologiczne (lecznicze), przywracając prawidłową funkcję choremu narządowi lub zdrowie człowieka

• Ustawa Prawo farmaceutyczne określa:

• Produkt leczniczy: substancja lub mieszanina substancji, przedstawiona jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt, bądź podawana w w celu postawienia diagnozy albo w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne

• Ustawa Prawo farmaceutyczne wyróżnia także:

• produkt leczniczy przeznaczony do celów żywieniowych, przeznaczony do leczenia żywieniowego, odpowiednio przetworzony i produkowany, o ściśle określonym składzie, stosowanym u ludzi na zlecenie i pod kontrolą lekarza

• produkt homeopatyczny, wytwarzany z homeopatycznych substancji pierwotnych lub ich mieszanin, zgodnie z homeopatyczną procedurą wytwarzania opisaną w Farmakopei Europejskiej lub, w przypadku braku takiego opisu, w farmakopeach oficjalnie uznawanych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej lub państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)

• cd.: Ustawa Prawo farmaceutyczne wyróżnia także:

• produkt leczniczy roślinny, zawierający jako składniki czynne jedną lub więcej substancji roślinnych • produkt immunologiczny stanowiący surowicę, szczepionkę, toksynę, alergen

• produkt krwiopochodny wytwarzany przemysłowo z krwi lub jej składników (albuminy, czynnik krzepnięcia, immunoglobuliny)

• produkt radiofarmaceutyczny zawierający izotopy radioaktywne

Nazwy leków Nazwy leków

chemiczne informują o przynależności grupowej i N-acetylo-4-aminofenol

spodziewanym działaniu danego leku, są

skomplikowane

międzynarodowe (rodzajowe) wskazują na Paracetamol

podstawową budowę związku, z którego wywodzi

się dany lek, opierają się na elementach etymologicznych

nazwy chemicznej, są ustalane przez WHO

handlowe (firmowe) nadawane są przez producenta Paracetamol, Codipar, Panadol (zastrzeżone), nie mogą być używane przez innych

producentów wytwarzających identyczny lek

Substancja czynna

• substancja lub mieszanina substancji, która ma zostać wykorzystana do wytworzenia produktu leczniczego i która użyta w jego produkcji staje się składnikiem czynnym tego produktu przeznaczonym do wywołania działania farmakologicznego, immunologicznego lub metabolicznego w celu przywrócenia, poprawy lub zmiany funkcji fizjologicznych lub postawienia diagnozy medycznej

Postaci leku

Stałe

.............................................................................................................................................................

proszki odpowiednio rodrobnione substancje, zależnie od substancji chemicznej mogą być zapisywane jako proszki magistralne lub ofizynalne do użytku wewnętrznego i/lub zewnętrznego

tabletki sprasowane proszki (stosowanie doustne, podjęzykowe, poodpoliczkowe) kapsułki wykonane fabrycznie, np. z żelatynowe z umieszczonym w środku środkiem leczniczym w postaci płynnej lub stałej drażetki

drażetki tabletki powlekane, otoczone specjalną masą w celu ochrony substancji leczniczej, przedłużenia jej trwałości lub zamaskowania nieprzyjemnego smaku lub zapachu

pastylki lingwetki, twarde płaskie krążki lub tabliczki o różnych kształtach, przeznaczone do ssania, zawarte w nich substancje o działaniu miejscowym jaczęściej do dezynfekcji jamy ustnej i gardła

granulaty mieszanina sproszkowanych substancji uformowana w jednolite grudki (łatwiej od proszku pobierać i odmierzać z opakowania)

czopki przeznaczone do wprowadzania substancji leczniczych do jam ciała, np.: doodbytnicze , dopochwowe lub do cewki moczowej

mydła sole metali i keasów tłuszczowych, są związkami powierzchniowo czynnymi

mieszanki ziołowe zmieszane, wysuszone i rozdrobnione surowce roślinne

Płynne

.................................................................................................................................................................

roztwory ciekłe mieszaniny jednorodne, substancje lecznicza rozpuszczona w rozpuszczalniku (woda, alkohol, glicerol)

płukanki płyny, w których rozpuszczalnikiem jest woda, glicerol, a substancjami czynnymi środki ściągające (garbniki, boraks), lub utleniające (nadmanganian potasu, jod)

zawiesiny mieszaniny sproszkowanych substancji stałych w cieczy, w której są nierozpuszczalne

syropy stężone roztwory sacharozy w wodzie, sokach owocowych lub wyciągach roślinnych, które nadają trwałość substancjom czynnym

krople postaci leku zawierające dawkę lub dawki środków leczniczych w mniejszej objętości niż w roztworach

eliksiry środki lecznicze, olejki eteryczne, wyciągi roślinne zmniejszające drażniące działanie leków oraz rozpuszczalnik (woda oczyszczona z dodatkiem cukru i alkoholu)

Miękkie

...................................................................................................................................................................

maści do użytku zewnętrznego, np. na skórę, błony śluzowe oczu

kremy uwodnione maści przeznaczone do natłuszczania, nawodnienia i odżywienia skóry

pasty do użytku zewnętrznego, muszą zawierać conajmniej 40% substancji stałych, chrakteryzują się większą spoistością

żele koloidy o konsystencji galaretowatej

mazidła do stosowania tylko na powierzchnię skóry, do wcierań lub smarowań w celu wywołania działania miejscowego

plastry lepkie masy rozmiękające w temperaturze ciała

Inne

...........................................................................................................................................................

aerozole substancje lecznicze znajdujące się razem ze środkiem wypychającym w hermetycznie zamkniętym pojemniku, zaopatrzonym w zawór, uruchomienie powoduje uwolnienie mikrokropelek wody rozpuszczonych w powietrzu

mgły roztwory substancji leczniczej, w których rozpuszczalnikiem jest olej, spirytus lub woda, roztwory stosowane do inhalacji z wrzącą wodą (ulatniająca się para porywa cząsteczki leku, które są wdychane do dróg oddechowych)

kleiki koloidalne roztwory wodne, szybko ulegające pleśnieniu i fermentacji

emulsje zawiesiny dwóch niemieszających się cieczy, z któych jedna jest rozproszona w drugiej w postaci kuleczek

wlewy roztwory wodne, olejowe lub zawiesiny środka leczniczego podawane doodbytniczo

lakiery preparaty wysychające na powierzchni paznokci, tworzące powłokę (np. w leczeniu grzybicy paznokci

Działanie leków

• pożądane - niepożądane

• przyczynowe (etioterapeutyczne) - lek działa na przyczynę choroby

• objawowe - lek niweluje objawy

• allopatyczne - lek wywołuje objawy przeciwne do objawów chorobowych

• homeopatyczna - małe dawki leków powodują objawy podobne do chorobowych (podobne należy leczyć podobnym)

• odwracalne - trwa do czasu zmetabolizowania i wydalenia leku

• nieodwracalne - lek trwale uszkadza narząd i struktury

• ośrodkowe - lek działa na OUN (mózg, rdzeń przedłużony, rdzeń kręgowy)

• obwodowe - lek działa na tkanki i narządy inne niż OUN

Mechanizny działania leków

typ mechanizmu przykład

interakcje z receptorami błonowymi

(mechanizm receptorowy) stymulacja receptorów adrenergicznych przez sympatykomimetyki (adrenalina)

otwieranie lub zamykanie kanałów jonowych otwieranie kanałów potasowych przez aktywatory

wpływ na błonowe i wewnątrzkomórkowe

systemy transportowe hamowanie wychwytu zwrotnego monoamin przez leki przeciwdepresyjne

hamowanie lub aktywacja enzymów aktywacja plazminy przez alteplazę

zaburzenia biosyntezy w mikroorganizmach

(mechanizm chemiczny) hamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii - działanie bakteriobójcze antybiotyków

Czynniki wpływające na działanie leków

• związane z lekiem:

– dawka

– droga, miejsce i sposób podania

– postać – szybkość wchłaniania

• związane z pacjentem:

– wiek chorego - dzieci reagują szybciej

– płeć - organizm kobiety jest bardziej podatny na szkodliwe działanie leków

– czynniki genetyczne

– stan zdrowia - choroby żołądka wpływają na stopień wchłaniania

• czynniki środowiskowe:

– temperatura

– ciśnienie atmosferyczne

– przyjmowanie innych leków

Drogi podania leków

Zależne od:

- właściwości środka leczniczego

- pożądanego czasu i miejsca wystąpienia i utrzymywania się działania

- stanu i wieku pacjenta

• przez przewód pokarmowy:

– droga podjęzykowa

– droga doustna (dożołądkowa)

– droga doodbytnicza (z pominięciem krążenia wrotnego)

• wstrzyknięcia leków:

– droga dożylna – droga domięśniowa – droga podskórna – droga śródskórna

• droga wziewna

• droga naskórna

Dawkowanie leków

typowe (ND) ogólnie odpowiadające dawce jednorazowej

progowe minimalne stężenie gwarantujące efekt leczniczy

lecznicze jednorazowe (ED) - typowe dawki leków wywołujące efekt terapeutyczny

leczenie dzienne (TD) podawane w takich odstępach czasu, aby utrzymać stałe stężenie leku w organizmie warunkujące działanie terapeutyczne w ciągu 24 godzin

maksymalne jednorazowe (EMD) - maksymalne stężenie, które nie powoduje działań toksycznych i śmiertelnych

maksymalne dzienne (TMD) maksymalna dawka w ciągu 24 godzin

toksyczne powodujące objawy zatrucia

letane (LD) powodujące zgon

początkowe stosowane na początku terapii do czasu osiągnięcia oczekiwanego poziomu działania

podtrzymujące stosowane po osiągnięciu oczekiwanego efektu, służące podtrzymaniu efektu terapeutycznego

Dawkowanie leków

zależne od:

• właściwości środka leczniczego

• drogi wprowadzenia leku (domięśniowo i doodbytniczo stosuje się 3/4 dawki doustnej)

• masy ciała i wieku (dla kobiet 3/4 dawki męskiej)

• stanu pacjenta

Dawkowanie leków dla dzieci

• masa ciała

• powierzchnia ciała

• wiek

• wzór obliczenia dawki leku:

NU(dziecko) = ND(dorosły) x KO / 1,73

KO - powierzchnia ciała dziecka (m2 )

• Wzór na powierzchnię ciała (wg Wagnera):

KO=0,99xW0,73 W - masa ciała (kg)

• Miary domowe:

• łyżeczka do herbaty - 5ml

• łyżka deserowa -10 ml

• łyżka stołowa 15 ml wody

• 1ml r-ru wodnego = 20 kropli

Działania niepożądane

Monitorowanie bezpieczeństwa leków

• 1962 - FDA (Food and Drug Adrministration – Agencja żywości i leków)- system oceny skuteczności i bezpieczeństwa nowych leków - certyfikaty

• 1967 - WHO - system monitorowania niepożądanych działań leków Komitet ds. Bezpieczeństwa Leków (UK), WHO – Rejestr NDL

• 1990 - ICH - (International Conference of Harmonization) – międzynarodowy standard raportowania NDL

• 1993 - EMEA - (European Medicines Agency) – Europejska Agencja Oceny Leków (w jej strukturze - Komitet Leków Weterynaryjnych)

• Dostosowanie polskich przepisów farmaceutycznych do wymogów UE

Działania niepożądane (ADR - adverse drug reaction)

• Każda szkodliwa i niezamierzona reakcja organizmu występująca po zastosowaniu leku w dawkach przeciętnie stosowanych zgodnie ze wskazaniami (które służą zapobieganiu, diagnozie lub leczeniu)

• Zgodnie z ustawą Prawo farmaceutyczne Art.2 pkt 3a) Działaniem niepożądanym produktu leczniczego jest każde niekorzystne i niezamierzone działanie produktu leczniczego

Ciężkie niepożądane działanie produktu leczniczego

• działanie, które bez względu na zastosowaną dawkę produktu leczniczego powoduje zgon pacjenta, zagrożenie dla życia, konieczność hospitalizacji lub jej przedłużenie, trwały lub znaczny uszczerbek na zdrowiu lub inne działanie produktu leczniczego, które lekarz według swojej wiedzy uzna za ciężkie, lub chorobę, wadę wrodzoną lub uszkodzenie płodu (Ustawa Prawo farmaceutyczne)

Efekt uboczny/ zdarzenie niepożądane (AE adverse event)

• każda niepożądana reakcja, występująca u pacjenta lub osoby biorącej udział w badaniu klinicznym, niezależnie od tego czy jest uznana za związaną z danym lekiem czy też nie

Czynniki predysponujące:

• błędy w procesie leczenia

• terapia wielolekowa

• wiek: noworodki, małe dzieci, osoby w wieku podeszłym i starczym

• różnice farmakokinetyczne

• różnice genetyczne

• czynniki farmaceutyczne (postać leku, substancje pomocnicze)

Czynniki sprzyjające

cechy leku:

• właściwości farmakodynamiczne, fizykochemiczne, farmakokinetyczne, postać leku, stosowana dawka, częstość i droga podania oraz interakcje z innymi lekami

cechy osobnicze pacjenta:

• fizjologiczne: wiek, płeć, masa ciała, uwarunkowania genetyczne, ciąża, wysiłek fizyczny, sposób odżywiania

• patologiczne: choroby współistniejące,

• uczulenia na leki,

• stosowanie używek: alkohol, tytoń

• szkodliwy wpływ środowiska

Klasyfikacja kliniczna działań niepożądanych wg. Rawlins'a

Reakcje typu A

• Przewidywane - zależne od właściwości farmakologicznych leku

• interakcje między lekowe

• odwracalne i ustępują po obniżeniu dawki

• stanowią 70-80% wszystkich działań niepożądanych

• Przykłady: kaszel po zastosowaniu inhibitorów konwertazy angiotensyny

Klasyfikacja kliniczna działań niepożądanych wg. Rawlins'a

Rekcje typu B (patient reactions)

• Nieprzewidywalne - reakcje niezależne od dawki i mechanizmu działania leku często o podłożu immunologicznym, o lekkim lub ciężkim przebiegu, nawet zagrażające życiu

• stanowią 20-25% działań niepożądanych

• reakcje alergiczne, które mogą być:

– ostre i przenoszone przez immunoglobuliny typu IgE lub IgG (wstrząs anafilaktyczny, reakcje skórne) – wynikiem procesów autoimmunologicznych (układowy toczeń rumieniowaty)

– reakcją typu Arthusa, przenoszoną przez immunoglobuliny IgG i IgM (do tej grupy należy choroba posurowicza)

– wynikiem dziedzicznych skłonności czy cech np. deficyt dehydrogenazy glukozo-6 fosforanowej, nietypowy metabolizm, kumulacja toksycznych metabolitów

Różnice pomiędzy niepożądanymi działaniami leków typu A i B

Typ A Typ B

możliwe do przewidzenia nieprzewidywalne

zwykle zależne od dawki rzadko zależne od dawki

występują często występują rzadko

rzadko są powodem zgonu związane z wyższą w stosunku do typu A częstością zgonów

zmniejszenie nasilenia lub

ustąpienie po zmniejszeniu dawki zwykle wymagają przerwania podawania leku

Klasyfikacja kliniczna działań niepożądanych wg. Rawlins'a

Reakcje typu C (not true drug reactions)

• Reakcje występujące często przy podawaniu określonego leku, ale nie można jednoznacznie powiązać ich z tym lekiem

• Przykłady: zakrzepica u kobiet stosujących hormonalne środki antykoncepcyjne.

Klasyfikacja kliniczna działań niepożądanych wg. Rawlins'a

Reakcje typu D (retarded actions)

• Reakcje pojawiające się z opóźnieniem

• Przykłady: działanie teratogenne talidomidu, uszkodzenie serca po antracyklinach (nawet po 15 latach od zakończenia leczenia)

Klasyfikacja kliniczna działań niepożądanych wg. Rawlins'a

Reakcje typu E

• Reakcje występujące po nagłym odstawieniu leku, powodujące zaostrzenie objawów choroby ponad poziom na którym te objawy byłyby, gdyby leku w ogóle nie zastosowano

• Przykłady: zwiększenie poziomu gastryny prowadzące do wyrzutu HCl w żołądku po odstawieniu antagonistów receptorów H2 w żołądku

Reakcje typu F

• brak skuteczności terapii

• oporność na dany lek

Działania toksyczne

• powstają w wyniku przedawkowania leku (przekroczenie maksymalnej dawki leczniczej)

Rodzaje działań toksycznych

• Działanie hepatotoksyczne

• Działanie nefrotoksyczne

• Działanie kardiotoksyczne

• Działanie ototoksyczne

• Działanie teratogenne

• Działanie karcynogenne

Działanie hepatotoksyczne

• Uszkodzenie hepatocytów i wątroby najczęściej w wyniku biotransformacji leków zachodzącej przy współudziale cytochromu P450

• Objawia się podwyższonym stężeniem ASPAT i ALAT lub stanem zapalnym

• Paracetamol przyjmowany w dawkach przekraczających dawki lecznicze może tworzyć metabolity o silnym działaniu hepatotoksycznym, uszkodzenie wątroby może nastąpić gdy wyczerpane zostaną zasoby glutationu wątrobowego niezbędnego do unieszkodliwienia toksycznego metabolitu Nacetylobenzochinoiminy, proces ten może być nasilony w przypadku równoczesnego podania związków będących induktorami układów enzymatycznych wątroby

• Przykłady: cytostatyki (metotreksat, doksorubisyna, etopozyd, dakarbazyna)

Działanie nefrotoksyczne

• Nerki jako narząd odpowiedzialny za wydalanie leków lub ich metabolitów w szczególny sposób narażony jest na szkodliwe działanie leków

• Objawy: zagęszczenie moczu, zwiększenie stężenia leku w kanalikach nerkowych

• Uszkadzające działanie krystalizacji leku w wyniku zmiany pH moczu

• Leki wykazujące działanie nefrotoksyczne:

– Antybiotyki aminoglikozydowe – jako związki o silnym charakterze zasadowym wiążą się z fosfoinozytolowymi fragmentami błon cewki nerkowej oraz tworząc kompleksy zaburzają czynność komórek i prowadzą do ich martwicy

– Diagnostyczne środki cieniujące – zwiększenie radiologicznych środków uszkadza cewkę nerkową

– Cytostatyki - cisplatyna • Kontrolę funkcji nerek należy prowadzić w przypadku terapii lekami przeciwnowotworowymi, przeciwwirusowymi, immunosupresyjnymi

• Działanie nefrotoksyczne jest zwykle odwracalne

Działanie kardiotoksyczne

• Wydłużenie odstępu QT w EKG co jest związane z wpływem leków na kanały potasowe w kardiomiocytach, prowadzące do zaburzenia kurczliwości mięśnia sercowego predysponujących do arytmii komorowych, migotania komór i nagłej śmierci

• Przykłady: leki z grupy fluorochinolonów, antybiotyki makrolidowe, neuroleptyki

• Antybiotyki antracyklinowe generują tworzenie wolnych rodników hydroksylowych w wyniku przemiany chinonów do hydrochinonów, które powodują peroksydację lipidów i zaburzają czynność błon komórkowych (wpływ na wymianę Na+ i Ca2+). Wzrost stężenia Ca2+ wewnątrz kardiomiocytów zaburza kurczliwość i rytm serca

Działanie ototoksyczne

• Degeneracja komórkowa lub upośledzenie czynności ucha wewnętrznego

• Antybiotyki aminoglikozydowe (gentamycyna, streptomycyna, tobramycyna) tworzą trwałe kompleksy, które zaburzają funkcję komórek nabłonka zmysłowego ślimaka w wyniku ich kumulacji w limfie ucha środkowego (może pojawić się już po kilku dniach leczenia)

• Cytostatyki, szczególnie związki platyny również uszkadzają narząd słuchu ( nawet u 30% leczonych)

Działanie neurotoksyczne

• Obwodowe: – Bóle i zawroty głowy – Mrowienie i drętwienie kończyn – Osłabienie mięśniowe – Zaburzenia czucia głębokiego oraz chodu – Ostre zapalne polineuropatie – Mialgia – bolesne skurcze i bóle mięśniowe

• Centralne: – Encefalopatia

• Przykłady: cytostatyki (oxaliplatyna, paklitaxel, docetaksel)

Działanie kancerogenne

• może wystąpić dopiero po dłuższym okresie utajenia

• leki rakotwórcze: niektóre środki cieniujące, leki stosowane w nadczynności tarczycy, cytostatyki, uretany, sulfonamidy, izoniazyd, estrogeny i gryzeofulwina,

• karcynogeny genotoksyczne (mutageny) - działają bezpośrednio na DNA, pobudzają transformację nowotworową przez zmiany w protoonkogenach lub genach supresorowych,

• karcynogeny epigenetyczne - nie powodują uszkodzeń genetycznych lecz zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu w wyniku nieprawidłowego różnicowania komórek

Działanie embriotoksyczne

• w okresie organogenezy zarodka (okres embrionalny - do 60 dnia ciąży),

• ciężkie uszkodzenia i/lub obumarcie płodu

• leki embriotoksyczne: cytostatyki, talidomid, inne czynniki: niedobór kwasu foliowego, różne związki chemiczne

Działanie teratogenne

• w okresie rozwoju płodu (okres płodowy - od 60 dnia ciąży do porodu)

• uszkodzenie płodu i powstanie ciężkich wrodzonych wad rozwojowych

• leki teratogenne: cytostatyki, leki przeciwpadaczkowe, retinoidy, alkohol (najczęstsza przyczyna!), antybiotyki (penicylina, tetracykliny), sulfonamidy, talidomid (środek nasenny).

Zwiększenie ryzyka poronienia

• występuje po zastosowaniu prostaglandyn, alkaloidów sporyszu (ergotamina) i środków wywołujących znieczulenie ogólne

Polekowe reakcje alergiczne

• Szkodliwe i niezamierzone działanie substancji leczniczej, występujące podczas stosowania dawek zalecanych u ludzi w celach profilaktycznych, diagnostycznych, leczenia chorób lub w celu modyfikacji czynności fizjologicznych

• wg. Światowej Organizacji Zdrowia

Czynniki sprzyjające powstaniu alergii polekowej

• budowa chemiczna i masa cząsteczkowa

• długotrwałe stosowanie dużych dawek leków

• częste powtarzanie cykli leczniczych

• pozajelitowa i miejscowa droga podania leku

• wiek dorosły • płeć

• uwarunkowania genetyczne

• stany patologiczne

Leki wyzwalające uczulenie Leki reagujące krzyżowo penicylina cefalosporyny, ampicylina,karbenicylina, amoksycylina i inne penicyliny półsynteyczne

sulfonamidy furosemid, acetazolamid, disulfiram, pochodne sulfonylomocznika, tiazydowe leki moczopędne, środki znieczulające miejscowo z grupą p-aminofenylową

kwas acetylosalicylowy NLPZ-y

prokaina benzokaina, tetrakaina, prokainamid

Kryteria rozpoznawania odczynu alergicznego

• obserwowane objawy reakcji polekowej odpowiadają manifestacji immunologicznej

• czas wystąpienia objawów po przyjęciu leku odpowiada określonemu typowi reakcji nadwrażliwości

• lek z danej grupy, o określonej strukturze chemicznej, wywołuje reakcje immunologiczne

• odczyn uczuleniowy występuje u niewielkiego odsetka osób poddanych terapii tym samym lekiem

• chory wcześniej stosował dany lek

• nasilenie objawów jest nieproporcjonalne do zastosowanej dawki

• objawy nie są podobne do farmakologicznego działania leku

• istnieje skłonność osobnicza i dziedziczna do uczuleń

• nie stwierdza się innej przyczyny obserwowanych objawów

• wyniki prób na uczulenie najczęściej potwierdzają reakcję alergiczną na lek

Niepożądane działania leków

• Ostre zespoły polekowe ( obrzęk Quinckego (naczynioruchowy), rumień wysiękowy wielopostaciowy)

• Przewlekłe zespoły polekowe (wykwity grudkowe, rumienie, pęcherze, pęcherzyki, nadżerki i owrzodzenia różnej wielkości bez lub z objawami typu ogólnego)

Niezależnie od drogi podania leku

Obrzęk Quinckego

REAKCJA TYPU I

• reakcja natychmiastowa (kilkadziesiąt minut od podania leku)

• nie występuje w trakcie długotrwałej terapii

• reakcja między antygenem (lekiem) a przeciwciałem klasy IgE (na powierzchni komórki tucznej)

– wstrząs anafilaktyczny

– obrzęk naczynioruchowy

– choroby atopowe (dychawica oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa)

– inne objawy uczulenia (pokrzywka, wymioty, biegunka, bóle brzucha, miejscowa postać odczynu alergicznego)

Wstrząs anafilaktyczny

• CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE:

– antybiotyki (zwłaszcza penicyliny, cefalosporyny, sulfonamidy)

– surowice obcogatunkowe, streptokinaza, asparaginaza, dekstrany, szczepionki, hormony (kortykotropina, insulina, kalcytonina, hormon antydiuretyczny), witaminy B1, B12, kwas foliowy

– cisplatyna, karboplatyna, doksorubicyna, cytarabina, difenhydramina, heparyna, prokaina, chloroprokaina, tetrakaina, benzokaina, lidokaina, tubokuraryna, pankuronium, suksametonium, atrakurium galamina, radiologiczne środki cieniujące, lateks, dwutlenek etylu

Obrzęk naczynioruchowy

• Miejscowa postać odczynu anafilaktycznego lub pokrzywka o głębszym umiejscowieniu

• Stan zagrożenia życia

• CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE:

– penicylina, inne antybiotyki β-laktamowe, sulfonamidy, pochodne pirazolonu, białka obcogatunkowe, leteks

• POSTĘPOWANIE:

– zaprzestanie podawania leku

– doustne leki przeciwhistaminowe

– sporadycznie kortykosteroidy

REAKCJA TYPU II reakcje cytotoksyczne i cytolityczne

• wytwarzanie przeciwciał skierowanych przeciw elementom błon komórkowych swoiste przeciwciała skierowane przeciwko kompleksowi krwinka-lek-dopełniacz

• Niedokrwistość hemolityczna

• Granulocytopenie

• Trombocytopenie

• Pancytopenie

REAKCJA TYPU III reakcje późne

• kompleksy immunologiczne złożone z lekówantygenów i przeciwciał IgG, IgM odkładające się w ścianach drobnych naczyń krwionośnych

• objawy zapalenia naczyń (wykwity pokrzywkowe, zapalenie kłębuszków nerkowych, stawów, tęczówki i ciała rzęskoweg

• CHOROBA POSUROWICZA

• charakter wielonarządowy

• czynniki wywołujące

– surowice obcogatunkowe, antybiotyki β-laktamowe, cyprofloksacyna, streptomycyna, sulfonamidy, pochodne tiouracylu, hydralazyna, fenylbutazon, tiopental

REAKCJA TYPU IV

• 24-48 godzin po kontakcie z antygenem

• Komórkowa reakcja immunologiczna zależna od limfocytów T

• Różny przebieg – od łagodnych wysypek do śmiertelnego złuszczana skóry

• Zaprzestanie kontaktu z alergenem, leki przeciwhistaminowe

• Kontaktowe zapalenie skóry

– Grudka, pęcherzyk, świąd

– Czynniki wywołujące – leki stosowane miejscowo (maści, krople) – penicylina, neomycyna, gentamycyna, kanamycyna, amikacyna, tetracyklina, pochodne fenotiazyny, glikokortykosteroidy, tromantadyna, podłoża i środki konserwujące: lanolina, euceryna, nadtlenek benzoilu, rumianek – Czynniki wywołujące – związki akrylowe oraz ich aktywatory i inhibitory, złożone żywice dentystyczne (zawierające grupę epoksydową), lateks, eugenol, kalafonia, miejscowe anestetyki zawierające grupę estrową (benzokaina, tetrakaina, prokaina), grupę amidową (lidokaina, mepiwakaina, prylokaina, bupiwakaina), metale miedź (amalgamat), nikiel (protezy dentystyczne), pallad, złoto, kobalt, środki odkażające

ALERGICZNE POLEKOWE USZKODZENIE WĄTROBY

• Po kliku tygodniach od rozpoczęcia terapii, a po ponownym stosowaniu leku objawy pojawiają się szybko

• Czynniki wywołujące: chlorpromazyna, halotan, enfluran, paracetamol (w dużych dawkach), sulfonamidy, allopurynol, związki złota, hydrazyd kwasu nikotynowego, metyldopa, tiouracyl

• Postępowanie: wyeliminowanie leku, wyrównanie gospodarki wodno-elektrolitowej, ograniczenie białka w diecie, laktuloza, głębokie wlewy przeczyszczające, kontrola glikemii

ALERGICZNA POLEKOWA NEFROPATIA śródmiąższowe zapalenie nerek

• Czynniki wywołujące: duże dawki penicylin, metycylina, sulfonamidy, fenylbutazon, paracetamol, radiologiczne środki cieniujące, sole złota, penicylamina, allopurynol

• Postępowanie: wyeliminowanie leku, w ciężkich przypadkach glikokortykosteroidy, dializoterapia, leczenie objawowe

Reakcje fototoksyczne

• Lek i dodatkowa duża dawka promieniowania UV

• Zależna od dawki zastosowanego leku

• Czynniki wywołujące: tetracykliny, fluorochinolony, sulfonamidy, gryzeofulwina, pochodne fenotiazyny, furosemid, NLPZ, amiodaron, fluorouracyl

Reakcje fotoalergiczne

• Po 24 godzinach od powtórnego podania leku i narażenia na promieniowanie UV

• Nie zależna od dawki zastosowanego leku

• Czynniki wywołujące: sulfonamidy,tetracykliny, pochodne sulfonylomocznika, amiodaron, leki tiazydowe, NLPZ, pochodne fenotiazyny, gryzeofulwina, środki przeciwbakteryjne, dodawane do mydeł, heksachlorofen

• Postępowanie: unikanie w czasie terapii ekspozycji na słońce, leki przeciwhistaminowe

Płucne reakcje nadwrażliwości na leki

• Astma oskrzelowa, śródmiąższowe zapalenie płuc, przewlekłe zwłóknienie płuc, obrzęk płuc

• Czynniki wywołujące: izoprenalina, sulfonamidy, penicyliny, streptokinaza, NLPZ, leki miejscowo znieczulające, nitrofurantoina, witaminy B i K, sole złota, pochodne hydantoiny, tiouracyl, bleomycyna, busulfan, cyklofosfamid

• Postępowanie: wyeliminowanie leku, glikokortykosteroidy

Gorączka polekowa

• Pojawia się między 8 a 21 dniem od rozpoczęcia terapii

• Ustępuje po 72-96 godzinach od zaprzestania podawania leku

• Czynniki wywołujące: penicyliny, cefalosporyny, chloramfenikol, erytromycyna, streptomycyna, sulfonamidy, nitrofurantoina, amfotrycyna B, allopurinol, barbiturany, chinidyna, fenytoina, metyldopa, kaptopryl, enalapryl

• Postępowanie: wyeliminowanie leku, leki przeciwhistaminowe, w ciężkich przypadkach glikokortykosteroidy,

Układowy toczeń rumieniowaty

• tworzenie i odkładanie się kompleksów immunologicznych w narządach wewnętrznych i skórze

• U chorych poddawanych długotrwałej terapii dożylnymi dawkami leków

• Czynniki wywołujące: hydralazyn, metyldopa, prokainamid, pochodne hydantoiny, chlorpromazyna, fenylbutazon, sole złota, izoniazyd, gryzeofulwina, cyklofosfamid

• Postępowanie: odstawienie leku, terapia objawowa

Reakcje pseudoalergiczne/anafilaktoidalne

• Bezpośrednie uwalnianie z komórek tucznych mediatorów reakcji uczuleniowej, aktywacja dopełniacza, uruchamianie łańcucha reakcji szlaku przemian kwasu arachidonowego

• Nie przebiegają z udziałem immunoglobiny IgE

• CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE

• radiologiczne środki cieniujące, środki znieczulające, kwas acetylosalicylowy, polimyksyna B, tiopental, tubokuraryna, opioidy, dekstran, protamina, kaptopryl, enelapryl, immunoglobuliny, kompleksy heparynowo-protaminowe, związki fluoro-węglowe, siarczany, kremofor, polichlorek winylu, alkohol poliwinylowy, polikarbonat, akryl, polipropylen, polinitryloakryl, poliuretan, silikon

• Pokrzywki pseudoalergiczne – mannitol, jonowe środki cieniujące, opioidy, polimyksyna B, NLPZ

• Zespół czerwonego człowieka po wankomycynie

IDIOSYNKRAZJA

• Wynik zwiększonej wrażliwości osobniczej na lek (brak związku z farmakologicznym mechanizmem działania, uwarunkowana genetycznie)

– ostre zatrucie po podaniu dawek leczniczych lub subterapeutycznych

– ustępuje po odstawieniu leku

– mała części populacji po pierwszej lub kolejnej dawce leku

– stan przejściowy lub trwały

– rolę odgrywają czynniki osobnicze (wiek, płeć, choroby dziedziczne, niewydolność narządów)

• Przykład: pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, napady astmy oskrzelowej, wstrząs a nawet zgon po podaniu kwasu acetylosalicylowego ( ten kwas jest w lekach: aspiryna i polopiryna, Acard , Anacard, Cardioteva, Polocard, Proficar )

(hamowanie cyklooksygenazy)

Metody zapobiegania reakcjom alergicznym wywołanym przez leki •dokładnie zebrany wywiad (wykrycie osobniczych czynników ryzyka)

•wykonanie prób na uczulenie (testy skórne naskórkowe, potarcia, skaryfikacyjne i śródskórne oraz testy prowokacyjne

•w razie uzyskania dodatniego wyniku próby na uczulenie zastosowanie leku zastępczego lub przeprowadzenie odczulania

•unikanie leków wywołujących reakcje krzyżowe

•unikanie polipragmazji I niepotrzebnego przedłużania terapii

•obserwacja chorego w trakcie terapii

•droga doustna podania leku

•informacja o uczuleniu na lek przy pacjencie

•znajomość właściwości farmakologicznych i niepożądanych działań stosowanych leków

Interakcje lekowe

• Interakcje lekowe - wzajemne oddziaływanie na siebie

• działanie jednego leku wpływa na wynik drugiego jednocześnie podanego leku

• leki mogą interferować również z pożywieniem i używkami

Interakcje farmaceutyczne

• niezgodność recepturowa, w tym:

– niezgodność chemiczna (wzajemne reagowanie chemiczne leków),

– niezgodność fizyczna (zmiana stanu fizycznego)

• przykład: zmiana właściwości reologicznych maści zawierających glikol polietylenowy na skutek dołączenia octanu kortyzonu

Interakcje farmakodynamiczne

• zachodzi w przypadku wspólnego oddziaływania na ten sam receptor, narząd lub proces kilku leków

• w efekcie dochodzi do wzmocnienia (synergizm) lub osłabienie (antagonizm) ich działania

• przykład: acetylocholina i tubokuraryna (antagonista) - współzawodniczenie w zajęciu końcowej płytki nerwowomięśniowej

Interakcje farmakokinetyczne

• mogą pojawić się podczas wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu lub wydalania leku.

• bardzo trudne do przewidzenia

• można je oznaczyć, określając zmiany w stężeniu środka leczniczego we krwi lub osoczu przy podaniu wielokrotnym w porównaniu z podaniem pojedynczym

• przykład:

– cytostatyki uszkadzają błonę śluzową żołądka, zmniejsza się biodostępność wielu leków

– leki antycholinergiczne mogą wzmacniać wchłanianie innych leków

– preparaty zawierające tetracykliny gorzej się wchłaniają w towarzystwie mleka lub preparatów żelaza

Przykładowe przyczyny działań niepożądanych

• polopiryna stosowana do płukania gardła - zwiększa ryzyko wystąpienia reakcji uczuleniowej

• antybiotyki stosowane przy infekcjach wirusowych (przeziębienia, grypa, ostre zapalenie gardła)

• podawanie zbyt małych dawek antybiotyków i zbyt krótki czas ich stosowania

• stosowanie NLPZ z przekroczeniem dawki (efekt pułapowy) - nefro-, gastro- i hepatotoksyczność

Używki i leki

• alkohol w jednorazowej, większej dawce hamuje aktywność enzymów wątrobowych odpowiedzialnych za metabolizm wielu leków - powoduje np. zwiększenie stęźenia doustnych leków p/cukrzycowych i wystąpienie niebezpiecznych stanów hipoglikemicznych

• alkohol spożywany przewlekle jest induktorem enzymatycznym i odpowiada za zmniejszenie stężenia leków np. pochodnych kumaryny

• palenie tytoniu - zmniejsza działanie wielu leków, np. diazepamu, heparyny, teofiliny

• nagłe zaprzestanie palenia - zwiększenie stężenia leku w organizmie i wystąpienia działań niepożądanych

REKLAMY LEKÓW POWINNY BYĆ ZAKAZANE

PONIEWAŻ LUDZIE KUPUJĄ NAJLEPIEJ REKLAMOWANY PRODUKT, A NIE TEN, KTÓRY IM POMOŻE.

Reklamy pozwalają nam lepiej poznać ciało człowieka.

Pamiętajmy - zwykła woda jest głupia i

trafia do żołądka, ale syropek na kaszel

jest bardzo mądry i trafia do płuc

Reklamy leków

• brak świadomości o możliwości wystąpienia powikłań

• przekonanie o braku zagrożenia

• przyjmowanie kilku leków o tej samej substancji czynnej pod różną nazwą handlową

https://www.youtube.com/watch?v=XAKm548Iz_Q&app=desktop&fbclid =IwAR1vScy1ZJU_RCMx07xynfRxKluefNKPrFglHRmtTLR7CVObuO11 ISxHJAY

Przykład

• Gripex – Paracetamol 325 mg, – Chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, – Bromowodorek dekstrometorfanu 10 mg

• oraz substancje pomocnicze: Fenylefryna, Chlorfeniramina, Kofeina, Witamina C

• Cerugrip

• Paracetamol 325 mg

• Chlorowodorek pseudoefedryny, 30 mg

• Bromowodorek dekstrometorfanu 10 mg

• Theraflu extragrip – 650 mg paracetamolu, – 10 mg chlorowodorku fenylefryny – 20 mg maleinianu feniraminy.

Efekty działań niepożądanych leków

• pogarszają jakość życia

• zwiększają liczbę hospitalizacji i jej czas

• zwiększają liczbę zgonów

• zwiększają koszty finansowe

• Wg danych amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków powikłania polekowe dotyczą 10,8 - 38% pacjentów

• liczba raportowanych zdarzeń ciągle rośnie

• częściej stanowią przyczynę hospitalizacji (2,6-6,7%), rzadziej są obserwowane u pacjentów już przebywających w szpitalu

– w Wielkiej Brytanii są przyczyną 0,5% hospitalizacji

– we Francji 3,2%

– w Niemczech 6,2%

– w Polsce 8,3% 83

Badania w Szwecji obejmujące 1574 pacjentów

• 2/3 NDL to powikłania krwotoczne , spowodowane terapią lekami p/zakrzepowymi i NLPZ

• ciężkie, wymagające przedłużenia hospitalizacji lub upośledzające funkcje życiowe - 6,7% NDL

• przyczyna zgonu - u 0,32% pacjentów

• pacjenci przyjmujący chemioterapię - u 5% wystąpiło co najmniej jedno działanie niepożądane

Zwiększenie liczby dni hospitalizacji z powodu NPL

• w ośrodkach zagranicznych - 1,9 do 3,5 dnia

• w Polskich szpitalach - do 12,5 dnia

– reakcje uczuleniowe - 5,8 dnia

– zburzenia rytmu - 9,6 dnia

– schorzenia metaboliczne i hipoglikemia- 11,4 dnia

– powikłania hematologiczne - 13 dni

– zaburzenia czynności p. pokarmowego - 14,3 dnia

– stany zagrażające życiu - 21,8 dnia

Zasady raportowania działań niepożądanych leków Niepożądane działania leków, które muszą być zgłaszane:

– wszystkie działania niepożądane leków, które zagrażają życiu lub powodują poważne i trwałe uszkodzenia ciała

– będące wynikiem rozszerzenia farmakologicznego stosowanego leku

– działania zależne od dawki,

– powodujące poważne zagrożenie zdrowia lub życia pacjenta

– idiosynkrazje

– reakcje będące wynikiem interakcji leków

– reakcje nadwrażliwości (hipotensja, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy)

– niespodziewane działanie niepożądane nieopisywane wcześniej w piśmiennictwie reakcje obniżonej tolerancji na lek (obniżenie progu farmakologicznego stosowanego leku)

– każde działanie niepożądane leku będącego w którejkolwiek z faz badań klinicznych

– reakcje anafilaktyczne

Rejestr działań niepożądanych

•Światowy System Monitorowania Działań Niepożądanych (Szwecja, Uppsala)

•Polska współpracuje od 1972 roku

•Wydział Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych w Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych w Warszawie

•Regionalne Ośrodki Monitorowania Działań Niepożądanych we Wrocławiu, Poznaniu, Krakowie i Warszawie

• Zgłoszenia ciężkich niepożądanych działań produktów leczniczych dokonuje się nie później niż w terminie 15 dni od uzyskania informacji

Czy reakcja

CIĘŻKA = POWAŻNA?

NIE!

Poważne niepożądane działanie leku severe adverse drug reaction

•określa stopień nasilenia reakcji

•reakcja łagodna, o średnim stopniu nasilenia, o dużym nasileniu

•nasilenie reakcji może decydować o tym czy jest ona ciężka

• Niespodziewane niepożądane działanie leku unexpected adverse reaction

• każde działanie niepożądane, którego charakter lub stopień nasilenia nie jest zgodny z informacjami zawartymi w:

– Charakterystyce Produktu Leczniczego (Summary of Product Characteristics, SPC)

– zatwierdzonych drukach informacyjnych dla produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu

– Broszurze Badacza - dla produktów leczniczych nie dopuszczonych do obrotu

• Grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia niepożądanych interakcji NLPZ:

– osoby cierpiące z powodu niewydolności wątroby i nerek

– osoby z zaburzeniami metabolicznymi (niedoczynność tarczycy)

– ciężko chorzy (niewydolność krążenia, zapalenie płuc)

– chorzy z zaostrzeniem chorób, takich jak: zaburzenia rytmu serca, padaczka, cukrzyca, astma

– pacjenci cierpiący z powodu przewlekłych schorzeń, wymagający długotrwałej farmakoterapii

– osoby o genetycznie uwarunkowanej zmniejszonej aktywności izoenzymu CYP2C9, odpowiedzialnego za metabolizm diklofenaku, ibuprofenu, naproksenu, piroksykamu, celekoksybu

• Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia komorowych zaburzeń rytmu serca:

– stosowanie dwóch lub więcej leków wydłużających odstęp QT

– stosowanie dużych dawek tych leków

– łączenie z inhibitorami ich metabolizmu

– płeć żeńska

– predyspozycje genetyczne

– ciężkie choroby

Przyczyna wystąpienia niepożądanych działań leków

•stosowanie leków poza wskazaniami rejestracyjnymi (off-label)

wymienionymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego

Stosowanie leków „off label” inna:

•jednostka chorobowa

•dawka

•droga podania (np. doustnie postać przeznaczoną do iniekcji)

•forma leku (np. z tabletki sporządzenie zawiesiny celem podania noworodkowi)

•populacja (np. podanie dziecku leku przeznaczonego do stosowania u dorosłych)

Przyczyny zwiększonego ryzyka stosowania leków poza wskazaniami:

•nieznane bezpieczeństwo stosowania

•możliwość wystąpienia niepożądanej interakcji lek - choroba

•ryzyko wynikające ze zmienionej farmakokinetyki leku w różnych populacjach wiekowych

•nieznane czynniki zwiększające niebezpieczeństwo wystąpienia powikłań polekowych

•niemożliwe wyznaczenie stosunku korzyść/ryzyko

Kiedy można stosować leki poza zarejestrowanymi wskazaniami? •istnieje dowód naukowy dotyczący skuteczności i bezpieczeństwa stosowania leku wyprzedzający jego rejestrację

•lek znajduje się w zaleceniach towarzystw naukowych

•w przypadku ciężkiej choroby zagrażającej życiu

•w sytuacji gdy nie jest dostępne leczenie alternatywne lub jest ono nieskuteczne

Kiedy można stosować leki poza zarejestrowanymi wskazaniami?

•po uzyskaniu pisemnej, świadomej zgody pacjenta na rozpoczęcie leczenia

•poinformowaniu pacjenta o ewentualnych negatywnych konsekwencjach i potencjalnych korzyściach •prowadzeniu monitorowania stanu zdrowia pacjenta

Nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii Pharmacovigilance

– aktywne monitorowanie i raportowanie ndl

– wykrywanie oraz identyfikacja ndl, w tym niepożądanych interakcji, wykrywanie wzrostu częstości ich występowania – określanie czynników ryzyka i mechanizmów wystąpienia NDL

– ocena zagrożeń i korzyści wynikających ze stosowania leku

– wdrażanie działań prewencyjnych, przekazywanie nowych informacji pracownikom służby zdrowia i pacjentom

Dlaczego potrzebny jest nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii?

– Nie możność zapewnienia bezpieczeństwa stosowania nowych leków u ludzi na podstawie braku obserwacji ndl u zwierząt doświadczalnych

– Mała grupa osób uczestnicząca w badaniach klinicznych

– Szczególne warunki prowadzenia badań klinicznych, odbiegające od codziennej praktyki lekarskiej

– Zbyt krótki czas trwania badań dla obserwacji odległych skutków wpływu substancji leczniczej na organizm

Droga informacji o niepożądanym działaniu leku o niepożądanym działaniu leku

•wypełnienie formularza i przesłanie do:

Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych

Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych

•03-736 Warszawa

•ul. Ząbkowska 41

• www.urpl.gov.pl

Droga informacji o niepożądanym działaniu leku

•ocena raportu pod względem formalnym, nadanie numeru

•ocena związku przyczynowo-skutkowego

•przesłanie raportu do centralnej bazy danych Światowej Organizacji Zdrowia w Uppsali i do Europejskiej Agencji Leków

Droga informacji o niepożądanym działaniu leku

•uaktualnienie informacji o leku – ograniczenie wskazań, dodanie informacji o nowych ndl, zmiana dawkowania, ostrzeżenia, przeciwwskazaniach do stosowania dla poszczególnych grup pacjentów •skierowanie komunikatu do fachowych pracowników ochrony zdrowia

Źródła pozyskiwania przez URPL zgłoszeń o niepożądanych działaniach leków

•raporty spontaniczne przesyłane przez fachowych pracowników służby zdrowia

•raporty przesyłane przez firmy farmaceutyczne (zgłoszenia spontaniczne – uzyskane przez firmę farmaceutyczną od fachowych pracowników służby zdrowia, raporty literaturowe – opracowane w oparciu o opisy pojedynczych przypadków niepożądanych działań leków przedstawione w piśmiennictwie fachowym oraz raporty z badań obserwacyjnych)

•niepożądane odczyny poszczepienne przesyłane przez stacje sanitarno-epidemiologiczne

Zgłaszanie spontaniczne działań niepożądanych

•lekarz •lekarz dentysta •magister farmacji •lekarz weterynarii •pielęgniarki i położne

Obowiązkowe zgłaszanie działań niepożądanych produktów leczniczych !!!

Zgłaszanie spontaniczne działań niepożądanych

•do podmiotu, który uzyskał pozwolenie na obrót danym preparatem (droga zalecana)

•do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Wydział Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych)

•do Regionalnych Ośrodków Monitorowania Działań Niepożądanych

Raportowanie NDL po rejestracji leku

Okresowe raporty dotyczące bezpieczeństwa (PSUR – Periodic Safety Update Report)

•Przez pierwsze 2 lata – co 6 miesięcy

•Przez następne 3 lata – co 12 miesięcy

•Następnie co 5 lat przy odnowieniu rejestracji

„Jeżeli masz wątpliwości – zgłoś”

https://www.gov.pl/web/zdrowie/zasadyzglaszania-dzialan-niepozadanych

Prawo pacjenta do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych

USTAWA z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta

•Art. 12a.

– Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy, lub opiekun faktyczny ma prawo zgłaszania osobom wykonującym zawód medyczny, Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych lub podmiotowi odpowiedzialnemu za wprowadzenie produktu leczniczego do obrotu działania niepożądanego produktu leczniczego zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.)

Jak zgłosić działanie niepożądane

• Skorzystaj ze specjalnego formularza, który znajdziesz na stronie Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

• Wypełnij go, wpisując wszystkie niezbędne dane. Twoje zgłoszenie musi przede wszystkim zawierać: • nazwę produktu leczniczego;

• opis reakcji niepożądanej, czyli wymienienie co najmniej jednego objawu;

• dane chorego – inicjały, płeć, wiek masa ciała;

• dane zgłaszającego – imię, nazwisko, sposób kontaktu (adres, telefon, faks, e-mail).

•Zachęcamy do jak najbardziej szczegółowego opisu z podaniem wszystkich dostępnych informacji.

Gdzie przesłać zgłoszenie działania niepożądanego

•Wyślij wypełniony formularz pocztą, faksem, pocztą elektroniczną, za pośrednictwem platformy ePUAP lub aplikacji mobilnej:

• na adres Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych;

• do podmiotu odpowiedzialnego (adres znajdziesz w ulotce dołączonej do opakowania leku);

• do lekarza, farmaceuty, pielęgniarki, ratownika medycznego lub innej osoby wykonującej zawód medyczny.

•Więcej szczegółów i niezbędne dane kontaktowe znajdziesz na stronie URPL.

Losy leków w organizmie

Procesy farmakologiczne

Liberation uwolnienie

Absorption wchłaniania

Distribution dystrybucja

Metabolism metabolizm

Excretion wydalanie

Uwalnianie

• proces wydostania się substancji czynnej z preparatu, który został wprowadzony do organizmu

• etapy: – rozpad (tabletki, kapsułki)

– uwolnienie substancji czynnej

– rozpuszczenie w płynach ustrojowych

Leki o przedłużonym uwalnianiu

Leki o opóźnionym uwalnianiu

Wchłanianie

• proces związany z przejściem leku (substancji czynnej) z miejsca podania do krwioobiegu lub układu chłonnego

• podstawowa bariera - błona komórkowa

• procesy:

• dyfuzja (bierna, ułatwiona)

• czynny transport - za pomocą białek

• pinocytoza, fagocytoza - transport wewnątrz komórki

• persorbcja - przemieszczanie leku międzykomórkowo do wnętrza organizmu

Wchłanianie - TKANKI i NARZĄDY (efekt pierwszego przejścia)

Intensywność metabolizowania leku z czasie pierwszego przepływu przez wątrobę

Zjawisko, któremu podlega wiele leków.

Substancja podana doustnie dostaje się do krwiobiegu (z reguły) niemal wyłącznie przez układ krążenia wrotnego, przez co cała wchłonięta dawka specyfiku przechodzi najpierw przez wątrobę. Tam leki są poddawane działaniu enzymów wątrobowych i metabolizowane. Im szybszy jest ten metabolizm, tym niższa biodostępność danego leku

• Efekt pierwszego przejścia (first pass effect)

• Może wykluczyć doustną drogę podania leku, lub sprawić, że dawka podana doustnie jest dużo większa niż równoważna jej dawka podawana dożylnie • Przykłady leków o dużym efekcie pierwszego przejścia:

– propranolol, metoprolol, acebutol

– nifedypina, werapamil

– nitrogliceryna

– paracetamol

– petydyna, morfina

– lidokaina

Wchłanianie

• Pozostałe drogi podania leku:

– Dożylna – Podskórna – Domięśniowa doodbytnicza

• (stopień wchłaniania ograniczony, duże różnice międzyosobnicze wchłaniania, częściowo ominięcie efektu pierwszego przejścia)

– Donosowa (uwaga na działanie ogólne)

– Podjęzykowa • (łatwość wchłaniania przy dobrym ukrwieniu, niewielka powierzchnia wchłaniania)

– Wziewna

– Na skórę – (uwaga na większy stopień wchłaniania u niemowląt i osób starczych)

• Do worka spojówkowego – (uwaga na działanie ogólne)

• Czynniki warunkujące wybór drogi podania leku:

– Właściwości fizykochemiczne leku

– Oczekiwany początek działania leku

– Docelowe miejsce działania leku

– Stan ogólny pacjenta

– Wiek pacjenta

Czynniki warunkujące dostępność biologiczną:

• Droga podania (po podaniu dożylnym = 1 (100%)

• Właściwości fizykochemiczne preparatu – warunkują szybkość i ilość substancji czynnej uwolnionej z postaci leku (rozpuszczalność, lipofilność, stopień zjonizowania, masa cząsteczkowa, substancje pomocnicze)

• Stan fizjopatologiczny organizmu (zmiany pH lub motoryki przewodu pokarmowego, choroby przewodu pokarmowego lub wątroby

• Efekt pierwszego przejścia

• Interakcje pomiędzy lekami lub lekiem a treścią pokarmową w miejscu wchłaniania

Wpływ wybranych czynników na kinetykę leków

droga podania i.v. s.c. i.m. s.l. p.o. p.r.

lipofilność/ szybka

absorpcja mniejsze duże wolna duże duże duże

znaczenie znaczenie absorpcja znaczenie znaczenie znaczenie

pH środowiska mniejsze mniejsze mniejsze duże duże duże

znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie

masa cząsteczki/

perfuzja mniejsze duże duże duże duże duże

znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie

powierzchnia

absorpcji bez ograniczona objętość duże znaczenie duże

znaczenia objętość ograniczona znaczenie duże znaczenie

czas transportu brak z opóźnieniem z bardzo z opóźnieniem z

do osocza opóźnienia opóźnieniem krótki opóźnieniem

unaczynienie/ bez bardzo bardzo bardzo zwiększa zwiększa

dostępność znaczenia duże duże korzystne wchłanianie wchłanianie

znaczenie znaczenie unaczynienie

perystaltyka / bez bez bez bez modyfikacje modyfikacje

dostępność znaczenia znaczenia znaczenia znaczenia wchłaniania wchłaniania

efekt pierwszego ograniczony ograniczony ograniczony

przejścia obecny ograniczony obecny

objętość mniejsze ograniczona mniejsze ograniczona

znaczenie ograniczona ograniczona znaczenie

lek najczęściej bez znaczenia bez znaczenia

rozpuszczalny

w wodzie bez znaczenia bez znaczenia bez znaczenia

Dystrybucja

• proces rozmieszczenia leku w płynach i tkankach organizmu

• czynniki warunkujące:

– ukrwienie narządów i tkanek – szybkość przepływu krwi poprzez poszczególne tkanki (pojęcie kompartmentu)

– szybkość transportu przez błony biologiczne

– różnice wartości między pH osoczem a tkanką

– wiązanie z białkami osocza i białkami narządów

– rozpuszczalność i właściwości chemiczne

– wielkość cząsteczek

Kompartment -zespół tkanek, narządów lub płynów ustrojowych, w których lek i jego metabolity są rozmieszczone homogenicznie (równomiernie)

Modele farmakoknetyczne

• Model jednokompartmentowy

• Lek niezwłocznie po podaniu zostaje równomiernie rozmieszczony w dostępnej przestrzeni dystrybucyjnej

• Model dwukompartmentowy

• Rozmieszczenie leku do przestrzeni dystrybucyjnej zachodzi z różną prędkością

Kompatrment

• Kompartment centralny

• Osocze oraz tkanki i narządy dobrze ukrwione (wątroba, płuca, nerki, mózg, serce, gruczoły wydzielania wewnętrznego)

• Kompartment obwodowy (tkankowy)

• Tkanki i narządy gorzej lub słabo ukrwione (tkanka tłuszczowa, skóra, mięśnie, tkanka kostna)

Wiązanie z białkami

• Odwracalny proces powstawania kompleksu lek-białko

Znaczenie kliniczne ma wówczas, gdy stopień wiązania leku z białkami jest większy niż 80%

• Lek związany z białkami:

– jest nieaktywny farmakologicznie

– nie może przechodzić przez błony biologiczne

– nie ulega metabolizmowi

– nie może być wydalony

• Zmniejszenie stopnia wiązania leku skutkuje:

– wzrostem siły działania leku

– skróceniem czasu działania leku

Stopień wiązania leku z białkami zależy od:

– stężenia leku (wysycenie miejsc wiążących już w zakresie stężeń terapeutycznych dla salicylanów, kwasu walproinowego, prednizonu)

– powinowactwa leku do miejsc wiążących

– stężenia białek (wydolność wątroby, nerek, stan odżywienia)

– obecność substancji egzogennych (leki, trucizny środowiskowe) i endogennych (kwasy tłuszczowe, bilirubina, mocznik, hormony)

– pH osocza (spadek wiązania np. barbituranów w kwasicy)

• Przykłady leków o dużym stopniu wiązania z białkami:

– pochodne kumaryny – chlorpropamid – fenylobutazon – salicylany – sulfonamidy – penicyliny

Metabolizm

• szereg procesów biochemicznych, których głównym celem jest unieczynnienie leku oraz ułatwienie jego eliminacji z organizmu.

• procesy metaboliczne zachodzą głównie w wątrobie.

– I faza - dochodzi do inaktywacji leku macierzystego, aktywacji proleku do czynnej farmakologicznie postaci, powstania metabolitu toksyny (paracetamol: aktywny metabolit fenacyny)

– II faza - dochodzi zwykle do powstania związków farmakologicznie nieczynnych

//////////////////////str.131

Wydalanie

• proces związany z usuwaniem leku z organizmu (zmniejszenie stężenia substancji czynnej w organizmie)

• drogi wydalania:

• jelitowa lub wątrobowa (z kałem)

• przez nerki (z moczem - większość leków)

• ze śliną (fenytoina)

• z wydychanym powietrzem (alkohol, środki znieczulenia ogólnego)

• z potem (wit B1)

/////////////////////Różnice między kobietą o mężczyzną 133 134

Różnice między kobietami a mężczyznami wpływające na zmianę farmakokinetycznych właściwości leków oraz ich następstwa

Etap losów

leku w

organizmie Odmienność / następstwa

dłuższy czas opróżniania żołądka, mniejsza kwasowość soku żołądkowego Wchłanianie u kobiet niż u mężczyzn - wolniejsze u kobiet wchłanianie , a w

następstwie mniejsze stężenia we krwi leków o charakterze słabych kwasów

mniejsze stęźenie P-glikoproteiny (P-gp) u kobiet w porównaniu do mężczyzn - większa biodostępność leków metabolizowanych przez obecny w ścianie jelita cienkiego izoenzym CYP3A4 i transportowanych przez błony w udziałem P-gp, np. midazolam, werapamil

Dystrybucja większa masa ciała i zawartość wody w organizmie, mniejsza zawartość tkanki tłuszczowej u mężczyzn niż u kobiet - mniejsze u mężczyzn wartości objętości dystrybucji i stężeń we krwi leków rozuszczalnych w tłuszczach, np. diazepamu,

Różnice między kobietami a mężczyznami wpływające na zmianę farmakokinetycznych właściwości leków oraz ich następstwa

Etap losów

leku w

organizmie Odmienność / następstwa

Większa aktywność izoenzymów CYP1A2 i CYP2E1, osłabione Metabolizm procesy II fazy metabolizmu u kobiet niż u mężczyzn - mniejsze u kobiet wartości klirensu leków będących ich substratami

Wydalanie mniejsza szybkość filtracji kłębuszkowej u kobiet niż u mężczyzn - wolniejsza eliminacja u kobiet, leków wydalanych głównie przez nerki np. digoksyny, gentamycyny

Różnice między organizmami noworodków, niemowląt i dzieci w porównaniu z osobami w średnim wieku, wpływające na zmianę właściwości farmakokinetycznych leków i ich następstwa

WCHŁANIANIE mniejsza powierzchnia p. pokarmowego, mniejsze wytwarzanie kwasu solnego i pepsynogenu, wolniejsze opróżnianie żołądka, słabsza aktywność enzymów trzustkowych, słabe wydzielanie żółci, nieregularna, wolniejsza perystaltyka żołądka, jelit, zwiększona przepuszczalność błony śluzowej p. pokarmowego - wchłanianie zmniejszone, np. fenobarbitalu, fenytoiny, karbamazepiny, paracetamolu, wolniejsze - amoksycyliny, fluklosacyny, cefleksyny, zwiększone - ampicyliny, penicyliny, nafcyliny, erytromycyny

niedojrzałość enzymów jelitowych i białek transportowych - większa dostępność biologiczna leków ulegających w jelicie metabolizmowi pierwszego przejścia

zróżnicowany przepływ krwi w poszczególnych mięśniach - trudny do przewidzenia stopień wchłaniania leku po domięśniowym podaniu, np. zmniejszone wchłanianie gentamycyny a zwiększone amikacyny

niewykształcona w pełni skóra, cieńsza warstwa rogowa naskórka, większa zawartość wody w tej tkance, zwłaszcza u wcześniaków i noworodków - zwiększone wchłanianie leków stosowanych na skórę, m.in. kortykosteroidów, kwasu salicylowego, niektórych antybiotyków

DYSTRYBUCJA większa zawartość wody w organizmie, zwłaszcza w płynie pozakomórkowym - większa objętość dystrybucji leków rozpuszczalnych w wodzie, np. sulfonamidów, benzulopenicyliny, amoksycyliny, mniejsze ich stężenie w osoczu w przeliczeniu na kilogram masy ciała

mniejsza zawartość tkanki tłuszczowej - mniejsza objętość dystrybucji leków lipofilnych, np. diazepamu, fenobarbitalu

mniejsze stężenie albumin i osłabiona zdolność wiązania z nimi leków - zwiększenie czynnej farmakologicznie frakcji niezwiązanego z białkiem leku, wzrost ryzyka występowania działań niepożądanych, skrócenie czasu działania leku przez przyspieszenie czasu procesów eliminacji mniejsze stężenie kwaśnej alfa1 - glikoproteiny, osłabiona zdolność wiązania leków przez to białko - większa toksyczność leków kationowych, np. lidokainy, bupiwakainy, propranololu, werapamidu, chinidyny

większa przepuszczalność przez barierę krew-mózg - ułatwiona penetracja leków z krwi do tkanki mózgowej, zwiększona wrażliwość dzieci na leki wpływające na OUN oraz alkohol

METABOLIZM niedostateczna sprawność enzymów wątrobowych, zwłaszcza odpowiedzialnych za reakcje oksydacji i sprzęgania z kwasem glukurowym i glicyną - upośledzona biotransformacja leków, silniejsze i dłuższe ich działanie

WYDALANIE zmniejszona szybkość filtracji kłębuszkowej, wolniejsze aktywne wydzielanie kanalikowe, obniżone wchłanianie zwrotne - zwiększone stężenie leków, zwłaszcza wydalanych głównie przez nerki, np. antybiotyków aminoglikozydowy, wankomycyny, digoksyny, teofiliny

Osoby starsze

Niebezpieczeństwo niepożądanych interakcji w przypadku jednoczesnego stosowania: •dwóch leków wynosi 13%

•przy pięciu lekach - wzrasta do 30%

•przy 7 lekach - wzrasta do 82% 142

Osoby starsze

• wielochorobowość - występowanie chorób często wielonarządowych

• wielolekowość - 80-92% osób starszych stosuje średnio 3-8 leków dziennie

Spirala chorób i terapii

WIELOCHOROBOWOŚĆ

NOWE OBJAWY STOSOWANIE LEKÓW KLINICZNE WYNIKAJĄCE ORDYNOWANYCH PRZEZ ZE STOSOWANIA LEKÓW RÓŻNYCH SPECJALISTÓW

WIELOLEKONOWE

Czy wiemy, że...

• od 5 do 50% osób starszych cierpi na depresję?

• częstą przyczyną są stosowane leki

– m.in. amantadyna, bromokryptyna, chlorpromazyna, cykloseryna, cymetydyna, diklofenak, dekstrometorfan, etionamid, haloperidol, indometacyna, izoniazyd, klemastyna, klonidyna, kwas walproinowy, lewodopa, metoclopramid, metyldopa, morfina, nifedypina, prometazyna, rezerpina, steroidy nadnerczowe, werapamil, winblastyna i winkrystyna

Problemy osób starszych - przyczyny

• delirium (zespół majaczeniowy) - digoksyna, lewodopa, bromokryptyna, difenhydramina, hydroksyzyna, haloperidol, tiorydazyna

• upadki - neuroleptyki, pochodne benzodiazepiny, leki przeciwdepresyjne, przeciwdrgawkowe, wpływające na układ sercowo-naczyniowy, narkotyczne leki p/bólowe

• inkontynencja - leki moczopędne, p/histaminowe, p/depresyjne, p/parkinsonowskie, narkotyczne p/bólowe

• hipotonia ortostatyczna - leki hipotensyjne, hipoglikemiczne, p/parkinsonowskie, p/arytmiczne, p/depresyjne, neuroleptyki

Różnice między organizmami osób starszych w porównaniu do osób w średnim wieku, wpływające na farmakokinetykę leków oraz ich następstwa

WCHŁANIANIE zmniejszone wytwarzanie kwasu solnego, wzrost pH soku żołądkowego, zwolniona perystaltyka i opóźnione opróżnianie p. pokarmowego, zmniejszony przepływ krwi przez przewód pokarmowy, zmniejszona powierzchnia wchłanianie, osłabiona absorpcja czynna - upośledzenie wchłaniania leków za pomocą transportu czynnego np. witamin B1 , B6 , preparatów wapnia i żelaza

zmniejszona ilość dopa-dekarboksylazy w śluzówce p. pokarmowego - zwiększone wchłanianie lewodopy, mniejszy stopień rozkładu w żołądku

mniejsza masa wątroby i osłabiony przepływ krwi przez ten narząd - zwiększenie dostępności biologicznej leków ulegających metabolizmowi pierwszego przejścia, np. propranololu, lidokainy, werapamilu, brbituranów, paracetamolu, teofiliny, pochodnych benzodiazepiny - zwiększenia ich stężenia w surowicy i krwi

zmiany morfologiczne i biochemiczne w skórze, gorszy przepływ krwi przez tkanki - upośledzenie wchłaniania leków, zwłaszcza hydrofilnych

DYSTRYBUCJA mniejsze - objętość wody całkowitej w organizmie oraz beztłuszczowa masa ciała, w tym masa mięśniowa - zmniejszenie objętości dystrybucji leków rozpuszczalnych w wodzie, m.in. antybiotyków aminoglikozydowych, cymetydyny, digoksyny, paracetamolu, teofiliny, wzrost ich stężenia we krwi, niebezpieczeństwo wystąpienia działania toksycznego

większa zawartość tkanki tłuszczowej - zwiększenie objętości dystrybucji leków rozpuszczanych w tłuszczach m.in. amiodaronu, barbituranów, pochodnych benzodiazepiny, chlordiazepoksydu, gromadzenie się ich w tkance tłuszczowej, zwiększenie ryzyka ich kumulacji w organizmie i wystąpienie powikłań polekowych

mniejsze stężenie albumin w surowicy - zwiększenie frakcji wolnej (aktywnej) leków, nasilenie ich działania, wystąpienie objawów toksycznych

większe stężenie kwaśnej alfa1 - glikoproteiny, zwłaszcza w chorobach starszego wieku (procesach zapalnych, nowotworowych, zawale mięśnia sercowego) - zmniejszenie stężenia leków o charakterze zasadowym, m.in. lidokainy, propranololu, trójpierściennych leków p/depresyjnych

WYDALANIE mniejsza masa nerek, osłabiona ich perfuzja, upośledzone - filtracja kłębuszkowa, wydalanie kanalikowe, wchłanianie zwrotne - zwiększenie stężenia leków wydalanych głównie przez nerki, m.in antybiotyków aminoglikozydowych, digoksyny, enalaprilu, katoprilu, furosemidu, cymetydyny, pochodnych sulfonylomocznika

Osoby otyłe a famakodynamika leków

Osoby otyłe

Zwykle większa beztłuszczowa masa ciała i większa zawartość tkanki tłuszczowej w porównaniu do osób o prawidłowej masie ciała o tym samym wzroście

•zmiana stopnia objętości dystrybucji leków lipofilnych

•znacznie zwiększa się dystrybucja m.in. diazepamu, midazolamu, oksazepamu, werapamilu,

•wydłuża się biologiczny okres półtrwania tych leków

•zaburzenia miejscowego przepływu krwi oraz hemodynamiki ogólnej powodują opóźnione osiąganie równowagi dystrybucyjnej

Osoby otyłe

• w otyłości wzrasta stężenie kwaśnej alfa1 - glikoproteiny i zwiększa się wiązanie z nią leków zasadowych np. propranololu

• zwiększona filtracja kłębuszkowa - szybsze wydalanie nerkowe - wzrost klirensu nerkowego, np. antybiotyków aminoglikozydowych oraz cymetydyny

• zwiększenie klirensu całkowitego leków sprzęganych z kwasem glukuronowym, np. paracetamolu, lorazepiny

Równoważność leków (leki oryginalne i generyczne)

Określenia

lek oryginalny=lek innowacyjny=lek referencyjny

lek generyczny= lek synonimowy=lek odtwórczy

Lek oryginalny

• lek nowatorskiego producenta

• lek po raz pierwszy dopuszczony do dystrybucji (zwykle jako lek opatentowany) w oparciu o udokumentowaną:

– skuteczność terapetyczną

– bezpieczeństwo stosowania

– jakość

• Lek generyczny

• przed wprowadzeniem na rynek poddawany jest badaniu:

– dostępności farmaceutycznej

– dostępności biologicznej

– oraz biorównoważności

Generyczny produkt medyczny:

• produkt medyczny, który posiada tę samą kompozycję ilościową i jakościową substancji leczniczych i tę samą formę farmaceutyczną co referencyjny produkt leczniczy i którego biorównoważność z referencyjnym produktem została potwierdzona odpowiednimi badaniami

• Definicja wg Europejskiej Agencji ds. Produktów Leczniczych (EMEA)

Równoważność farmaceutyczna

• określa sytuację, w której porównywane leki:

• zawierają taką samą ilość środka leczniczego

• w takiej samej (lub zasadniczo podobnej - np. tabletki, kapsułki) postaci leku

• odpowiadają tym samym porównywalnym normom

• przeznaczone są do podawania tą samą drogą

• nie warunkuje równoważności terapeutycznej, gdyż:

• różnice w zakresie substancji uzupełniających i procesu produkcyjnego mogą powodować różnice:

– w rozpuszczaniu

– w biodostępności

– a w konsekwencji w działaniu środka farmaceutycznego

Dostępność biologiczna

• określa szybkość i stopień wchłaniania substancji leczniczej z preparatu farmaceutycznego • Czynniki związane z organizmem przyjmującym lek wpływające na dostępność biologiczną:

– wiek – stan fizjologiczny – stopień wypełnienia żołądka – choroby

– równoczesne stosowanie innych leków – rodzaj pokarmu

– rytm dobowy – droga podania leku

• Czynniki związane z lekiem wpływające na dostępność biologiczną:

– postać chemiczna leku

– wielkość cząsteczek substancji leczniczej

– postać krystalograficzna

– obecność substancji pomocniczych

• Wpływ stanów patologicznych na kinetykę leków:

• choroby układu pokarmowego

• choroby układu krążenia

• niewydolność wątroby

• niewydolność nerek

• inne stany patologiczne

Biorównoważność

• brak znaczącej różnicy w dostępności biologicznej czynnych składników leków, w miejscu ich działania, po podaniu leków w tej samej dawce i postaci

• badania polegają na podawaniu leku oryginalnego i badanego grupie zdrowych ochotników (z wyjątkiem leków toksycznych np. cytostatyków) i określaniu stężenia substancji czynnej w określonych odstępach czasu, w ściśle określonych, stndaryzowanych warunkach

Równoważność terapeutyczna

• dwa środki są równoważne terapeutycznie jeżeli są:

• równoważne farmaceutycznie

• jeżeli po ich podaniu w tej samej dawce ich efekty zarówno w zakresie skuteczności jak i bezpieczeństwa są takie same, jak można było oczekiwać na podstawie odpowiednich badań

Leki odtwórcze uznawane są za biorównoważne z lekami oryginalnymi jeżeli:

• wykazują równoważność farmaceutyczną

• wykazują podobną rozpuszczalność w 3 różnych mediach o pH z zakresu 1-6,8

• wykazują podobną biodostępność w badaniach klinicznych prowadzonych, najczęściej, na niewielkiej populacji zdrowych ochotników

• Lek generyczny

• z badań biodostępności i biorównoważności zwolnione są leki zawierające wyłącznie substancje dobrze rozpuszczalne w wodzie i dobrze przenikające przez błony biologiczne

• Substancje te są klasyfikowane do grupy I w systemie BCS (system klasyfikacji biofarmaceutycznej)

• dla pozostałych substancji prowadzone sa badania farmakokinetyki, najczęściej na grupie zdrowych ochotników

Zawartość leku odtwórczego

• Identyczność substancji czynnej nie gwarantuje, że lek oryginalny i zamiennik zawsze będa tak samo wpływały na pacjenta - substancje nie są tymi samymi preparatami

• środki wypełniające, stabilizujące i zanieczyszczenia, które wchodzą - obok substancji czynnej - w skład generyku są oczyszczane i syntetyzowane odmiennymi metodam

• suma różnic może mieć wpływ na działanie leku, jak i na większą częstotliwość występowania efektów niepożądanych

Dostępność rynkowa leków generycznych

• lek generyczny może zostać wprowadzony do obrotu dopiero po wygaśnięciu wszystkich patentów i dodatkowych świadectw ochronnych (SPC Supplementary Protection Certificate) chroniących lek oryginalny

• po tym czasie następuje otwarcie rynku dla leków generycznych

• oryginalne leki nie podlegają ochronie patentowej

• można zatem swobodnie wprowadzać na rynek leki generyczne nie narażając się na zarzut naruszenia praw do wynalazku

Dostępność rynkowa leków generycznych

W Polsce na prośbę pacjenta farmaceuta ma obowiązek wydać lek generyczny w tej samej dawce i odpowiedniej ilości niezależnie od tego, czy na recepcie widnieje nazwa międzynarodowa czy handlowa leki

Producent opatentowanego Producent leku

leku oryginalnego generycznego

Okres ochrony

patentowej leku

oryginalnego

>>>>>>>>>>> <<<<<<<<<<<

20-25 lat

>>>>>>>>>

Leki oryginalne a generyki

podobieństwa różnice--------------------------

ten sam skład cena (leki generyczne są nawet do 90% tańsze niż oryginały

ta sama postać inne metody oczyszczania i syntetyzowania generyku (inne środki wypełniające i stabilizujące

ta sama dostępność

biologiczna różnica w przyswajalności wynosi max 3,5%

takie samo działanie

farmakologiczne

Znaczenie leków generycznych w opiece zdrowotnej

• są do dyspozycji po niższej cenie

• zwiększają dostępność do nowoczesnych leków

• wspierają innowację i współzawodnictwo, ponieważ są konkurencyjne dla produktów oryginalnych

• konsekwencją braku możliwości finansowych wykupienia przez pacjenta drogiego leku oryginalnego może być nieregularne przyjmowanie leków

Dlaczego zamienniki są tańsze?

• producent leku generycznego wykorzystuje badania skuteczności i bezpieczeństwa prowadzone przez producenta leku oryginalnego

• prace badawczo rozwojowe są znacznie mniej kosztowne

• producenci zamienników nie są monopolistami - ustalają ceny konkurencyjne

Lek generyczny oczami pacjenta i lekarza

• większość respondentów (83%) nie widzi różnic jakościowych między lekiem oryginalnym a generykiem, 8% uważa, że polskie mogą być nawet lepsze

• prawie połowa lekarzy nie rozmawia a pacjentem o cenie wypisywanych leków często lub zwykle robi to zaledwnie 17% lekarzy

• pacjenci z którymi lekarz rozmawiał o cenie wybierają lek tańszy (84%)

• respondenci, wybierający tańszy lek, zwykle kierowali się względami ekonomicznymi

• pacjenci wybierający droższe leki, kierowali się głównie opinią lekarza o wyższej skuteczności drogich leków (42%) 176 Lek generyczny oczami pacjenta i lekarza • większość respondentów (85%) zrealizowało w całości recepty zlecone podczas ostatniej wizyty. 0,3% pacjentów nie realizuje recept w ogóle z braku pieniędzy a 5,7% - tylko część wypisanych leków

• prawie połowa osób, które nie miały pieniędzy na wykupienie drogich leków nie zapytało o możliwość wydania tańszego zamiennika, a farmaceuta nie poinformował o takiej możliwości. 33% zapytało - dowiedziało się, że tańsze leki są mniej skuteczne, zaś 16% - że nie ma już tańszych niż przepisane przez lekarza

• wśród osób, które zmieniły lek droższy na tańszy, 27% poprosiło farmaceutę o taką zmianę, 30% zapytało o taką możliwość a 36% przypadków z inicjatywą wyszedł farmaceuta

...................................................................................................................................................................

c.d. wykładu z dn. 04.02 - 05.02.2023 r.

Recepty

Najważniejsza jest ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej. Mówi kto i w jakim zakresie może wystawić recepty, jakie ma uprawnienia, jakie musi ukończyć szkolenie by móc ordynować a jakie by tylko kontynuować.

Ordynacja i kontynuacja recept czyli kurs ordynacji i wypisywania recept cz. 1 – pielęgniarka i położna z tytułem mgr tylko w dziedzinie pielęgniarstwa i położnictwa LUB pielęgniarka i położna z ukończoną specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa i położnictwa no i kurs badań fizykalnych – niezbędny do przeprowadzenia badania fizykalnego pacjenta (jego ukończenie jest wymagane dla wszystkich pielęgniarek które rozpoczęły studia przed 2012 rokiem).

Sama Kontynuacja czyli kurs ordynacji i wypisywania recept cz. 2 – tak naprawdę tylko dla licencjatów w dziedzinie pielęgniarstwa i położnictwa, którzy nie mieli tego w programie studiów 1 stopnia.

Kolejna ważna ustawa to ustawa MZ z dnia 28/10/2015 mówiąca co można wypisać w zależności od posiadanych kompetencji. Dla pielęgniarek ordynujących jest lista leków, kontynuacja dopuszczona jest na leki zlecone przez lekarza z pominięciem grup P, A, N!

P – Psychotropy

A – Bardzo silnie działające

N – Narkotyczne

Kolejne ważne dokumenty to prawo farmaceutyczne – mówi o tym co i jak należy wpisywać na recepty, ile leków może być na jednej recepcie oraz na ile dni można wypisać leki pacjentowi.

Recepty – jak je rozróżnić i co w nich jest

Kod 22 cyfr znajduje się na samej górze, zawarta jest w nim informacja czyje to recepty. Dwie pierwsze cyfry to 03 – recepty pielęgniarskie/położnicze. Dwie kolejne to nr oddziału NFZ, który nam je wystawił, u nas to 11. Czyli początek recepty to 0311.

Jak rozróżnić recepty?

Ordynacja – przedostatnia (21) cyfra w kodzie recepty to 5!

Kontynuacja – przedostatnia (21) cyfra w kodzie recepty to 6!

0311…………….5. ordynacja

0311…………….6. kontynuacja

Jakie recepty możemy posiadać?

1. Recepty z placówki, w której pracujemy – to recepty które możemy używać TYLKO u pracodawcy do wystawiania recept dla jego Pacjentów, czyli jeśli mój Mąż jest pacjentem w tej przychodni to mogę mu wystawić receptę – pamiętaj należy udokumentować wizytę! Numery tych recept pobiera dla nas pracodawca.

Pamiętaj recepta z refundacją = zawsze sprawdź EWUŚ i wskazania do refundacji!

2. Indywidualna praktyka pielęgniarska/położniczą - IPP – są to recepty dla pielęgniarek i położnych prowadzących prywatną praktykę, wystawiać je mogą swoim pacjentom, rodzinie. Nie wymagają one recept papierowych p/f i p/a. Należy prowadzić dokumentację każdej osoby, której wystawiamy recepty lub kontynuujemy. Możemy dopisać na recepcie odręcznie p/f lub p/a (ułatwia to często życie naszym bliskim). By je pisać zgłaszamy się do NFZ w celu uzyskania nr recept. Pamiętaj recepta z refundacją = zawsze sprawdź EWUŚ i wskazania do refundacji!

3. Recepty wystawiane przez pielęgniarki i położne dla rodziny i dla siebie:

PRO AUCTORE – DLA SIEBIE

PRO FAMILIAE – DLA RODZINY

Pamiętaj ma być wpisane dokładnie jak na czerwono po łacinie!

1. Te recepty mogą wypisywać pielęgniarki i położne nieposiadające działalności IPP i poza placówką, w której pracują, robią to dla siebie i dla rodziny. Możesz je wypisać dla krewnych w linii prostej oraz dla powinowatych. NALEŻY ZŁOŻYĆ WNIOSEK I UDAĆ SIĘ DO NFZ W CELU WYGENEROWANIA NUMERÓW RECEPT. Pamiętaj, możesz pisać recepty ordynacyjne i kontynuację ORAZ ZAOPATRZENIE, możesz prowadzić zeszyt jak i elektroniczną dokumentację medyczną. Pamiętaj recepta z refundacją = zawsze sprawdź EWUŚ i wskazania do refundacji!

Kto to rodzina? Jak zapatrują się na to przepisy?

Krewni w linii prostej – rodzina osoby wypisującej recepty, obejmuje:

Wstępnych – pokolenia starsze ode mnie

Zstępni – moje rodzeństwo i ich dzieci, moje dzieci, wnuki oraz rodzeństwo i ich dzieci.

Powinowaci – tak samo jak krewni tylko w odniesieniu do małżonków i partnerów.

Szwagrowie, szwagierki i bratowe – NIE Możemy Pisać!

NFZ – uzyskanie nr recept i umowa na refundacje.

Należy zarejestrować się w portal personelu (recepty) – rejestracja. Wypełniamy wniosek o dostęp do portalu – dotyczy pielęgniarek i położnych, które chcą pisać recepty p/f i p/a oraz IPP. Jeśli pracujemy w przychodni to pracodawca zgłasza nas do systemu!

Po wypełnieniu wniosku należy zaznaczyć podpunkt DOSTEP DO PORTALU WRAZ Z NUMERAMI RECEPT! WYSŁAĆ ELEKTRONICZNIE.

Następnie drukujemy wniosek i wraz z oryginałami dokumentów - dyplom ukończenia studiów magisterskich w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplomem specjalisty oraz dyplomem szkolenia jedziemy do NFZ w celu potwierdzenia danych. Po potwierdzeniu możemy w domu już drukować recepty lub wystawiać elektroniczne.

W tym celu LOGUJEMY się do portalu personelu i logujemy się loginem i hasłem uzyskanym w NFZ. Wybieramy zakładkę RECEPTY - generowanie numerów recept. Pamiętaj, jeśli zaginą Ci recepty drukowane to MUSISZ zastrzec numery recept!!!

GENEROWANIE RECEPT PAPIEROWYCH P/F, P/A

ZGODNIE ZE ZŁOŻONYM WNIOSKIEM MOŻEMY WYGENEROWAĆ RECEPTY DO ORDYNACJI I DO KONTYNUACJI. Samodzielnie wybieramy 1 bloczek = 100 recept każdego typu – 5 i 6. Po wybraniu rodzaju recept klikamy podgląd w celu zobaczenia czy wszystko się zgadza i jak wygląda.

Wydruk:

SAMODZIELNY – PO 3 SZTUKI NA 1 KARTCE, NALEŻY PRZYCIĄĆ ZGODNIE Z WYMAGANYMI WYMIARAMI.

Mamy możliwość pobrania pliku pdf do wydrukowania w drukarni oraz możemy pobrać plik .xml do wgrania do programu w przyszłości będzie skrót .xmz . Można zakupić gotowy papier w rozmiarze recept i na nich drukować recepty. Aktualnie możemy generować recepty p/f i p/a w gabinet.gov.pl – jednak nie sprawdza on naszych upranie czy możemy wystawiać recepty! Sprawdzi to dopiero NFZ gdy apteka dostarczy tam recepty zrealizowane!

Praktyki IPP

Logujemy się do portalu i przechodzimy do generowania recept, również wybieramy zadeklarowane recepty i generujemy po wyborze nazwy firmy po 1 bloczku.

Drukowanie tak samo.

E- Recepty dla IPP wybrany system będzie pobierał nr recept automatycznie.

Gabinet.gov.pl po zalogowaniu e-puap – zakładka pielęgniarka bez placówki dla każdej zarejestrowanej pielęgniarki. Ważna jest prawidłowa rejestracja praktyk w RPWDL co umożliwi uzyskanie dostępu P1 i certyfikatów.

Zmiana na dzień 7/03/2020 w gabinet.gov.pl!

Po zalogowaniu każda z nas ma możliwość wystawienia recept p/a i p/f, brakuje naszych placówek, w których pracujemy na „kontrakcie”.

Placówki w których pracujemy i były dotychczas dostępne, są niewidoczne, obecnie to pracodawca MUSI nas dodać jako personel w danej placówce i nadać nam rolę pielęgniarki lub położnej!

Podpisywanie recept

- certyfikat ZUS

- podpis elektroniczny kwalifikowany (płatny co 2 lata)

- profil zaufany w gabinet.gov.pl

By uzyskać podpis zaufany należy założyć profil zaufany. Certyfikat uzyskuje się w gabinet gov.pl Kontrola NFZ

NFZ przeprowadza kontrole zasadności wypisania recept refundowanych.

Pamiętaj dokumentacja medyczna powinna być prowadzona zgodnie z wymogami prawa oraz przechowywana w miejscu wskazanym w czasie rejestracji w NFZ.

Zawsze pamiętaj o prawidłowym wpisie w karcie pacjenta: badanie fizykalne, analiza dotychczasowej dokumentacji medycznej, dokładny wywiad w tym uczulenia, inne leki – interakcje! przed ordynacją leków! Patrz ORDYNACJA!

Kontynuacja leków na podstawie zaświadczenia od lekarza! Wymaga wpisu do dokumentacji, co ile i jak ma pacjent przyjmować i że na podstawie zaświadczenia od lekarza!

Zawsze sprawdź EWUŚ!

Zasadność przepisania leków z refundacją! – NFZ sprawdza naszą dokumentacje czy zapisaliśmy wskazania do udzielenia refundacji na dane leki.

W przypadku p/a i p/f miejscem przechowywania dokumentacji jest adres zamieszkania, który podajemy w rejestracji w NFZ, praktyki – adres siedziby.

BUDOWA RECEPTY

Na recepcie znajdują się 3 kody kreskowe:

-REGON (nasz lub przychodni)

- kod z nr recepty

- kod z nr PWZ – przygotowany zgodnie z algorytmem, sposób jego przygotowania znajduje się w ustawie o receptach w załączniku – należy go wskazać w drukarni (często drukarnie o nim nie wiedzą) by można było wygenerować literę w kodzie kreskowym!!!!

Świadczeniodawca – należy umieścić nazwę i adres IPP lub adres i nr PWZ pielęgniarki/położnej w przypadku p/f i p/a.

Może to być pieczątką, naklejka, nadruk. Jeśli stosujemy naklejkę to w przypadku próby jej usunięcia powinno dość do zniszczenia recepty.

Jeśli wpisujemy dane Praktyki to należy podać pełną nazwę, adres, kraj, nr REGON, telefon i mail. Ułatwi nam to życie w przypadku recept transgranicznych! Pielęgniarka i Położna z IPP może dopisać na recepcie p/f i p/a w pełnym brzmieniu, jeśli recepta jest dla rodziny lub dla niej.

DANE PACJENTA

Imię, nazwisko, pełne dane adresowo podane w NFZ, pesel

Żołnierz w jednostce – adres jednostki

Osoby bezdomne – można wpisać adres świadczeniodawcy decyzje Mopru – adres ośrodka

W przypadku dziecka bez peselu – noworodek – pesel faktycznego opiekuna!

Jeśli recepta jest dla dziecka do 18 r.ż. - obok danych wpisujemy wiek!

Jeśli pacjent nie posiada peselu to możemy wpisać nr paszportu, inny dokument ze zdjęciem.

NUMER ODDZIAŁU NFZ PACJENTA! – TO SPRAWDZI NFZ!

Wpisujemy ten nr tylko dla pacjentów zamieszkałych w Polsce i ubezpieczonych w NFZ! Zawsze sprawdzamy EWUŚ! W przypadku bezdomnych mogę wpisać mój NFZ. Brak ubezpieczenia zawsze wpisać w tym miejscu X!!! W przypadku pacjenta z UE – kod literowy kraju, regulują to przepisy o koordynacji.

Uprawnienia

Można wpisać wszystkie uprawnienia jakie ma pacjent są jednak wyjątki.

S – senior 75+ Uprawnienia przysługują od dnia 75 urodzin pacjenta na leki objęte refundacją, nie może ich wpisać POŁOŻNA. W tej chwili recepty te mogą być wystawiane w POZ przez pielęgniarki zatrudnione w POZ (nie trzeba mieć aktywnej listy pacjentów), oraz pielęgniarki w AOS (specjalistki). C – leki bezpłatne dla ciężarnych – może je wypisać położna po samodzielnym stwierdzeniu ciąży lub na podstawie zaświadczenia od ginekologa.

Pamiętaj! Zawsze należy zeskanować do elektronicznej lub zrobić ksero do papierowej dokumentacji uprawnienia pacjenta. Zawsze pacjent powinien je mieć ze sobą, jeśli nie ma Farmaceuta może je wpisać w Aptece.

Dział Rp. Tu możemy wpisać do 5 leków gotowych, mogą to być:

- środki spożywcze specjalnego przeznaczenia

- wyroby medyczne: mplastria, paski i hydrożele, możemy wypisywać opatrunki specjalistyczne – wszystkie, paski do glukometrów – wszystkie,

Kiedy wypisujemy opatrunki z refundacją?

W przypadku stwierdzenia owrzodzenia przewlekłego niegojącego się powyżej 6-8 tygodni – zapis w dokumentacji pacjenta!!! Np.: owrzodzenie przewlekłe od 9 tygodni niegojące się.

Do przewlekłych owrzodzeń zaliczamy: owrzodzenia żylne, oparzenia, odleżyny.

EB – PĘCHERZYCA - to opatrunki z najwyższą zniżką!!! Paski diagnostyczne do pomiaru glikemii, możemy wypisywać wszystkie dostępne. Refundacja zgodnie z rejestracją i CHPL! Refundacja pasków zależy od ilości podań insuliny, pacjent na tabletkach ma refundację 30%. Ale trzeba czytać listy refundacyjne! Ważne jest rozpoznanie.

Środki specjalnego przeznaczenia - Można Ordynować i kontynuować.

Wskazanie do refundacji – trzeba wpisać rozpoznanie do dokumentacji, jest do podstawa do wystawienia recepty refundowanej zgodnie z rejestracją i listą refundacyjną.

Produkty lecznicze - Leki – refundacja na podstawie rozpoznania i wskazań refundacyjnych.

Sposób przyjmowania leków zawsze rozpisujemy pacjentom na osobnej kartce! Dodatkowe uprawnienia na recepcie może też wpisać farmaceuta – w tym wypadku również musisz potwierdzić swoje uprawnienia, przedstawiając odpowiedni dokument.

Uwaga! Wyjątek stanowi uprawnienie do bezpłatnych leków z tytułu ukończenia 75 roku życia. W tym przypadku farmaceuta nie jest uprawniony do uzupełnienia recepty.

........................................................................................................................................................

Symbole określające

dodatkowe uprawnienia

Symbol Kogo dotyczy Dodatkowe uprawnienia

AZ Pracownicy i byli pracownicy

zakładów produkujących wyroby

zawierające azbest. Bezpłatne zaopatrzenie w leki związane z chorobami wywołanymi pracą przy azbeście.

IB Inwalidzi wojenni oraz osoby

re-presjonowane, ich małżonkowie

pozostający na ich wyłącznym

utrzymaniu, wdowy i wdowcy po

poległych żołnierzach i zmarłych

inwalidach wojennych oraz osoby

represjonowane, uprawnione do renty

rodzinnej, a także cywilne niewidome

ofiary działań wojen-nych. Bezpłatne zaopatrzenie w leki w kategoriach dostępności „Rp” lub „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte refundacją, dopuszczone do obrotu na terytorium Polski.

IW Inwalidzi wojskowi. Bezpłatne – do wysokości limitu finansowania – zaopatrzenie w leki objęte wykazem leków refundowanych w kategoriach: lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny dostępny w aptece na receptę.

PO Żołnierze, którzy odbywają

zasadniczą służbę wojskową,

przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia

wojskowe oraz pełnią służbę

kandy-dacką, służbę przygotowawczą

lub służbę wojskową w razie ogłoszenia

mobilizacji i w czasie wojny. O ile nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu z innego tytułu, przysługuje im bezpłatne – do wysokości limitu finansowania – zaopatrzenie w leki objęte refundacją w kategoriach: lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wy-rób medyczny dostępny w aptece na receptę oraz leki recepturowe.

IN Pacjenci inni niż ubezpieczeni,

którzy mają prawo do bezpłatnych

świadczeń opieki zdrowotnej. Uprawnienia, tak jak u osoby ubezpieczonej.

Źródło! Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicz-nych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1793 z późn. zm.)

2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich(Dz.U. z 2016 r., poz. 62 z późn. zm.)

Ustawa z dnia 22 lipca 2014 roku o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1136) wprowadziła z dniem 1 stycznia 2016 roku nowe uprawnienia dla pielęgniarek i położnych. Dotyczą one możliwości ordynowania i wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wystawiania skierowań na wykonanie określonych badań diagnostycznych, a także wystawiania zleceń i recept na refundowane wyroby medyczne. Są to uprawnienia, z których będą korzystały przede wszystkim pielęgniarki i położne realizujące świadczenia zdrowotne w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, opieki długoterminowej, opieki paliatywno-hospicyjnej, głównie w środowisku domowym.

Natomiast pielęgniarki i położne posiadające tytuł zawodowy licencjata (pielęgniarstwa lub położnictwa) bądź też tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji mogą wystawiać recepty będące kontynuacją recepty lekarskiej. Dotyczyć mogą one także leków nie uwzględnionych w wyżej cytowanym rozporządzeniu z dnia 20 października 2015 roku w sytuacji, gdy przewidziano możliwość ich ponownego przepisania — czyli kiedy lekarz wystawił pielęgniarce lub położnej właściwe zlecenie. Jedynym ograniczeniem tego uprawnienia jest grupa leków bardzo silnie działających, odurzających i psychotropowych.

Pielęgniarki i położne nie będą mogły wystawić kolejnej recepty na powyższe preparaty (art. 15a ust. 2 u.z.p.). Dodatkowo pielęgniarki i położne z tytułem licencjata nie będą mogły wystawić recepty na wyroby medyczne, co w praktyce może okazać się bardzo dużym utrudnieniem. Dla przykładu do kontynuacji leczenia ran za pomocą opatrunków dostępnych z refundacją nadal będzie potrzebna recepta lekarska. Pielęgniarki i położne będą mogły jedynie wystawić zlecenie na wyroby medyczne (np. na pieluchomajtki). Nowelizacja ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych — Dz. U. z 2015 r., poz. 345 z późn. zm. (u. ref.) wprowadzona ustawą z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw zakłada, że każda uprawniona pielęgniarka lub położna może wystawić receptę refundowaną bez potrzeby podpisywania umowy z NFZ. Podczas wystawiania recepty należy korzystać z Wykazu produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiącego załącznik do aktualnie obowiązującego obwieszczenia Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej. Wykaz substancji bardzo silnie działających (czyli substancji, których nie będzie mogła przepisać pielęgniarka i położna) tak zwany wykaz A zamieszczany jest w „Farmakopei Polskiej”, która nie stanowi źródła prawa [2]. Leki bardzo silnie działające nie są określone w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do obrotu na terytorium RP.

Uprawnienia do zniżek wpisujemy w polu uprawnienia dodatkowe!

INNE PRZYDATNE SKRÓTY:

Zniżki:

R – ryczałt! Zawsze czytać wskazania do refundacji CHPL!

30%, 50%

100% lub x oznacza leki pełnopłatne

P – najniższa odpłatność wynikająca z uprawnień, zawsze wpisać wszystkie do pola uprawnienia dodatkowe

B – Bezpłatnie

Skróty dot. Leków:

Rp – leki na receptę

Rx – leki na receptę

Rpz – recepta wydawana przez lekarza do zastrzeżonego stosowania

Rpw – leki odurzające, wydawane z przepisu lekarza, zawierają środki odurzające lub psychotropowe określone w odrębnych przepisach.

OCT – produkty lecznicze wydawane bez recepty, możemy ordynować każdy!

Lz – lecznictwo zamknięte! Nie mogą być stosowane w domu pacjenta i lecznictwie otwartym! Jeśli takie wypisał lekarz napisać do niego na piśmie.

Jak sprawdzić, czy lek jest na Lz – www.pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl to samo robimy by sprawdzić czy dana substancja jest lekiem czy suplementem.

Postacie leków – takie i nie inne wpisujemy na recepcie

tabl. powl.

tabl. mus.

tabl. o przedł. uwalnianiu

tabl. dopochwowe

kaps. twarde

W przypadku gdy lek ma więcej niż jedną postać należy wpisać tę która chcemy by

Dawki leków TAK lub TAK nie inaczej!

1,0 1g

0,75 750 mg

Jeśli występuje więcej niż jedna dawka leku w sprzedaży Musisz podać dawkę na recepcie! Ilość tabletek wpisujemy słownie lub cyframi arabskimi!

Brak dawkowania na recepcie spowoduje, że pacjent otrzyma pełne opakowania najmniejszej dawki z najmniejszą liczbą tabletki.

Sprzęt wpisujemy słownie lub cyframi arabskimi np. 100 strzykawek, 100 pasków lub sto strzykawek, sto pasków.

Nie zamieniać – NZ – stosuje się tylko do jednego leku! Każde użycie trzeba wpisać w dokumentacji medycznej pacjenta.

Ordynacja – odpowiadamy za użycie tego wpisu,

Kontynuacja – zgodnie z wpisem lekarza do dokumentacji, również należy wpisać w dokumentacji medycznej pacjenta. Stosujemy to w przypadku pacjent jest uczulony na składnik pomocniczy leku, możemy zapisać lek z tej samej grupy (składnik główny ten sam) bez tego składnika pomocniczego.

Aplikacje ułatwiające nam życie

Pharmindex (komórka)

Rodzina MP (medycyna praktyczna): eMPendium

Rodzina drWigdet: gabinet, baza leków, interakcje, recepty, normy i skale, icd10, chpl, calcmed, ewuś, icd9, pes, lep, dr100

Rodzina Aptekarz – baza leków, recepturowy, interakcje

Mobit scaner – zgłaszanie działania niepożądanego

Inne – leki u dzieci, ekg vademecum, warto sprawdzać czy pojawiają się nowe aplikacje pomocne w pracy.

Zamienniki = Generyki

Ta sama substancja chemiczna, te same wskazania, przeciwskazania, rejestracje, różni się ceną.

Nazwa chemiczna = nazwa międzynarodowa

Zdarzenia niepożądane – zgłaszamy te reakcje których nie ma w CHPL danego leku. Można to zrobić poprzez Mobit Scaner lub na stronie ministerstwa zdrowia.

Zgłaszamy do urzędu rejestracji produktów leczniczych, wyrobów medycznych i produktów biobójczych. www.urpl/gov.pl

Poważne do 48 godzin, pozostałe do 15 dni od wystąpienia, zgłosić je może każdy (personel medyczny, pacjent, rodzina)

Leki recepturowe – możemy je jedynie kontynuować niezależnie od posiadanych uprawnień. Wpisujemy skład po łacinie, jeden składnik w jednej linii, zapis cito odnosi się tylko do leków recepturowych i są to max. 4 godziny na przygotowanie do odbioru!

Data wystawienia – wpisujemy ja w momencie wystawienia recepty.

Data realizacji – wpisujemy ja w celu określenia od kiedy pacjent może zrealizować tę receptę, jest to wygodne, ponieważ w wersji papierowej można wystawić max. 4 recepty na 120 dni. Pacjent nie może też w takiej sytuacji zrealizować wszystkich recept na raz.

Podpis osoby realizującej – imię nazwisko, tytuł musi być, nr. Telefonu, NPWZ!

Odbiór recepty – komu wydać?

Osoba upoważniona w dokumentacji medycznej, dane osoby, która odebrała weryfikuje się i fakt odbioru wpisuje do dokumentacji medycznej pacjenta!

W przypadku dzieci poniżej 13 roku życia może receptę odebrać jedynie opiekun faktyczny! Dziecko takie też nie wykupi recept w aptece!

Poprawki na receptach papierowych dokonuje ten kto ją wystawił, każda poprawka wymaga parafki, pieczątki! W przypadku e-recepty anulować i wstawić nową.

E- Recepta

Jeśli wystawimy błędna należy ją anulować! w systemie i wygenerować nową. Są one bezpieczniejsze w użytkowaniu, trudno jest je ukraść bo nie są na papierze, każdą można anulować w razie błędu w wystawieniu (dane pacjenta, błędny w dawkowaniu).

Możemy wstawić leki na 180 dni, antykoncepcję na 180 dni, podczas jednej wizyty możemy wystawić max. 6 recept na każdej po 5 leków, recepturowy tylko jeden. 1 recepta to 5 recept gotowych na pełne opakowania refundowane, ważność 365 dni, ale trzeba to zaznaczyć podczas wypisywania, jeśli nie zaznaczymy ważne tylko 30 dni. Ważność ustala się w e-recepcie na każdy lek osobno!

Recepta papierowa

Wystawiamy na 120 dni na leki, antykoncepcja tylko 60 dni, maksymalnie 4 podczas jednej wizyty, wymiary recepty nie mniej niż 200 mm długość, 90 mm szerokość! Na recepcie nie może być reklam! Musi być czysty papier!

Recepty wygenerowane na gabinet.gov.pl ważne są 365 dni! – trzeba to tylko zaznaczyć w formularzu. Antybiotyki zawsze recepty są ważne 7 dni, e-recepta też! preparaty immunologiczne 90 dni.

Recepta transgraniczna

Dodatkowo na recepcie należy wpisać:

- data urodzenia,

- tytuł zawodowy wystawiającego recepty

- bezpośredni kontakt do osoby wystawiającej receptę: telefon, mail, fax,

- w adresie wystawiającej osoby Polska

- nazwa międzynarodowa leku a nie handlowa, np. Amoksycyklina a nie Duomox.

Regon musi być wpisany na recepcie, dlatego warto mieć go na pieczące, NIP na zapotrzebowaniach! W Urzędzie Skarbowym można złożyć wniosek na prefiks PL w NIP.

Jeśli pacjent ubezpieczony wyjeżdża za granicę trzeba wpisać nr NFZ na recepcie, pacjent po powrocie do Polski może się starać o refundację.

Realizacja recept

Farmaceuta może poprawić w przypadku błędnego wpisu lub braku wpisu następujące pozycje:

- uprawnienia dodatkowe pacjenta

- postać leku i dawkę leku – pisze zgodnie ze swoją wiedzą.

Ma obowiązek poinformować pacjentów w wieku 75+ o możliwości zakupu leków objętych refundacją S, które mają ten sam skład, dawkę i działanie oraz rejestracje w przypadku wypisania leku nie objętego refundacja S. Zabronione jest to jedynie w przypadku zastosowanie NZ!

Zaopatrzenie

EZWM -Zlecenie na wyroby medyczne

Ordynacja – każdy kto ma ukończony kurs cz.1 zgodnie z listami i wskazaniami.

Kontynuacja – Licencjat pielęgniarstwa lub położnictwa, lub specjalistki w tych dziedzinach, nie wymagają kursu Ordynacja i wypisywania recept cz. 1 lub 2.

Zlecenie ważne jest przez 12 miesięcy, do zrealizowania w sklepie medycznym po potwierdzeniu papierowego wniosku w NFZ. Elektroniczny jest automatycznie potwierdzony w NFZ.

Uprawnienia dodatkowe:

47ZN - na podstawie orzeczenia, nie obowiązują limity, o ilości decyduje ten kto wypisuje zaopatrzenie. Pieluchomajtki – ważna jest przyczyna np. ch. Nowotworowa, tetraplegia,

CO składa się na ordynację leku? ORDYNACJA TO!

- czynności diagnostyczne

- czynności konsultacyjne,

- badania fizykalne

Zakończone decyzją o wdrożeniu danej refundacji.

ICD 10 – kody i Dokumentacja medyczna

IPP pielęgniarek i położnych:

- wewnętrzna to historia zdrowia i choroby, karta środowiskowa

Uczulenia! Wpisywać do karty i zawsze o nie pytać!!!!

Data wizyty, wywiad, badanie fizykalne, rozpoznanie, informacja o przyjmowanych dotąd lekach, zleceniach i badaniach, zaopatrzeniu - zleconych przez lekarza.

Jeśli pacjent prosi o przedłużenie leków w dokumentacji musi być wpis Pacjent dolegliwości związanych z przyjmowaniem wyżej wymienionych/ przepisanych na podstawie zlecenia lekarskiego leków nie zgłasza i neguje.

- zewnętrzną to zaświadczenia, opinię skierowania na badanie, skale. Pacjent powinien dostarczyć zaświadczenie od lekarza z ICD 10 nazwami leków i sposobem dawkowania. Powinien przynieść od tylu lekarzy do ilu chodzi, co leki mu przepisują.

Dokumentacja p/a i p/f:

Wystarczy zrobić tabelkę w pliku lub założyć zeszyt.

Wykaz zbiorczy w ramach p/f i p/a

- nr kolejny recepty

- data wystawienia recepty

- dane osoby, która dostała receptę

- Rozpoznanie ICD10

- jaki lek dawka i sposób podawania, ilość tabletek.

............................................................................................................

c.d. wykładu 04.02. - 05.02.2023 r.

SKRÓTY RECEPTUROWE

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/59282/mod_resource/content/0/Skr%C3%B3ty%20recepturowe.pdf

Skróty terminów łacińskich stosowanych w recepturze

Skrót Pełna nazwa w języku łacińskim Znaczenie w języku polskim

a a po (np. po jednej części)

aa ana partes aequales po równych częściach

ad ad do

ad caps. amyl. ad capsulas amylaceas do kapsułek skrobiowych (opłatków)

ad m. med ad manus medici do rąk lekarza

ad scat. ad scatulam do pudełka

ad us. ext. ad usum externum do użytku zewnętrznego

ad us. int. ad usum internum do użytku wewnętrznego

ad us. prop. ad usum proprium do użytku własnego

ad vitr. gtt ad vitrum guttatum do butelki z kroplomierzem

ad. adde, addetur dodaj

aeq. aequalis równy

alb. albus biały

Aq. Aqua woda

Aq. dest. Aqua destillata woda destylowana

Aq. pro ini. Aqua pro iniectione woda do wstrzyknięć

Aq. pur. Aqua purificata woda oczyszczona

c. cum z caps. capsula kapsułka

caps. amyl. capsula amylacea kapsułka skrobiowa

caps. amylac. capsulae amylaceae kapsułki skrobiowe

caps. gel. capsula gelatinosa lub capsulae gelatinosae kapsułka żelatynowa

col. colatura cedzonka

collyr. collyrium płyn do oczu

comp., cpt., cmp. compositus złożony

conc., conct. concentratus stężony

conc. concisus pocięty

cont. contusus potłuczony, rozgnieciony

cort. cortex kora

corrig. corrigens środek poprawiający smak i zapach

crist. cristallisatus krystaliczny

cr. kremor krem

cr., crud. crudus surowy, nieoczyszczony

d. da, dentur, detur daj

d.t.d. dentur tales doses daj takich dawek

d.s. da signa oznacz

dec., dect. decoctum odwar

dep., depur. depuratus oczyszczony

dil. dilutus, dilutio rozcieńczony, rozcieńczenie

disp. dispensa rozdziel

div. in part. aeq. divide in partes aequales podziel na równe części

dos. dosis, doses dawka, dawki

dur. durus twardy

e, ex ex z

ex temp. ex tempore doraźnie, bezpośrednio przed użyciem

eff. effervescens musujący

extr. extractum wyciąg

extr. fl. extractum fluidum wyciąg płynny

extr. sicc. extractum siccum wyciąg suchy

excip. excipiens substancja pomocnicza

f. fiat, fiant, fac niech powstanie, zrób

f.l.a. fiat lege artis wykonaj zgodnie z przepisami

fluid, fld. fluidus płynny

fl., flor. flos, flores kwiat, kwiaty

fol. folium, folia liść, liście

fr., fruct. fructus owoc

glac. glacialis lodowaty

glob. globulus gałka, globulka

glob. vag. globuli vaginalis gałki dopochwowe

gtt., gutt. gutta, guttae kropla, krople

gran. granulatum granulat

hb. herba ziele

in in w

in scat. in scatula w pudełku

inf. infusum napar

ini. iniectio wstrzyknięcie

i.m. iniectio intramuscularis wstrzyknięcie domięśniowe

i. v. iniectio intravenosa wstrzyknięcie dożylne

ini. subc., s.c. iniectio subcuanea wstrzyknięcie podskórne

lag. lagena naczynie, opakowanie

lag. orig.. lagena originalis opakowanie oryginalne

lin. linimentum mazidło

liq. liquor płyn

liq. liquidus płynny, ciekły

lot. lotio obmywanie, mleczko

mac. macera, maceratio maceruj, macerat

m.d.s. misce, da signaturam zmieszaj, oznacz

m.f. misce, fiat zmieszaj, zrób

m.f. pulv. misce, fiat pulvis zmieszaj, zrób proszek

m.f.sol. misce, fiat solutio zmieszaj, zrób roztwór

m. pil. massa pilularum masa pigułkowa

mixt. mixtura mieszanka, mikstura

mixt. agit. mixtura agitanda mieszanka, którą należy wstrząsnąć przed użyciem

moll. mollis miękki

muc. mucilago kleik

No, Nr numero, numerus w ilości, liczba

ne rep. ne repetatur nie powtarzać (w odniesieniu do recepty)

obl. oblatae kapsułki skrobiowe, opłatki

ol. oleum olej

p. pars część

p.aeq. partes aequales równe części

pil. pilulae pigułki

prec., ppt. praecipitatus strącony

pro me pro me dla mnie

p.o. per os doustnie

p.r. per rectum doodbytniczo

per se per se jako taki

per vaginam per vaginam dopochwowo

pur. purus czysty

pulv. pulvis proszek

q.s. quantum satis, quantum sufficit ilość potrzebna, ile wystarczy

rad. radix korzeń

rep. repetatur powtórzyć

Rp. recipe weź (nagłówek recepty)

rhiz. rhizoma kłącze

s. signa, signetur oznacz

sal sal sól

S.n. Suo nomine pod nazwą własną

sol. solutio roztwór

solv. solve rozpuść

sat. saturatio wysycenie

scat. scatula pudełko

sem. semen nasienie

spl., simpl., splx. simplex prosty, zwykły, niezłożony

sir. sirupus syrop

spir. spiritus spirytus

spec. species ziółka

succ. succus sok

supp., suppos. suppositorium czopek

susp. suspensio zawiesina

spissus spissus gęsty

subt. subtilis subtelny

sum. dupl. summatur duplum dodaj drugie tyle

tab. tabuletta tabletka

tabl., tbl. tabulettae tabletki

tab. obd. tabuletta obducta tabletka powlekana

tinct., tra, tct. tinctura nalewka

trit. trituratio roztarcie, roztarty

u., ung., ungt. unguentum maść

v., vitr. vitrum butelka, naczynie szklane

..........................................................................................................................................................

Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego

Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia

1. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego muszą spełniać:

1) wymagania określone dla środków spożywczych powszechnie spożywanych oraz

2) szczególne wymagania w zakresie składu oraz sposobu produkcji, zapewniające, że środki te będą zaspokajały specjalne potrzeby żywieniowe konsumentów finalnych zgodnie ze swoim przeznaczeniem.

2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ze względu na swoje przeznaczenie, obejmują w szczególności następujące grupy:

1) preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne;

2) środki spożywcze uzupełniające, obejmujące produkty zbożowe przetworzone i inne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat;

3) środki spożywcze stosowane w dietach o ograniczonej zawartości energii w celu redukcji masy ciała; 4) dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego;

5) środki spożywcze zaspokajające zapotrzebowanie organizmu przy intensywnym wysiłku fizycznym, zwłaszcza sportowców;

6) środki spożywcze dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów (cukrzyca);

7) środki spożywcze niskosodowe, w tym sole dietetyczne o niskiej zawartości sodu lub bezsodowe;

8) środki spożywcze bezglutenowe.

3. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego przeznaczone bezpośrednio dla konsumenta finalnego mogą być wprowadzane do obrotu wyłącznie w opakowaniach obejmujących w całości te środki, z zastrzeżeniem przepisów, o których mowa w art. 26 rozporządzenie w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia, ust. 2 pkt 3.

4. Dopuszcza się upowszechnianie wszelkich użytecznych informacji i zaleceń dotyczących środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, kierowanych wyłącznie do osób posiadających kwalifikacje w zakresie medycyny, farmacji lub żywienia.

Art. 25. Reklama preparatów do początkowego żywienia niemowląt

1. Reklama preparatów do początkowego żywienia niemowląt może być prowadzona wyłącznie w publikacjach popularnonaukowych specjalizujących się w upowszechnianiu wiedzy z zakresu opieki nad dzieckiem lub w publikacjach naukowych i musi być ograniczona do informacji potwierdzonych badaniami naukowymi. Informacje zawarte w reklamie nie mogą sugerować, że karmienie sztuczne jest równoważne lub korzystniejsze od karmienia piersią.

2. Zabrania się:

1) reklamy preparatów do początkowego żywienia niemowląt w miejscach ich sprzedaży;

2) prowadzenia działalności promocyjnej zachęcającej do nabycia preparatów do początkowego żywienia niemowląt i przedmiotów służących do karmienia niemowląt, takiej jak rozdawanie próbek, specjalne wystawy, kupony rabatowe, premie, specjalne wyprzedaże i sprzedaż wiązana;

3) oferowania lub dostarczania przez producentów lub dystrybutorów preparatów do początkowego żywienia niemowląt oraz przedmiotów służących do karmienia niemowląt, ich próbek lub innych przedmiotów tego typu o charakterze promocyjnym - konsumentom, w tym przede wszystkim kobietom ciężarnym, rodzicom niemowląt lub członkom ich rodzin, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, bezpłatnie lub po obniżonej cenie.

3. Preparaty do początkowego żywienia niemowląt oraz przedmioty służące do karmienia niemowląt, dostarczone bezpłatnie lub po obniżonej cenie, instytucjom sprawującym opiekę nad niemowlętami lub organizacjom społecznym, których cele statutowe obejmują pomoc dzieciom lub rodzinie, mogą być wykorzystywane lub przekazywane do wykorzystania wyłącznie w żywieniu tych niemowląt, które muszą być karmione sztucznie, przez okres uzasadniony potrzebami żywieniowymi tych niemowląt.

Art. 26. Rozporządzenie w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia

1. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) przeznaczenie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego należących do grup wymienionych w art. 24 środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ust. 2 pkt 1-4,

2) szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego wymienione w art. 24 środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ust. 2 pkt 1-4, w szczególności w zakresie ich składu,

3) wykaz substancji chemicznych należących do kategorii substancji dodawanych w szczególnych celach żywieniowych do środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego określonych w art. 24 środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ust. 2 pkt 1 i 2, które mogą być wykorzystane w produkcji tych środków spożywczych oraz warunki ich stosowania,

4) szczególne wymagania i warunki dotyczące oznakowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i przedmiotów służących do karmienia niemowląt,

5) wymagania w zakresie treści materiałów informacyjnych i edukacyjnych dotyczących żywienia niemowląt oraz warunki przekazywania takich materiałów przez producentów i dystrybutorów środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i przedmiotów służących do karmienia niemowląt - mając na względzie potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa żywności oraz jednolite wymagania w tym zakresie obowiązujące w Unii Europejskiej.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia może określić w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1:

1) szczegółowe przeznaczenie i wymagania, jakie powinny spełniać środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego nienależące do grup wymienionych w art. 24 środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ust. 2 pkt 1-4,

2) metody pobierania próbek oraz metody analizy stosowane w ramach urzędowej kontroli środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

3) warunki wprowadzania do obrotu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego bez opakowania obejmującego w całości środek spożywczy - mając na względzie potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa żywności oraz jednolite wymagania w tym zakresie obowiązujące w Unii Europejskiej, jeżeli są ustalone.

..................................................................................................................................................................

DOKUMENTACJA PIELĘGNIARKI i POŁOŻNEJ UDZIELAJĄCYCH ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNOŚCIOWYCH w RAMACH PRAKTYKI ZAWODOWEJ

Dokumentacja pielęgniarki i położnej udzielających świadczeń zdrowotnych w ramach praktyki zawodowej

§ 56. 1. Pielęgniarka udzielająca świadczeń zdrowotnych w ramach praktyki zawodowej, z wyłączeniem wykonywania indywidualnej praktyki pielęgniarki wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład albo indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarki wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład, prowadzi dokumentację indywidualną:

1) wewnętrzną w formie:

a) historii zdrowia i choroby,

b) karty wywiadu środowiskowo-rodzinnego,

c) karty wizyty patronażowej;

2) zewnętrzną w formie opinii, zaświadczenia, orzeczenia, skierowania na badania diagnostyczne oraz innych dokumentów o podobnym charakterze i przeznaczeniu, sporządzanych na wniosek pacjenta lub innych uprawnionych podmiotów.

2. Pielęgniarka wykonująca indywidualną praktykę pielęgniarki wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład albo indywidualną specjalistyczną praktykę pielęgniarki wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład dokonuje wpisów w dokumentacji indywidualnej i zbiorczej prowadzonej przez podmiot leczniczy, w sposób określony w rozdziale 2.

§ 57. 1. Położna udzielająca świadczeń zdrowotnych w ramach praktyki zawodowej, z wyłączeniem wykonywania indywidualnej praktyki położnej wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład albo indywidualnej specjalistycznej praktyki położnej wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład, prowadzi dokumentację indywidualną:

1) wewnętrzną w formie:

a) karty indywidualnej opieki prowadzonej przez położną,

b) karty wizyty patronażowej,

c) karty obserwacji porodu;

2) zewnętrzną w formie karty przebiegu ciąży, opinii, zaświadczenia, orzeczenia, skierowania na badania diagnostyczne, książeczki zdrowia dziecka oraz innych dokumentów o podobnym charakterze i przeznaczeniu, sporządzanych na wniosek pacjenta lub innych uprawnionych podmiotów.

2. Położna wykonująca indywidualną praktykę położnej wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład albo indywidualną specjalistyczną praktykę położnej wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład dokonuje wpisów w dokumentacji indywidualnej i zbiorczej prowadzonej przez podmiot leczniczy, w sposób określony w rozdziale 2.

§ 58. Historię zdrowia i choroby, kartę indywidualnej opieki prowadzonej przez położną, kartę wizyty patronażowej i kartę wywiadu środowiskowo-rodzinnego zakłada się przy udzielaniu świadczenia zdrowotnego po raz pierwszy.

§ 59. 1. Dokumentacja, o której mowa w § 56 ust. 1 pkt 1 i § 57 ust. 1 pkt 1 lit. a i b, zawiera dane określone w § 10 pkt 1-4

§ 10. Dokumentacja indywidualna, jeżeli przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej, zawiera:

1) oznaczenie podmiotu:

a) nazwę podmiotu,

b) kod resortowy, stanowiący część I systemu resortowych kodów identyfikacyjnych,

c) nazwę zakładu leczniczego - w przypadku podmiotu leczniczego,

d) nazwę jednostki organizacyjnej oraz jej kod resortowy stanowiący część V systemu resortowych kodów identyfikacyjnych – w przypadku podmiotu leczniczego, w którego strukturze organizacyjnej wyodrębniono jednostki organizacyjne,

e) nazwę komórki organizacyjnej, w której udzielono świadczeń zdrowotnych, oraz jej kod resortowy stanowiący część VII systemu resortowych kodów identyfikacyjnych - w przypadku podmiotu leczniczego, w którego strukturze organizacyjnej wyodrębniono komórki organizacyjne;

2) oznaczenie pacjenta zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, przy czym:

a) określenie rodzaju dokumentu potwierdzającego tożsamość obejmuje jego nazwę oraz nazwę kraju, w którym został wystawiony,

b) datę urodzenia oraz płeć pacjenta wpisuje się tylko w przypadku, jeżeli numer PESEL nie został nadany,

c) adres miejsca zamieszkania wpisuje się w pierwszej wytworzonej dla tego pacjenta dokumentacji wewnętrznej;

3) oznaczenie osoby udzielającej świadczeń zdrowotnych oraz osoby kierującej na badanie diagnostyczne, konsultację lub leczenie:

a) imię (imiona) i nazwisko,

b) tytuł zawodowy - nie dotyczy osoby upoważnionej, o której mowa w art. 31b ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia,

c) numer prawa wykonywania zawodu, jeżeli został nadany,

d) unikalny identyfikator upoważnienia nadany przez Rejestr Asystentów Medycznych, o którym mowa w art. 31b ust. 7 pkt 7 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia – w przypadku osoby upoważnionej, o której mowa w art. 31b ust. 1 tej ustawy,

e) podpis;

4) informacje dotyczące stanu zdrowia lub stanu funkcjonowania oraz procesu diagnostycznego, leczniczego, pielęgnacyjnego lub rehabilitacji, w szczególności:

a) opis udzielonych świadczeń zdrowotnych,

b) rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego, urazu lub rozpoznanie ciąży lub opis stanu funkcjonowania,

c) zalecenia,

d) informacje o wydanych zaświadczeniach, orzeczeniach oraz opiniach,

oraz:

1) informacje dotyczące ogólnego stanu zdrowia, chorób oraz problemów zdrowotnych pacjenta;

2) informacje dotyczące porad ambulatoryjnych lub wizyt domowych;

3) informacje dotyczące oceny środowiskowej;

4) oznaczenie lekarza, zgodnie z § 10 pkt 3 lit. a,

3) oznaczenie osoby kierującej na badanie diagnostyczne, konsultację lub leczenie:

a) imię (imiona) i nazwisko, w przypadku wykonywania zleceń lekarskich.

2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, w części dotyczącej ogólnego stanu zdrowia, chorób oraz problemów zdrowotnych zawiera informacje, o których mowa w § 38 ust. 3.

3. Historia zdrowia i choroby w zakresie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zawiera w szczególności informacje o:

1) przebytych chorobach;

2) chorobach przewlekłych;

3) pobytach w szpitalu;

4) zabiegach lub operacjach;

5) szczepieniach i stosowanych surowicach;

6) uczuleniach;

7) obciążeniach dziedzicznych;

8) orzeczeniu o niepełnosprawności, orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności albo innych orzeczeniach traktowanych na równi z tym orzeczeniem.

3. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, w części dotyczącej porad ambulatoryjnych lub wizyt domowych zawiera informacje, o których mowa w § 38 ust. 4.

4. Historia zdrowia i choroby w zakresie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zawiera:

1) datę porady ambulatoryjnej lub wizyty domowej;

2) dane z wywiadu i badania przedmiotowego;

3) rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego lub urazu;

4) informację o zleconych badaniach diagnostycznych lub konsultacjach;

5) adnotacje o zaleconych zabiegach oraz produktach leczniczych wraz z dawkowaniem lub wyrobach medycznych, w ilościach odpowiadających ilościom zapisanym na receptach lub zleceniach na zaopatrzenie w wyroby medyczne wydanych pacjentowi oraz unikalne numery identyfikujące recepty w postaci elektronicznej, o których mowa w art. 96a ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;

6) wyniki badań diagnostycznych wraz z opisem;

7) wyniki konsultacji;

8) opis innych udzielonych świadczeń zdrowotnych;

9) adnotacje o zleceniu transportu sanitarnego;

10) adnotacje o orzeczonym okresie czasowej niezdolności do pracy;

11) oznaczenie osoby udzielającej świadczeń, zgodnie z § 10 pkt 3.

5. Historia zdrowia i choroby w zakresie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zawiera:

1) uzyskane na podstawie wywiadu informacje o warunkach nauczania, wychowania lub pracy;

2) opis warunków zamieszkania, jeżeli jest to istotne dla zapewnienia opieki środowiskowej;

3) datę rozpoczęcia i zakończenia opieki pielęgniarskiej lub położniczej;

4) rodzaj i zakres świadczeń zdrowotnych realizowanych przez pielęgniarkę lub położną, w szczególności: dane z wywiadu i badania fizykalnego, diagnozę pielęgniarską lub położniczą, plan opieki pielęgniarskiej lub położniczej oraz adnotacje związane z wykonywaniem świadczeń zdrowotnych, w tym wynikających ze zleceń lekarskich;

5) oznaczenie pielęgniarki lub położnej, zgodnie z § 10 pkt 3.

4. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, w części dotyczącej oceny środowiskowej zawiera informacje uzyskane na podstawie przeprowadzonego wywiadu.

§ 60. W przypadku przyjmowania porodu przez położną udzielającą świadczeń zdrowotnych w ramach praktyki zawodowej stosuje się odpowiednio przepisy § 18 ust. 9, § 20 i § 69.

§ 61. Do prowadzenia karty przebiegu ciąży przez położną udzielającą świadczeń zdrowotnych w ramach praktyki zawodowej stosuje się odpowiednio przepisy § 39.

..................................................................................................................................................................

Dokumentacja pro a, f

§ 67. Pielęgniarka lub położna wystawiająca recepty w postaci papierowej dla siebie albo dla małżonka, osoby pozostającej we wspólnym pożyciu, krewnych lub powinowatych w linii prostej, a w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa prowadzi dokumentację zbiorczą wewnętrzną w formie wykazu. Przepisy § 66 ust. 2–4 stosuje się odpowiednio.

2. Wykaz może być prowadzony dla wszystkich osób, o których mowa w ust. 1, albo odrębnie dla każdej z nich.

3. Wykaz, opatrzony imieniem i nazwiskiem lekarza, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) numer kolejny wpisu;

2) datę wystawienia recepty;

3) numer PESEL pacjenta jeżeli został nadany, w przypadku noworodka – numer PESEL matki, a w razie przypadku numeru PESEL – rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;

4) rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego lub urazu;

5) międzynarodową lub własną nazwę produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego albo rodzajową lub handlową nazwę wyrobu medycznego;

6) postać, w jakiej produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny ma być wydany, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej postaci;

7) dawkę produktu leczniczego lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej dawce;

8) ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, a w przypadku produktu leczniczego recepturowego – nazwę i ilość surowców farmaceutycznych, które mają być użyte do jego sporządzenia;

9) sposób dawkowania.

4. W przypadku prowadzenia wykazu odrębnie dla każdej z osób, o których mowa w ust. 1, gdy dane, o których mowa w ust. 3 pkt 3-9, nie uległy zmianie, kolejne wpisy w tym zakresie można zastąpić adnotacją o kontynuacji leczenia.

..................................................................................................................................................................

Wykaz wystawionych recept Wykazy wystawianych recept.pdf

https://e.wumed.edu.pl/pluginfile.php/59286/mod_resource/content/0/Wykazy%20wystawianych%20recept.pdf

.................................................................................................................................................................

ZAGADNIENIA do TESTU z FARMAKOLOGII:

1. Dane osoby wystawiającej receptę “pro auctore” i “pro familiae”na recepcie

2. Decyzja o wyborze preparatu leczniczego w oparciu o EBNP

3. W wykazie leków z grupy A znajdują się leki:

4. Receptę z uprawnieniami 75+ mogą wypisać kto może wystawiać

5. Co należy zrobić aby móc wypisywać e-recepty „pro familiae’ i „pro authore” po uzyskaniu uprawnień

6. Uprawnienia do świadczeń refundowanych

7. Warunki wykupienia leków z refundacją

8. Receptę na lek refundowany może wystawić osoba:

a) Ilość leków możliwa do wypisania jednorazowo na recepcie

9. Uprawnienia do ordynacji leków

10. Data od której obowiązują recepty tylko w postaci elektronicznej

11. Po ukończeniu studiów na poziomie licencjata pielęgniarstwa/ położnictwa uzyskuje się uprawnienia do:

12. Poziomy odpłatność produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego

13. Podstawa do kontynuacji leczenia przez uprawnioną pielęgniarkę/ położną

14. Pracując w podmiocie leczniczym w celu wystawiania recept przez uprawnioną pielęgniarkę/ położna powinna:

15. W ramach „pro familiae” można wypisać receptę dla:

16. Wypisując lek w ramach kontynuacji leczenia możemy:

17. Podpisanie e-recepty można wykonać za pomocą;

18. Identyfikator oddziału wojewódzkiego NFZ właściwy dla miejsca zamieszkania pacjenta na recepcie

19, W dokumentacji medycznej pacjenta po wypisaniu recepty należy umieścić:

TEST zaliczeniowy dn. 18.02.2023r.

Rozpoczęto	sobota, 18 lutego 2023, 22:21
Stan	Ukończone
Ukończono	sobota, 18 lutego 2023, 22:50
Wykorzystany czas	29 min. 41 sek.
Punkty	25,00/25,00
Ocena	5,00 pkt. na 5,00 pkt. możliwych do uzyskania (100%)

Pytanie 1

Poprawnie

Poprawnie

Punkty: 1,00 z 1,00

Oflaguj pytanie

Treść pytania

Lek z refundacją pacjent może wykupić jeśli:

Lek jest stosowany “off label”

Lek znajduje się w obwieszczeniu Ministra Zdrowia w sprawie wykazu leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych a pacjent jest ubezpieczony albo uprawniony do ubezpieczenia

Lek nie jest wypisany na recepcie papierowej

Żadna odpowiedź nie jest prawidłowa

Informacja zwrotna

Twoja odpowiedź jest poprawna.

Poprawna odpowiedź to:

Pytanie 8

Poprawnie

Punkty: 1,00 z 1,00

Oflaguj pytanie

Treść pytania

Receptę na lek refundowany może wystawić osoba:

Wyłącznie zatrudniona w podmiocie świadczących usługi w ramach umowy z NFZ

Wyłącznie osoby zatrudnione w podmiocie świadczącym usługi w ramach umowy z NFZ lub prowadzącej działalność, która posiada umowę z NFZ

Każda osoba uprawniona do wystawiania recept

Osoba uprawniona posiadającą umowę z NFZ

Informacja zwrotna

Twoja odpowiedź jest poprawna.

Poprawna odpowiedź to:

Każda osoba uprawniona do wystawiania recept

Pytanie 9

Poprawnie

Punkty: 1,00 z 1,00

Oflaguj pytanie

Treść pytania

Wskaż „zdanie prawdziwe”

Pielęgniarka i położna na e-recepcie może przepisać: dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 120-dniowego okresu stosowania

Pielęgniarka i położna na recepcie papierowej może przepisać: dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania

Pielęgniarka i położna na e-recepcie może przepisać: dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość leku niezbędną pacjentowi do 60-dniowego okresu stosowania, w przypadku produktu leczniczego antykoncepcyjnego wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego

Twoja odpowiedź jest poprawna.

Poprawna odpowiedź to:

Wszystkie odpowiedzi są właściwe

......................................................................................................................................................................

mgr Ewelina Czeleń - FARMAKOLOGIA - wykłady - z dn. 07.01.2023 // dn.08.01.23 // 14.01.23 // 04.02.23 // 05.02.23 // TEST zaliczeniowy dn.18.02.2023r.

Podstawy prawne wypisywania recept

Jak wystawić e-receptę w aplikacji gabinet.gov.pl - film instruktażowy dla pielęgniarki, położnej

Pytanie 1

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 2

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 3

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 4

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 5

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 6

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 7

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 8

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 9

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 10

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 11

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 12

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 13

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 14

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 15

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 16

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 17

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 18

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 19

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 20

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 21

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 22

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 23

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 24

Treść pytania

Informacja zwrotna

Pytanie 25

Treść pytania

Informacja zwrotna

Komentarze

Prześlij komentarz